...Twoje Bieszczady - serwis dla wszystkich którym Bieszczady w duszy grają...

Bieszczady


Terenwka w Bieszczadach

Bieszczady 4x4


Polecamy:

Chata Smerek
Werchowyna
Magiczne Bieszczady
Panorama Solina
Kolejowy Smolnik
Czadzie Sioło
4x4 w Bieszczadach
Gospodarstwo Aleksa
Swobodne wycieczki


Cerkwie i cmentarze

Cerkwie drewniane w Bieszczadach
Cerkwie murowane
Kapliczki w Bieszczadach
Dawne cmentarze, cerkwie i cerkwiska
Ikonostas
O ikonie słów kilka
Bojkowszczyzna Zachodnia. Ochrona zasobów kulturowych - działania praktyczne (pdf)

Cmentarze żydowskie (kirkuty)
Cmentarze ewangelickie Bandrów i Stebnik (Steinfels); cm. gr.kat. w Stebniku
Cmentarze wojskowe w Komańczy
Cmentarz wojskowy w Lesku

Kościół w Woli Michowej
Kościół w Komańczy

Obelisk UPA

Miejscowości

Baligród i okolice
Bóbrka
Buk k.Terki
Bystre k.Czarnej
Cisna i okolice
Czarna i okolice
Daszówka
Duszatyn
Dwernik i Dwerniczek
Glinne
Jankowce
Kalnica k.Baligrodu
Komańcza i okolice
- Mogiła - legenda
- drewniany kościółek
- klasztor Nazaretanek
Lutowiska
Łupków
Mików
Muczne
Myczkowce
Nasiczne
Olszanica
Orelec
Prełuki
Rajskie
Roztoki Górne
Rzepedź
Sękowiec i okolice
Serednie Małe
Smolnik nad Osławą
Solinka
Solina i okolice
- bieszczadzkie zapory
- tajemnica zatoki
Stefkowa
Terka
Uherce Mineralne
Ustjanowa
Ustrzyki Górne
Wetlina
Wola Matiaszowa
Wola Michowa
Wołosate
Zatwarnica
Zwierzyń

Dawne wsie

Balnica
Beniowa
Bereźnica Niżna
Bukowiec
Caryńskie
Choceń
Dydiowa
Dźwiniacz Górny
Hulskie
Huczwice
Jawornik
Jaworzec
Kamionki
Krywe
Łokieć
Łopienka
- rys historyczny Łopienki
- Chrystus Bieszczadzki
Łuh
Rabe k.Baligrodu
Rosolin
Ruskie
Sianki
Skorodne
Sokoliki
Sokołowa Wola
Studenne
Tarnawa Niżna i Wyżna
Tworylne
- Tworylczyk
Tyskowa
Zawój
Zubeńsko
Żurawin

» Miejscowości | Stefkowa

Stefkowa

Stefkowa - to duża rozciągnięta wieś o charakterze ulicówki (ponad 620 mieszkańców) przy dużej obwodnicy bieszczadzkiej i linii kolejowej Zagórz - Krościenko - Chyrów położona w dolinie Starego Potoku między pasmem Żukowa a pasmem Ostrego Działu (726 m) znajdującym się już w Parku Krajobrazowym Gór Słonnych. Geograficznie przynależy do Gór Sanocko-Turczańskich, których częścią są GS.

W miejscowości: szkoła z letnią bazą noclegową, leśnictwo, zabytkowa cerkiew drewniana (obecnie kościół rz. kat.), sklepy, gospodarstwa agroturystyczne i pokoje gościnne. Miejscowość posiada dogodne połączenia PKS z Sanokiem, Leskiem i Ustrzykami Dolnymi.

Ważniejsze epizody z przeszłości:

Kapliczka w Stefkowej Kapliczka w Stefkowej
foto: S. Orłowski

1489 r. - wzmiankowana w źródłach jako "Stephowa Wola" założona została na prawie wołoskim w sobieńskich dobrach Kmitów i należała do dóbr prywatnych. Miała jeszcze wówczas wolniznę (zwolnienie z podatku), co oznacza, że musiała powstać po 1465 r. Nazwa wsi ma pochodzenie dzierżawczo-kulturowe zestawione od imienia ruskiego Stefko, pol. Stefan. W 1678 r. - zwana była Sztefkową, 1785 r. Stefkową.

1526 r. - we wsi była już cerkiew parafialna obrządku wschodniego.

1580 r. - wieś przeszła w ręce Stadnickich, a następnie Mniszchów.

1672 r. - podczas ostatniego już najazdu czambułów tatarskich Nuradyn-Soltana na Bieszczady we wsi ocalało tylko 7 domów, ordyńcy ograbili i spalili wieś, a mieszkańców uprowadzili na wschód do niewoli. Wieś była wówczas własnością starosty sanockiego Jerzego Wandalina Mniszcha.

1816 r. - wojskowy spis ludności cyrkułu sanockiego obrazu stan miejscowości po zniszczeniach wojen napoleońskich. Wieś liczyła 700 mieszkańców ogółem, było w niej 100 domów, 189 rodzin, 1 duchowny, 4 szlachciców, 2 urzędników, 87 chłopów zdolnych do służby wojskowej, 16 mniej użytecznych i 67 nieużytecznych mężczyzn do służby wojskowej, 1 czasowo-zwolniony ze służby, 1 szeregowy, 140 chłopców do 14 lat, 21 chłopców w wieku od 15 do 17 lat, 345 kobiet i dziewcząt, 149 mężczyzn żonatych, 206 nieżonatych i wdowców. 3 osoby wyjechały poza teren cyrkułu. W inwentarzu wsi spisano ponadto 12 koni (1 ogier, 1 źrebak, 3 klacze, 7 wałachów), 150 wołów, 158 krów. We wsi nie było owiec.

Kościół w Stefkowej Kościół w Stefkowej
foto: S. Orłowski

1819 r. - właściciel wsi Ignacy Górski ubezpieczył na swoich dobrach Stefkowa i Lutowiska donację na rzecz klasztoru benedyktynek w Przemyślu.

1872 r. podczas budowy torów kolei żelaznej znaleziono skarb składający się z kilku ozdób z epoki brązu.

1890 r. - wiernych grekokatolików - 949.

1918 r. - wiernych grekokatolików 1120.

1921 r. - miejscowość liczyła 221 domów i 1218 mieszkańców (1045 greko-katolików, 132 łacinników i 41 Żydów wyznania mojżeszowego).

1938 r. - wiernych grekokatolików 1264.

1944 r. - UPA zamordowała 3 mieszkańców wsi: kolejarza Władysława Seredyńskiego (46 lat), młynarza Eugeniusza Sobór (32 lata) i Józefa Sobór (29 lat).

1945 r. - podczas spisu powszechnego ludności przeprowadzonego w dniu 10 stycznia przez sołtysa Michała Seredyńskiego we wsi mieszkało 700 osób dorosłych i 687 dzieci (wykazy imienne).
- podczas kolejnego spisu ludności w dniu 13 VI 1945 r. we wsi wykazano 545 osób dorosłych pow. 18 lat (20 Polaków i 525 Ukraińców) oraz 817 dzieci (30 Polaków i 787 Ukraińców). Stosowano kryterium wyznaniowe.
- do końca 1945 r. na mocy umowy o repatriacji ludności ukraińskiej na wschód do USRR wysiedlono 811 osób. We wsi pozostało 19 rodzin mieszanych liczących 62 osoby.

1946 r. - wysiedlenia na wschód.

1947 r. - w maju podczas akcji "Wisła" wysiedlono stąd na Ziemie Odzyskane 835 osób wyznania grecko-katolickiego.

1987 r. - wieś Stefkowa liczyła 585 mieszkańców, 109 gospodarstw rolnych zajmujących pow. 542 ha hgruntów, w tym 474 użytków rolnych, 1278 ha lasów (w tym 77,4 ha lasów prywatnych).

Warto zobaczyć:

Kościół - Stefkowa Kościół w Stefkowej
foto: S. Orłowski

1. Neogotycki murowany kościół, nie ukończony z powodu wybuchu II wojny światowej, obecnie użytkowany jako magazyn.

2. Cerkiew drewnianą greckokatolicką p.w. św. Paraskewii, zbudowaną ok. 1840 r. z dzwonnicą słupową obok fundacji Andrzeja Górskiego. We wnętrzu posiada ikonostas z 1904 r., który w latach 70-tych został rozcięty na części i zawieszony na ścianach nawy oraz prezbiterium. Zachował się także fragment nastawy ołtarzowej z ikoną Opieki Matki Bożej (Pokrow) z 1797 r., fundacji Wasyla Bodnara i jego matki, pochodzący z poprzedniej cerkwi oraz dwa obrazy z pocz. XVIII wieku (Świętej Rodziny i św. Hieronima). Ocalał też portret fundatora cerkwi. Dzwonnica cerkiewna drewniana konstrukcji szkieletowej zbudowana została w 1906 r. na planie zbliżonym do kwadratu i nakryta dachem namiotowym. Po 1947 r. obiekt użytkowany jest jako łaciński kościół filialny p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP.
Więcej o świątyni: Cerkiew w Stefkowej

3. Cmentarz cerkiewny: posiada kilka cennych nagrobków: Andrzeja Górskiego i jego brata - fundatorów świątyni (dwa bliźniacze nagrobki otoczone wspólnym żelaznym ogrodzeniem obok dzwonnicy), kilka starych nagrobków ważnych ongiś mieszkańców m.in. Eleonory Kałużniackiej (2 poł. XIX w.) i Józefa Juliana Korab Laskowskiego (1831 - 1914), właściciela majątku.

4. Mogiłę Tatarską - płaski kurhan na pobliskim wzgórzu obok cmentarza. Według tradycji ma tu spoczywać wódz tatarski, poległy w bitwie stoczonej w pobliskiej dolince zwanej do dziś Tatarską Doliną.

Osobliwości przyrody:

Park podworski posiada dziś tylko ślady swoich granic z fragmentami wałów oraz tarasów i platformy ziemnej, na której stał dwór. Z dawnej zabudowy nic nie pozostało. Jeszcze po II wojnie światowej zachowane były XVIII - wieczne założenia geometryczne z pojedynczymi pomnikowymi drzewami lipy drobnolistnej i szerokolistnej (400 cm). Nie ocalały też ogrody dworskie rozplanowane na rzucie prostokąta i wewnętrzne kwatery wypełnione regularnymi rzędami drzew owocowych oraz dwoma kwietnikami na osi bocznej dworu. Zewnętrzne granice ogrodu zamknięte były alejami lipowymi, biegnącymi przez całą szerokość doliny tj. od brzegów potoku aż do skarpy wzniesienia. Przeważającym gatunkiem w zbiorowiskach roślinnych była lipa szerokolistna i dąb szypułkowy, lecz uległy dewastacji. Wycięto też zbiorowiska o charakterze pół naturalnym, wiele świerków, dębów i jesionów. Do dziś ocalały drzewa pomniki: klon jawor (320 cm), klon polny (300 cm), klon zwyczajny (240 cm), 17 lip szerokolistnych i drobnolistnych (200 - 400 cm).

Stanisław Orłowski - Stowarzyszenie Przewodników Turystycznych "Karpaty"

Praktyczne

Kamera w Czaszynie

Schroniska
Schroniska PTSM
Bazy namiotowe i chatki
Harcerskie bazy i hoteliki
Noclegi

Mapa Bieszczady - wersja online
Mapy Bieszczadów - recenzje
Mapy wycinkowe - recenzje
Przewodniki
Ciekawe wydawnictwa

Szlaki turystyczne - opisy
Szlaki turystyczne - wykaz
Czasy przejść
Ścieżki przyrodnicze - wykaz
Regulamin BdPN
Punkty kasowe BdPN

Bieszczadzka Kolejka Leśna
Jazdy konne
Rejsy po Zalewie Solińskim
Wyciągi narciarskie
Muzea
Informacja turystyczna
Przewodnicy
Przewoźnicy (Bus)
Przejścia graniczne
Traperska przygoda - tabory

Warto wiedzieć

Z psem w Bieszczady
Zagroda pokazowa żubrów
Wędkarskie eldorado na Sanie
Park Gwiezdnego Nieba Bieszczady
Karpackie niebo
Sery w Bieszczadach
Wypał węgla drzewnego
Jaskinie
Snowgliding w Bieszczadach
Bieszczadzkie szybowiska
Bieszcz. Centrum Nordic Walking

Trochę historii
Podział (granice) Bieszczadów
Losy bieszczadzkiej ludności
Różne plany rozwoju Bieszczadów
Na wyniosłych połoninach BdPN
Nie tylko Wysokie
Sieć wodna
Geocaching

Fauna Bieszczadów
Flora Bieszczadów

Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Bieszczadzkie"

Ukraińska Powstańcza Armia
Karol Wojtyła w Bieszczadach
Bieszczady pół wieku temu
Bieszczady w filmie

Polowanie w Bieszczadach

Reportaże

Rozmaitości bieszczadzkie

Wyprawy piesze

Tarnica z Wołosatego
Halicz z Wołosatego
Bukowe Berdo z Mucznego
Krzemień
Szeroki Wierch
Połonina Caryńska
Połonina Wetlińska
Smerek (wieś) - Smerek - Połonina Wetlińska - Brzegi Górne
Cisna - Jasło - Smerek (wieś)
Przysłup - Jasło
Suche Rzeki - Smerek
Dwernik-Kamień
Pętla: Wetlina - Riaba Skała - Czerteż - Kremenaros - Rawki - Dział - Wetlina
Mała i Wielka Rawka z p. Wyżniańskiej
Ścieżka "Berehy Górne"
Chryszczata z Komańczy
Chryszczata z Jeziorka Bobrowego
Szlak Huczwice - Chryszczata
Wołosań z Żubraczego
Jaworne - Kołonice - Jabłonki
Krąglica
Hyrlata
Szlak graniczny Łupków - Balnica
Przełęcz nad Roztokami - Ruske
Przełęcz nad Roztokami - Okrąglik - Jasło
Jasło i Okrąglik ze Strzebowisk
Łopiennik
Ścieżka Jeleni Skok z Cisnej (wieża widokowa)
Opołonek i Kińczyk Bukowski
Ścieżka dendrologiczno-historyczna w Berehach
Przysłup Caryński z Bereżek
Bukowiec - Sianki - Źródła Sanu
Tarnawa Niżna - Dźwiniacz Górny
Brenzberg - ścieżka
Krutyjówka - ścieżka
Tworylne i Krywe z Rajskiego
Terka - Studenne
Otaczarnia w Bukowcu
Rajskie - Studenne (most)
Przysłup - Krywe
Korbania z Bukowca
Korbania z Łopienki i Tyskowej
Suliła
Wola Michowa - Balnica szl. żółtym
Z Balnicy do Osadnego
Do Solinki z Żubraczego
Zwierzyń - Myczków
Tyskowa i Radziejowa ze Stężnicy
Lasumiła - najgrubsza jodła
Jodła k.Pszczelin - opis ścieżki
Stare Procisne, ścieżka
Dwernik - Procisne, ścieżka
Przez bieszczadzki las - ścieżka Nasiczne - Sękowiec
Kopalnia ropy Polana - Ostre
Holica z Ustianowej - ścieżka
Hylaty - ścieżka hist-przyrodnicza
Huczwice - ścieżka geologiczna
Komańcza - ścieżka dydaktyczna
Jawornik - ścieżka
Gminny szlak Baligród
Bukowy Dwór - ścieżka przyrodnicza
Po ekomuzeum w krainie bobrów
Dolina Potoku Zwór

Warto zobaczyć

Wodospady i kaskady
Jeziorka Duszatyńskie
Jeziorko Bobrowe
Sine Wiry
"Gołoborze" i dolina Rabskiego
Rezerwat "Przełom Osławy"
Rezerwat "Śnieżyca wiosenna w Dwerniczku"
Torfowisko "Tarnawa"
Torfowisko "Wołosate"
Jaskinie w Nasicznem
Grota w Rosolinie
Rezerwat "Hulskie"
Młyn w Hulskiem
Pichurów - punkt widokowy
Przełęcz Wyżna - pkt. widokowy
Przełęcz Żebrak
Zagroda pokazowa żubrów
Mini-zoo w Lisznej i Myczkowcach
Kamień leski
Koziniec kamieniołom
Skałki Myczkowieckie
Kolejowy Smolnik
Ogród biblijny w Myczkowcach
Miniatury cerkwi Myczkowce
Entomo-zieleniec Myczkowce
MBL Sanok - skansen w Sanoku
Park miejski w Sanoku
Zielony domek w Ustrzykach G.
Muzeum Historii Bieszczad
Klasztor w Zagórzu
Droga krzyżowa w Zagórzu
Sanktuarium w Jasieniu
Ekomuzeum Hołe
Pomnik Tołhaja
Most podwieszany w Dwerniczku
XIX-wieczny most kolejki
Radoszyckie źródełko
- legenda o radoszyckim źródełku
Nowe pomniki przyrody w dolinie Osławy i Kalniczki
Góry Słonne
Rezerwat Sobień
Rezerwat "Polanki"
Góry Słonne - pkt. widokowy

Ski-tour

Hyrlata (1103 m) zimą
Matragona (990 m) zimą
Osina (963m n.p.m.)
Płasza, Kurników Beskid, Okrąglik

Rowerem

Trasy rowerowe

Samochodem

Trasy samochodowe
Stan dróg w Bieszczadach
Parkingi

Słowacja i Ukraina

Zalew Starina (Słowacja)

Projekt Rozłucz
Jasienica Zamkowa
Stara Sól
Bieszczady Wschodnie - relacja z wyjazdu 2005
Czarnohora, relacja z wyjazdu 2006

 

Serwis nasz i współpracujący z nami reklamodawcy
zbierają i przechowują tzw. pliki cookies zarówno do np. statystyk,
jak i w celach reklamowych. Korzystając z naszych stron bez zmiany ustawien przegladarki będą one zapisane w pamięci urządzenia. Przeglądając nasz serwis ZGADZASZ się na wykorzystywanie tych plików. Szczegółowe informacje na temat cookies
znajdują się w naszej Polityce prywatności

© Twoje Bieszczady 2001-2024