Rezerwat przyrody "Hulskie" im. Stefana Myczkowskiego
Powierzchnia: 189,87 ha | Utworzony: 1983 r. | Lokalizacja: pasmo Otryt, Bieszczady
Charakterystyka rezerwatu
Rezerwat przyrody "Hulskie" obejmuje północne stoki pasma Otryt w Bieszczadach. Celem jego ochrony jest zachowanie naturalnych lasów bukowych i jodłowo-bukowych oraz bogatej fauny, w tym rysia, żbika, wilka i niedźwiedzia brunatnego.
Rezerwat przyrody "Hulskie" został utworzony w roku 1983 zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 24 listopada 1983 r., na powierzchni 189,87 ha. Położony jest na terenie Nadleśnictwa Lutowiska i znajduje się na północnych stokach pasma Otryt, obejmując teren od szczytu pasma, niemal do przepływającego w dolinie Sanu. Bywa mylony z dawną wsią o tej samej nazwie, która leży po drugiej stronie Sanu.
foto: M. PielaNazwa wzięta jest od pobliskiego szczytu Hulskie (846 m n.p.m.), którego część zboczy przypada także na teren rezerwatu. Celem rezerwatu jest ochrona lasu bukowego i jodłowo-bukowego (buczyna karpacka), jednego z najbogatszych w Bieszczadach skupisk fauny rozsianej na dwóch piętrach roślinnych oraz ostoi rysia, żbika, wilka, niedźwiedzia brunatnego a także orła przedniego i orlika. Spotkać tu można także wiele gatunków gadów i płazów, m.in. salamandrę plamistą, żmiję zygzakowatą, padalca, zwinkę oraz węża Eskulapa.
Tama na strumieniu przy dawnym wypalefoto: Justyna Szechyńska
Jak dotrzeć do rezerwatu
Do rezerwatu można dojść z Sękowca lub Rajskiego a także zejść z grzbietu Otrytu szlakiem niebieskim. Najczęściej wybierana trasa znajduje się przy ośrodku "Sękowiec", gdzie rozpoczyna się ścieżka dydaktyczna.
Dostać się na teren rezerwatu "Hulskie" można na kilka sposobów. Najprościej i najbliżej jest uczynic to z pobliskiego Sękowca, od którego rezerwat położony jest ok. 1,5 km na północny zachód. Jadąc lub idąc od strony Chmiela, nie przekraczamy mostu na Sanie w Sękowcu, tylko skręcamy w prawo, tuż za przystankiem PKS i kierujemy się w stronę leśniczówki oraz ośrodka "Sękowiec".
Na wysokości ośrodka znajduje się szlaban, oznacza to, że jeśli jesteśmy samochodem należy go tu zostawić. Najlepiej na pobliskim mini-parkingu, obok recepcji ośrodka. Teraz należy iść pieszo około 10 minut i spotykamy rozwidlenie dróg i dwie tablice informacyjne. Jedna z nich mówi, że na wprost znajduje się rezerwat "Krywe", natomiast w prawo, już w tym miejscu bierze początek teren rezerwatu Hulskie.
Pięknych motyli tu tysiącefoto: Justyna Szechyńska
Kolejna możliwość, to dojście lub dojazd (rowerem) ze strony przeciwnej a więc od Rajskiego i mostu na Sanie w okolicy dawnej wsi Studenne. Z tej strony także znajduje się szlaban, dokładnie na moście. Zważywszy jednak na fakt, że do opisywanego wyżej miejsca, jest z tej strony ok. 14 km, raczej piesza wycieczka odpada, jeśli już wyruszać stąd, to zdecydowanie najlepiej rowerem.
Można także zejść tu z grzbietu otryckiego pasma, z trasy biegnącego północnym brzegiem rezerwatu, szlaku oznaczonego kolorem niebieskim, który przechodzi tędy "wpadając" od strony "Chaty Socjologa" na Otrycie i właśnie na wysokości rezerwatu odbija na północ do Polany.
W rezerwaciefoto: P. Szechyński
Czego się spodziewać
Rezerwat przyrody "Hulskie" powala przede wszystkim bogactwem natury, co za tym idzie, najlepiej dostępnym porą letnią. Szczęściarze spotkają tu także rzadkie i charakterystyczne dla bieszczadzkiego krajobrazu zwierzęta, jednak tych drugich będzie zdecydowanie mniej i idąc tu trzeba się z tym liczyć i specjalnie na spotkanie z wilkiem czy rysiem nie nastawiać. One zdecydowanie wolą nas omijać szerokim łukiem.
Wchodząc od strony Sękowca, droga lekko pnie się pod górę, po prawej za niewielkim zagajnikiem jest tu jeszcze łąka, po lewej płynący zarośniętym parowem potok. Droga wije się wśród lasu jodłowo-bukowego, co raz rzucają się w oczy okazałe egzemplarze jodły. Zbocza poprzecinane co kilkadziesiat metrów głębokimi parowami, na których dnie wiją się strumyczki. Coraz więcej buczyny. Las w głębi staje się wyraźnie ciemniejszy, olbrzymie korony drzew zasłaniają dopływ światła słonecznego.
Powrót w kierunku Sękowcafoto: Justyna Szechyńska
Po kilkuset metrach drogi, po lewej stronie rząd nieczynnych obecnie retort, służących do wypału węgla drzewnego. Kawałek wczesniej, zastanawiająco wyglądająca tama na wpadającym z góry potoku. Powstała tutaj prawdopodobnie w związku z retortami - w końcowej fazie procesu wypału węgla drzewnego, potrzebna jest duża ilość wody.
W pobliskich kałużach, które szybko tu nie wysychają, wyraźny ruch. To ubarwione na brzuchu żółtym, lub pomarańczowo-czarnym kolorem kumaki górskie, a także traszki salwują się ucieczką na odgłos kroków. Droga biegnie łagodnie. Coraz częściej widoczne między drzewami spróchniałe resztki pni dawnych drzew. Dowód na to, że las rośnie tu bez ingerencji człowieka. Nie usuwa się drzew przewróconych ze starości, ani też "wiatrołomów". Miejscami jedynie, widać slady drobnych cięć pielęgnacyjnych.
Zima w rezerwacie Hulskiefoto: M. Piela
Na terenie rezerwatu wyznakowano ścieżkę przyrodniczo - dydaktyczną o nazwie
"Hulskie", której celem jest ukazanie najcenniejszych fragmentów starodrzewu
bukowo-jodłowego o charakterze naturalnym. Długość ścieżki: 3,2km. Droga lekko wspina
się pod górę i przed nami, przebija się miedzy drzewami dolina. Tuż przed nią skręt
drogi o 180o. Jeśli pójdziemy nią dalej, dojdziemy do wspomnianego szlaku niebieskiego.
Powrót tą samą trasą, lub szlakiem niebieskim w prawo, przez "Chatę Socjologa" do Dwernika - zajęło by to jednak około
3h i kolejne 1-1,5h z Dwernika do punktu wyjścia w Sękowcu (jeśli został tam samochód).
Jeżeli ktoś lubi ciszę, spokój i piękno przyrody, nie będzie żałował przychodząc w to
miejsce. Ścieżka "Hulskie" składa się z kilku przystanków oznakowanych tablicami wraz z
opisem:
Parów potoku w masywie Otrytu. Zbiorowisko buczyny karpackiej typowej. Warstwę drzew tworzą buki ze znaczną domieszką jodły a budowa drzewostanu jest piętrowa. Podszyt ze względu na znikomą ilość światła, które z trudem przedziera się przez korony, prawie nie występuje. W miejscach gdzie światła jest więcej pojawia się podrost buka i jodły oraz sporadycznie występujące krzewy: bez czarny i koralowy oraz leszczyna. W runie występują charakterystyczne dla tego zbiorowiska leśnego: żywokost sercowaty, żywiec gruczołowaty, gajowiec żółty, marzanka wonna, jeżyna gruczołowata, szczawik zajęczy oraz narecznica samcza.
Zima w rezerwacie Hulskiefoto: M. Piela
Płyta skalna. Widoczna budowa geologiczna pasma Otrytu - rynna skalna z charakterystycznym układem warstw fliszowych. Występująca tu buczyna ma charakter buczyny suchej trawiasto - turzycowej, która występuje na suchych grzbietach w sąsiedztwie kwaśnych buczyn i grądów. Warstwa drzew to buk z dużą domieszką jodły a tu także jaworu i brzozy. Roślinność runa to przede wszystkim: kostrzewa górska, turzyca orzęsiona, gwiazdnica wielkokwiatowa, kosmatka gajowa, konwalijka dwulistna i nawłoć pospolita.
Źródlisko. Poniżej drogi stokowej, którą biegnie ścieżka znajdują się źródła jednego z potoczków spływających ze stoków Otrytu do Sanu. Występuje tu las bukowy w wieku 110-160 lat, teren jest grząski i podmokły. Rośliny dna lasu najlepiej oglądać wiosną. Występują tu m.in. tojad wierchowaty, parzydło leśne, podrzeń żebrowiec, wawrzynek wilczełyko, omieg górski, skrzyp olbrzymi, śnieżyczka przebiśnieg, widłak wroniec, ciemiężyca biała i języcznik zwyczajny - są to gatunki chronione. Występuje tu też wiele roślin objętych ochroną częściową oraz roślin rzadkich.
Okazałe buki. Wielopiętrowy las bukowy z domieszką jodły. Stare buki osiągają pomnikowe wymiary. Blisko ścieżki, nawet w okresie wegetacyjnym, widoczne są ogromne buki o wymiarach: 320 cm obwodu i 40 m wysokości, 350 cm obwodu i 42 m wysokości oraz 440 cm obwodu i wysokości 41 metrów. Buk jest gatunkiem lasotwórczym w Bieszczadach, który bardzo dobrze odnawia się przez samosiew. Bukowy las przyciąga wiele gatunków zwierząt, m.in. ptaki z których spotkać tu można puchacza, orlika krzykliwego, krogulca, trzmielojada czy bociana czarnego.
W październiku 2014 - w Dniu Drzewa - leśnicy z Nadleśnictwa Lutowiska zorganizowali uroczystość odsłonięcia obelisku upamiętniającego profesora Stefana Myczkowskiego, wybitnego leśnika i ekologa, wykładowcy Wydziału Leśnego AR w Krakowie. Kamień z tablicą stanął w Sękowcu, u wejścia do rezerwatu "Hulskie". Na pamiątkę wydarzenia obok posadzono trzy jawory.
P. Szechyński
w opisie ścieżki wykorzystano teksty z tablic rozmieszczonych na trasie
Poniżej kilka zdjęć z terenu rezerwatu "Hulskie"
foto: Mirosław Piela:
