...Twoje Bieszczady - serwis dla wszystkich którym Bieszczady w duszy grają...

Bieszczady


Terenwka w Bieszczadach

Bieszczady 4x4


Polecamy:

Gospodarstwo Aleksa
Werchowyna
Chata Smerek
Magiczne Bieszczady
Panorama Solina
Kolejowy Smolnik
Czadzie Sioło
4x4 w Bieszczadach


Cerkwie i cmentarze

Cerkwie drewniane w Bieszczadach
Cerkwie murowane
Kapliczki w Bieszczadach
Dawne cmentarze, cerkwie i cerkwiska
Ikonostas
O ikonie słów kilka
Bojkowszczyzna Zachodnia. Ochrona zasobów kulturowych - działania praktyczne (pdf)

Cmentarze żydowskie (kirkuty)
Cmentarze ewangelickie Bandrów i Stebnik (Steinfels); cm. gr.kat. w Stebniku
Cmentarze wojskowe w Komańczy
Cmentarz wojskowy w Lesku

Kościół w Woli Michowej
Kościół w Komańczy

Obelisk UPA

Miejscowości

Baligród i okolice
Bóbrka
Buk k.Terki
Bystre k.Czarnej
Cisna i okolice
Czarna i okolice
Daszówka
Duszatyn
Dwernik i Dwerniczek
Glinne
Jankowce
Kalnica k.Baligrodu
Komańcza i okolice
- Mogiła - legenda
- drewniany kościółek
- klasztor Nazaretanek
Lutowiska
Łupków
Mików
Muczne
Myczkowce
Nasiczne
Olszanica
Orelec
Prełuki
Rajskie
Roztoki Górne
Rzepedź
Sękowiec i okolice
Serednie Małe
Smolnik nad Osławą
Solinka
Solina i okolice
- bieszczadzkie zapory
- tajemnica zatoki
Stefkowa
Terka
Uherce Mineralne
Ustianowa
Ustrzyki Górne
Wetlina
Wola Matiaszowa
Wola Michowa
Wołosate
Zatwarnica
Zwierzyń

Dawne wsie

Balnica
Beniowa
Bereźnica Niżna
Bukowiec
Caryńskie
Choceń
Dydiowa
Dźwiniacz Górny
Hulskie
Huczwice
Jawornik
Jaworzec
Kamionki
Krywe
Łokieć
Łopienka
- rys historyczny Łopienki
- Chrystus Bieszczadzki
Łuh
Rabe k.Baligrodu
Rosolin
Ruskie
Sianki
Skorodne
Sokoliki
Sokołowa Wola
Studenne
Tarnawa Niżna i Wyżna
Tworylne
- Tworylczyk
Tyskowa
Zawój
Zubeńsko
Żurawin

» Warto zobaczyć | Sine Wiry

Rezerwat Sine Wiry

Sine Wiry to rezerwat krajobrazowy o powierzchni 450 ha, znajdujący się na terenach dawnych wsi Łuh, Zawój i Polanki. Na rezerwat ten przypada kilkukilometrowy odcinek rzeki Wetlina, oraz południowe stoki wzgórza Połoma (776 m n.p.m.) porośnięte głównie lasem bukowo-jodłowym. Najbardziej charakterystyczną, jedną z najpiękniejszych i najłatwiej dla turysty dostępną częścią rezerwatu jest przełom Wetliny (obecnie "lansowana" jest nazwa Wetlinka) przebijającej się przez liczne progi skalne u stóp Połomy. Rezerwat to wielkie bogactwo flory oraz żyjącej tutaj fauny.

Sine Wiry Turyści w drodze do Sinych Wirów
foto: P. Szechyński

Dotrzeć do Sinych Wirów można w zasadzie na dwa sposoby. Po pierwsze z drogi łączącej Bukowiec nad Zalewem Solińskim - gdzie wpada do niego Solinka - z Dołżycą k.Cisnej. Wyruszając z Bukowca, warto w znajdującej się po drodze wsi Terka, zobaczyć murowaną dzwonnicę z XIXw, oraz dawny przycerkiewny cmentarz - nie sposób ominąć, ponieważ znajdują się tuż przy drodze, vis a vis sklepu spożywczego, na górce.

Tablica rezerwatu Sine Wiry Tablica rezerwatu Sine Wiry. Końcem lata, po obu stronach drogi kwitną łany rudbekii nagiej
foto: P. Szechyński

Mniej więcej w połowie drogi, za Polankami znajduje się początek właściwej drogi do rezerwatu Sine Wiry. Dla turystów zmotoryzowanych, obok drogi płatny parking i mini-bar. W miejscu tym, w drewnianym baraku przez ponad 20 lat mieszkał Tadeusz Spis - jeden z tzw. bieszczadzkich zakapiorów, stąd obiekt nazwano "Spisówką". Więcej na temat jego losów, można przeczytać w książce Andrzeja Potockiego "Majster Bieda, czyli zakapiorskie Bieszczady". Po drugiej stronie drogi znajduje się bezpłatny parking Nadleśnictwa Baligród - warto skorzystać.

Wetlina w Sinych Wirach Wetlina (Wetlinka) w Sinych Wirach
foto: P. Szechyński

Druga możliwość, to dojście tu od strony Kalnicy, drogą szutrową, mijając po drodze teren dawnej wsi Jaworzec i Łuh, jednak do celu jest tędy sporo dalej. Idąc z Kalnicy, można zobaczyć bardzo okazałą lipę. Stoi ogrodzona drewnianym płotkiem. Jest to prawdopodpobnie najgrubszy okaz lipy drobnolistnej rosnący w Polsce. Obwód pnia wynosi 600 cm, drzewo liczy sobie ponad 200 lat. Obecnie Jaworzec oraz Łuh i Zawój połączone są ścieżką historyczną pod nazwą "Bieszczady odnalezione". Odcinek łaczący Kalnicę ze wspomnianą drogą Bukowiec - Dołżyca, to także doskonała propozycja na wycieczkę rowerową - biegnie tędy odcinek szlaku "Zielony rower".

Wetlina w Sinych Wirach Wetlina (Wetlinka) w Sinych Wirach
foto: P. Szechyński

Zakładając, że idziemy od strony wspomnianego wcześniej parkingu, należy przygotować się na ok. 1,5 h marszu, po jednak dość łagodnym terenie, drogą szutrową. Trasa rozpoczyna się nad rzeką Solinka, niemal w miejscu, gdzie wpada do niej Wetlina. Ten kilkusetmetrowy odcinek Solinki również stanowi teren rezerwatu. Droga zaczyna łagodnie piąć się pod górę, po prawej stronie mamy gęsto (latem) porośnięte zbocza Bukowinki (739 m n.p.m.). Wyraźnie słychać szum Wetliny, która raz pojawia się a raz znika między drzewami, oddalając się miejscami od drogi.

Po około 30 minutach, docieramy do miejsca, gdzie widać wyraźną ścieżkę w lewo od drogi, opadającą bardzo stromo w dół, po kilkunastometrowej skarpie. Po zejściu znajdujemy się tuż poniżej jednego z zakoli rzeki, gdzie woda jest znacznie głębsza i tworzy coś w rodzaju niewielkiego jeziorka. Miejsce bardzo piękne, uroku dodaje skaliste urwisko opadające w kierunku wody. Od tego miejsca, ścieżka ciagnie się jeszcze kilkaset merów wzdłuż Wetliny, w dół jej biegu. Ciekawe miejsce, bardzo bogata roślinność i dla szczęściarzy olbrzymie borowiki (prawdziwki), rosnące czasem wprost na ścieżce.

Sine Wiry Sine Wiry
foto: P. Szechyński

Przypominamy jednak, że na terenie rezerwatu nie zrywamy żadnej roślinności, także grzybów, choćby nie wiadomo jak piękne urosły :) Wracamy z powrotem na drogę. Teraz zejście w dół i powoli dochodzimy do odkrytego terenu, gdzie od razu rzuca się w oczy wspaniały przełom Wetliny, wijącej się wśród licznych skalnych progów i potężnych głazów. Stroma skarpa została jakis czas temu zabezpieczona drewnianą balustradą. Ustawiono także tablice z opisem rezerwatu.

Tuż powyżej wartkiego nurtu, wielkie skupisko kamieni rzecznych naniesionych przez wodę. Wetlina w tym miejscu płynie tuż pod prawym i lewym brzegiem, na środku tworząc kamienną wyspę-plażę. W miejscu tym dawniej znajdowało się Jezioro Szmaragdowe, utrzymywane przez naturalną tamę, która była w miejscu gdzie teraz zaczyna się rwący nurt rzeki a powstała na skutek potężnego osuwiska, które w 1980 roku zeszło z Połomy. Przy drodze, przysłonięty obecnie balustradą, znajduje się krzyż, który upamiętnia śmierć 17 letniej Justyny, która zginęła tu 30 czerwca 2006 r.

Jeziorko Szmaragdowe było bardzo ładne, spokojna zielona toń, stanowiłoby ciekawy punkt obecnego rezerwatu. Niestety bezpowrotnie zniknęło, już dość dawno temu. Można go zauważyć na starszych wydaniach map Bieszczadów. Nowe już go nie obejmują. Umownie (bardzo umownie) można przyjąć, iż jeziorko istnieje nadal, tylko jest znacznie mniejsze, a jego stan jest uzależniony od poziomu wody w rzece - jednak ma to niewiele wspólnego z tym co było tu dawniej.

Sine Wiry Wetlina w Sinych Wirach
foto: P. Szechyński

Powyżej dawnego jeziorka - w kierunku Kalnicy - utworzono ścieżkę widokową "Sine Wiry". Należy zatem kontynuować marsz drogą. Miejscami będą ciekawe widoki na rzekę. Po ok. 20 minutach droga doprowadzi do ścieżki widokowej, która skręca w lewo do lasu. Schodzi nad rzekę, na sporą kamienną łachę by następnie dojść do wychodni skalnych oraz kultowego już "Łosia z Zawoju" (drzewo o kształcie przypominającym to zwierzę). Na tym odcinku znajdują się "właściwe" - dające rezerwatowi nazwę Sine Wiry. Są to głębsze miejsca na rzece, które nazywano tu po prostu wirami lub baduniami a każdy z nich miał swoją potoczną nazwę. Największy z nich był nazywany właśnie Siny. Piękne miejsce - ogromne głazy, pieniące badunie oraz strażnik - łoś wyrastający ponad nimi.

Sine Wiry II Na ścieżce "Sine Wiry II"
foto: P. Szechyński

Idąc jeszcze dalej drogą, można dojść do Zawoju. Znajduje się tu druga ścieżka widokowa rezerwatu o nazwie "Sine Wiry II". Na początku ścieżki murowana wiata, ławki oraz stojak na rowery (możliwość przypięcia). Obok tablice z regulaminem ścieżki oraz schemat trasy i profil podłużny rzeki Wetlina na długości 32 km, ukazujący spadek z 1200 m n.p.m. do 450 m n.p.m. Ścieżka ta sprowadza do rzeki starą drogą prowadzącą do dolnej części wsi Zawój. Mimo nazwy nie jest ona widokowa, ale już po dojściu do rzeki można zobaczyć ładny przełom Wetliny w obu kierunkach oraz skałki po przeciwnej stronie. Nad rzeką przygotowano wiatę dla turystów oraz miejsce na ognisko. Natomiast zaraz obok początku ścieżki znajduje się wejście na stary cmentarz w Zawoju. Więcej o tej nieistniejącej obecnie wsi: Zawój. Turyści, którzy zostawili samochód na parkingu kończą tu w zasadzie wycieczkę. Powrót tą samą trasą. Droga prosto prowadzi do kolejnej nieistniejącej wsi - Łuhu a jeszcze dalej do Jaworca. Jest to jednak spory kawałek i bardziej nadaje się na rower.

Bedąc w Bieszczadach a dysponując chwilą wolnego czasu, na pewno warto tu zajrzeć. Sine Wiry miło nas zaskoczą pięknem krajobrazu, szumem rzeki i bogactwem przyrody. Czas przejścia całości to ok. 2,5-3 godziny w obie strony lub ok. 4-5 godzin idąc od Jaworca. W sezonie letnim ścieżka jest mocno oblegana przez turystów i ruch jest tu spory. Poza sezonem jest znacznie spokojniej, czasem można nie spotkać nikogo (oprócz niedźwiedzi, które też lubią ten teren).

P. Szechyński

Więcej zdjęć z Sinych Wirów w naszej galerii: Rezerwat Sine Wiry - galeria zdjęć

Sine Wiry Przełom Wetliny w Sinych Wirach
foto: P. Szechyński
Sine Wiry Sine Wiry
foto: P. Szechyński
Sine Wiry Przełom Wetliny w Sinych Wirach
foto: P. Szechyński
Sine Wiry Przełom Wetliny w Sinych Wirach
foto: P. Szechyński
Droga przez rezerwat Sine Wiry Droga przez rezerwat Sine Wiry
foto: P. Szechyński
Łoś z Zawoju Łoś z Zawoju
foto: P. Szechyński
ścieżka Sine Wiry II Ścieżka "Sine Wiry II" pod dojściu do rzeki Wetlina, jesień
foto: P. Szechyński
sine wiry rezerwat W Sinych Wirach, 2014
foto: M. Piela
Rezerwat Sine Wiry zimą Sine Wiry zimą
foto: P. Szechyński
Krzyż na Sinych Wirach Krzyż upamiętniający śmierć 17 letniej mieszkanki Leska, która zginęła tu w roku 2006
foto: P. Szechyński
Miejsce, gdzie niegdyś było Jezioro Szmaragdowe Miejsce, gdzie niegdyś było Jezioro Szmaragdowe
foto: P. Szechyński
Spisówka Polanki "Spisówka" w roku 2004
foto: P. Szechyński
Praktyczne

Kamera w Czaszynie

Schroniska
Schroniska PTSM
Bazy namiotowe i chatki
Harcerskie bazy i hoteliki
Noclegi

Mapa Bieszczady - wersja online
Mapy Bieszczadów - recenzje
Mapy wycinkowe - recenzje
Przewodniki
Ciekawe wydawnictwa

Szlaki turystyczne - opisy
Szlaki turystyczne - wykaz
Czasy przejść
Ścieżki przyrodnicze - wykaz
Regulamin BdPN
Punkty kasowe BdPN

Bieszczadzka Kolejka Leśna
Jazdy konne
Rejsy po Zalewie Solińskim
Wyciągi narciarskie
Muzea
Informacja turystyczna
Przewodnicy
Przewoźnicy (Bus)
Przejścia graniczne
Traperska przygoda - tabory

Warto wiedzieć

Z psem w Bieszczady
Zagroda pokazowa żubrów
Wędkarskie eldorado na Sanie
Park Gwiezdnego Nieba Bieszczady
Karpackie niebo
Sery w Bieszczadach
Wypał węgla drzewnego
Jaskinie
Snowgliding w Bieszczadach
Bieszczadzkie szybowiska
Bieszcz. Centrum Nordic Walking

Trochę historii
Podział (granice) Bieszczadów
Losy bieszczadzkiej ludności
Różne plany rozwoju Bieszczadów
Na wyniosłych połoninach BdPN
Nie tylko Wysokie
Sieć wodna
Geocaching

Fauna Bieszczadów
Flora Bieszczadów

Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Bieszczadzkie"

Ukraińska Powstańcza Armia
Karol Wojtyła w Bieszczadach
Bieszczady pół wieku temu
Bieszczady w filmie

Polowanie w Bieszczadach

Reportaże

Rozmaitości bieszczadzkie

Wyprawy piesze

Tarnica z Wołosatego
Halicz z Wołosatego
Bukowe Berdo z Mucznego
Krzemień
Szeroki Wierch
Połonina Caryńska
Połonina Wetlińska
Smerek (wieś) - Smerek - Połonina Wetlińska - Brzegi Górne
Cisna - Jasło - Smerek (wieś)
Przysłup - Jasło
Suche Rzeki - Smerek
Dwernik-Kamień
Pętla: Wetlina - Riaba Skała - Czerteż - Kremenaros - Rawki - Dział - Wetlina
Mała i Wielka Rawka z p. Wyżniańskiej
Ścieżka "Berehy Górne"
Chryszczata z Komańczy
Chryszczata z Jeziorka Bobrowego
Szlak Huczwice - Chryszczata
Wołosań z Żubraczego
Jaworne - Kołonice - Jabłonki
Krąglica
Hyrlata
Szlak graniczny Łupków - Balnica
Przełęcz nad Roztokami - Ruske
Przełęcz nad Roztokami - Okrąglik - Jasło
Jasło i Okrąglik ze Strzebowisk
Łopiennik
Ścieżka Jeleni Skok z Cisnej (wieża widokowa)
Opołonek i Kińczyk Bukowski
Ścieżka dendrologiczno-historyczna w Berehach
Przysłup Caryński z Bereżek
Bukowiec - Sianki - Źródła Sanu
Tarnawa Niżna - Dźwiniacz Górny
Brenzberg - ścieżka
Krutyjówka - ścieżka
Tworylne i Krywe z Rajskiego
Terka - Studenne
Otaczarnia w Bukowcu
Rajskie - Studenne (most)
Przysłup - Krywe
Korbania z Bukowca
Korbania z Łopienki i Tyskowej
Suliła
Wola Michowa - Balnica szl. żółtym
Z Balnicy do Osadnego
Do Solinki z Żubraczego
Zwierzyń - Myczków
Tyskowa i Radziejowa ze Stężnicy
Lasumiła - najgrubsza jodła
Jodła k.Pszczelin - opis ścieżki
Stare Procisne, ścieżka
Dwernik - Procisne, ścieżka
Przez bieszczadzki las - ścieżka Nasiczne - Sękowiec
Kopalnia ropy Polana - Ostre
Holica z Ustianowej - ścieżka
Hylaty - ścieżka hist-przyrodnicza
Huczwice - ścieżka geologiczna
Komańcza - ścieżka dydaktyczna
Jawornik - ścieżka
Gminny szlak Baligród
Bukowy Dwór - ścieżka przyrodnicza
Po ekomuzeum w krainie bobrów
Dolina Potoku Zwór

Warto zobaczyć

Wodospady i kaskady
Jeziorka Duszatyńskie
Jeziorko Bobrowe
Sine Wiry
"Gołoborze" i dolina Rabskiego
Rezerwat "Przełom Osławy"
Rezerwat "Śnieżyca wiosenna w Dwerniczku"
Torfowisko "Tarnawa"
Torfowisko "Wołosate"
Jaskinie w Nasicznem
Grota w Rosolinie
Rezerwat "Hulskie"
Młyn w Hulskiem
Pichurów - punkt widokowy
Przełęcz Wyżna - pkt. widokowy
Przełęcz Żebrak
Zagroda pokazowa żubrów
Mini-zoo w Lisznej i Myczkowcach
Kamień leski
Koziniec kamieniołom
Skałki Myczkowieckie
Kolejowy Smolnik
Ogród biblijny w Myczkowcach
Miniatury cerkwi Myczkowce
Entomo-zieleniec Myczkowce
MBL Sanok - skansen w Sanoku
Park miejski w Sanoku
Zielony domek w Ustrzykach G.
Muzeum Historii Bieszczad
Klasztor w Zagórzu
Droga krzyżowa w Zagórzu
Sanktuarium w Jasieniu
Ekomuzeum Hołe
Pomnik Tołhaja
Most podwieszany w Dwerniczku
XIX-wieczny most kolejki
Radoszyckie źródełko
- legenda o radoszyckim źródełku
Nowe pomniki przyrody w dolinie Osławy i Kalniczki
Góry Słonne
Rezerwat Sobień
Rezerwat "Polanki"
Góry Słonne - pkt. widokowy

Ski-tour

Hyrlata (1103 m) zimą
Matragona (990 m) zimą
Osina (963m n.p.m.)
Płasza, Kurników Beskid, Okrąglik

Rowerem

Trasy rowerowe

Samochodem

Trasy samochodowe
Stan dróg w Bieszczadach
Parkingi

Słowacja i Ukraina

Zalew Starina (Słowacja)

Projekt Rozłucz
Jasienica Zamkowa
Stara Sól
Bieszczady Wschodnie - relacja z wyjazdu 2005
Czarnohora, relacja z wyjazdu 2006

 

Serwis nasz i współpracujący z nami reklamodawcy
zbierają i przechowują tzw. pliki cookies zarówno do np. statystyk,
jak i w celach reklamowych. Korzystając z naszych stron bez zmiany ustawien przegladarki będą one zapisane w pamięci urządzenia. Przeglądając nasz serwis ZGADZASZ się na wykorzystywanie tych plików. Szczegółowe informacje na temat cookies
znajdują się w naszej Polityce prywatności

© Twoje Bieszczady 2001-2023