...Twoje Bieszczady - serwis dla wszystkich którym Bieszczady w duszy grają...

Bieszczady


Terenwka w Bieszczadach

Bieszczady 4x4


Polecamy:

Werchowyna
Panorama Solina
Kolejowy Smolnik
Czadzie Sioło
4x4 w Bieszczadach
Gospodarstwo Aleksa
Swobodne wycieczki
Chata Smerek
Magiczne Bieszczady


Cerkwie i cmentarze

Cerkwie drewniane w Bieszczadach
Cerkwie murowane
Kapliczki w Bieszczadach
Dawne cmentarze, cerkwie i cerkwiska
Ikonostas
O ikonie słów kilka
Bojkowszczyzna Zachodnia. Ochrona zasobów kulturowych - działania praktyczne (pdf)

Cmentarze żydowskie (kirkuty)
Cmentarze ewangelickie Bandrów i Stebnik (Steinfels); cm. gr.kat. w Stebniku
Cmentarze wojskowe w Komańczy
Cmentarz wojskowy w Lesku

Kościół w Woli Michowej
Kościół w Komańczy

Obelisk UPA

Miejscowości

Baligród i okolice
Bóbrka
Buk k.Terki
Bystre k.Czarnej
Cisna i okolice
Czarna i okolice
Daszówka
Duszatyn
Dwernik i Dwerniczek
Glinne
Jankowce
Kalnica k.Baligrodu
Komańcza i okolice
- Mogiła - legenda
- drewniany kościółek
- klasztor Nazaretanek
Lutowiska
Łupków
Mików
Muczne
Myczkowce
Nasiczne
Olszanica
Orelec
Prełuki
Rajskie
Roztoki Górne
Rzepedź
Sękowiec i okolice
Serednie Małe
Smolnik nad Osławą
Solinka
Solina i okolice
- bieszczadzkie zapory
- tajemnica zatoki
Stefkowa
Terka
Uherce Mineralne
Ustjanowa
Ustrzyki Górne
Wetlina
Wola Matiaszowa
Wola Michowa
Wołosate
Zatwarnica
Zwierzyń

Dawne wsie

Balnica
Beniowa
Bereźnica Niżna
Bukowiec
Caryńskie
Choceń
Dydiowa
Dźwiniacz Górny
Hulskie
Huczwice
Jawornik
Jaworzec
Kamionki
Krywe
Łokieć
Łopienka
- rys historyczny Łopienki
- Chrystus Bieszczadzki
Łuh
Rabe k.Baligrodu
Rosolin
Ruskie
Sianki
Skorodne
Sokoliki
Sokołowa Wola
Studenne
Tarnawa Niżna i Wyżna
Tworylne
- Tworylczyk
Tyskowa
Zawój
Zubeńsko
Żurawin

» Miejscowości | Duszatyn

Duszatyn

Duszatyn to dziś niewielka osada leśna, ulokowana o podnóży Wysokiego Działu, przy ujściu potoku Olchowaty do Osławy, pomiędzy Prełukami a Mikowem.

Cerkiew w Duszatynie Cerkiew w Duszatynie
foto: Julian Tarnowicz "Ilustrowana historia Łemkowszczyzny", Lwów 1936.

Wieś lokowana na prawie wołoskim przed rokiem 1572 (wówczas nazywała się Piekarki), była często nękana przez węgierskich tołhajów oraz J. Rakoczego. Ci pierwsi spalili ją ostatecznie niemal doszczętnie w roku 1686. Po tych wydarzeniach Duszatyn został ponownie zasiedlony dopiero w czasach zaborów. Ostatnimi jej właścicielami byli Jan i Stanisław Potoccy z Rymanowa, którzy nabyli ją końcem XIXw.

W roku 1879, Duszatyn liczył 24 domy i ok. 170 mieszkańców. Podlegał parafii greckokatolickiej w Prełukach i rzymskokatolickiej w Bukowsku. Najbliższa poczta znajdowała się w Woli Michowej. Własność większa wsi liczyła wówczas 14 roli, 45 łąk, 29 pastwisk i 2231 mórg lasu. Własność mniejsza: 210 roli ornej, 40 łąk, 127 pastwisk. W Duszatynie znajdował się wówczas także tartak wodny.

Duszatyn Krzyż na rozstaju, 2005
foto: P. Szechyński

W roku 1925 zbudowano tu cerkiew greckokatolicką pw. św. Włodzimierza Wielkiego. Znajdowała się ona na tzw. Równi - płaskim terenie pomiędzy obecną drogą a rzeką Osławą. Było to obiekt drewniany, wzniesiony w narodowym stylu ukraińskim, na planie krzyża greckiego, zwieńczony ośmioboczną kopułą nad nawą oraz dachami kalenicowymi nad pozostałymi jej częściami. Przed cerkwią (od strony zachodniej) stała drewniana dzwonnica słupowa, w okresie późniejszym oszalowana pionowo deskami. Cerkiew została zniszczona w latach pięćdziesiątych XXw., nie zachował się obecnie żaden ślad po jej istnieniu.

Tartak Duszatyn Tartak w Duszatynie, rok 1957
(klikij zdjęcie, aby powiększyć)
foto: J. Nawrot

Po zakończeniu II wojny światowej cała ludność Duszatyna została wysiedlona a zabudowa wsi zniszczona. Stojące obecnie w Duszatynie domy, powstały końcem lat 50 (XXw.), jako budynki pracowników leśnych. Wybudowano tu wówczas tartak oraz stacyjkę kolejki wąskotorowej na trasie łączącej Rzepedź ze Smolnikiem. Trwały wtedy intensywne prace nad przywróceniem tego (powstałego w 1923r.) odcinka, gdyż został on całkowicie zniszczony przez UPA - włącznie z wysadzeniem wszystkich przepustów i mostów. W samym Duszatynie zmieniono nieco przebieg jej trasy - niegdyś omijała stację, skręcając przed nią w prawo (jadąc od strony Prełuk) i przejeżdżała na drugą stronę Osławy. Zachowały się po tym nikłe ślady w postaci dawnych nasypów. Kolejka woziła również turystów - odcinek ten jednak został definitywnie zamknięty w roku 1994.

Duszatyn bar Bar w Duszatynie w roku 2007
foto: Justyna Szechyńska

Obecny Duszatyn to zaledwie kilka domów oraz - do niedawna - długi barak, który niegdyś był hotelem robotniczym. Rozebrano go w roku 2022. Po dawnych czasach zachował się jedynie żeliwny krzyż przydrożny osadzony na betonowym cokole, znajdujący się na rozstaju. Bezpośrednio za nim znajduje się stara piwnica.

Przez wieś biegnie szlak czerwony z Komańczy do Wołosatego oraz rowerowo-pieszy szlak szwejkowski (żółto-czarny). Szlak czerwony w Duszatynie skręca przy owym krzyżu na północ i wspina się na Chryszczatą, mijając po drodze jedną z osobliwości przyrodniczych: jeziorka duszatyńskie.

W Duszatynie do niedawna funkcjonował sezonowy bar oraz pole namiotowe. Obecnie pole użytkowane jest sporadycznie, formalnie nieczynne. Bar działa w sezonie letnim (słodycze, piwo, zapiekanki, hamburgery, itp.) pod nazwą "Dusza Jeziorek", obok sadzawka "Ostoja kumaka - pijaka" oraz parking. Na parking można dojechać drogą z Komańczy - obecnie jest to droga leśna dopuszczona do użytku publicznego. Natomiast dojazd do Duszatyna zarówno od Rzepedzi, jak i Mikowa jest niedozwolony (droga leśna).

Duszatyn, szlak na jeziorka Duszatyn, początek szlaku na Chryszczatą i Jeziorka Duszatyńskie
foto: P. Szechyński

Od niedawna często można spotkać się z odmianą nazwy wsi w formie: Duszatyń - w Duszatyniu, do Duszatynia. Na granicy wsi ktoś postawił nawet tabliczkę z napisem "Duszatyń". Warto wiedzieć, że jest to odmiana błędna i jej rozpowszechnianie w takiej formie nie powinno mieć miejsca. Zatem: Duszatyn - w Duszatynie - zapraszamy do Duszatyna.

Warto zobaczyć:

Chryszczata szlakiem czerwonym z Komańczy
Rezerwat przyrody Przełom Osławy pod Duszatynem
Rezerwat Zwiezło - Jeziorka Duszatyńskie

Czasy przejść:

 Komańcza - Duszatyn: ok. 2 h, w przeciwną stronę: 2 h,
 Duszatyn - Chryszczata: ok.2½ h, w przeciwną stronę: ok.2 h,
 Chryszczata - Cisna: ok. 5¾ h, w przeciwną stronę: 5 h.

P. Szechyński

Literatura:
1. Słownik Geograficzny Królewstwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880.
2. "Cerkwie drewniane Karpat", Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, wyd. Rewasz, Pruszków 2003.

Duszatyn Duszatyn, obecnie prowadzi tu asfalt
foto: P. Szechyński
Duszatyn, krzyż przydrożny Krzyż przydrożny w Duszatynie
foto: P. Szechyński
Duszatyn Bród w Duszatynie
foto: P. Szechyński
Duszatyn bar Bar Dusza Jeziorek, 2013
foto: P. Szechyński
Duszatyn leśniczówka Leśniczówka w Duszatynie, 2010
foto: P. Szechyński
Duszatyn Duszatyn - dawny budynek pracowników leśnych / hotel robotniczy, 2010. Został rezebrany w roku 2022
foto: P. Szechyński
Duszatyn Duszatyn, listopad
foto: P. Szechyński
Duszatyn Duszatyn - bród w kierunku Mikowa, listopad 2010
foto: P. Szechyński
Duszatyn, stara piwnica Stara piwnica w Duszatynie, 2006
foto: P. Szechyński
Praktyczne

Kamera w Czaszynie

Schroniska
Schroniska PTSM
Bazy namiotowe i chatki
Harcerskie bazy i hoteliki
Noclegi

Mapa Bieszczady - wersja online
Mapy Bieszczadów - recenzje
Mapy wycinkowe - recenzje
Przewodniki
Ciekawe wydawnictwa

Szlaki turystyczne - opisy
Szlaki turystyczne - wykaz
Czasy przejść
Ścieżki przyrodnicze - wykaz
Regulamin BdPN
Punkty kasowe BdPN

Bieszczadzka Kolejka Leśna
Jazdy konne
Rejsy po Zalewie Solińskim
Wyciągi narciarskie
Muzea
Informacja turystyczna
Przewodnicy
Przewoźnicy (Bus)
Przejścia graniczne
Traperska przygoda - tabory

Warto wiedzieć

Z psem w Bieszczady
Zagroda pokazowa żubrów
Wędkarskie eldorado na Sanie
Park Gwiezdnego Nieba Bieszczady
Karpackie niebo
Sery w Bieszczadach
Wypał węgla drzewnego
Jaskinie
Snowgliding w Bieszczadach
Bieszczadzkie szybowiska
Bieszcz. Centrum Nordic Walking

Trochę historii
Podział (granice) Bieszczadów
Losy bieszczadzkiej ludności
Różne plany rozwoju Bieszczadów
Na wyniosłych połoninach BdPN
Nie tylko Wysokie
Sieć wodna
Geocaching

Fauna Bieszczadów
Flora Bieszczadów

Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Bieszczadzkie"

Ukraińska Powstańcza Armia
Karol Wojtyła w Bieszczadach
Bieszczady pół wieku temu
Bieszczady w filmie

Polowanie w Bieszczadach

Reportaże

Rozmaitości bieszczadzkie

Wyprawy piesze

Tarnica z Wołosatego
Halicz z Wołosatego
Bukowe Berdo z Mucznego
Krzemień
Szeroki Wierch
Połonina Caryńska
Połonina Wetlińska
Smerek (wieś) - Smerek - Połonina Wetlińska - Brzegi Górne
Cisna - Jasło - Smerek (wieś)
Przysłup - Jasło
Suche Rzeki - Smerek
Dwernik-Kamień
Pętla: Wetlina - Riaba Skała - Czerteż - Kremenaros - Rawki - Dział - Wetlina
Mała i Wielka Rawka z p. Wyżniańskiej
Ścieżka "Berehy Górne"
Chryszczata z Komańczy
Chryszczata z Jeziorka Bobrowego
Szlak Huczwice - Chryszczata
Wołosań z Żubraczego
Jaworne - Kołonice - Jabłonki
Krąglica
Hyrlata
Szlak graniczny Łupków - Balnica
Przełęcz nad Roztokami - Ruske
Przełęcz nad Roztokami - Okrąglik - Jasło
Jasło i Okrąglik ze Strzebowisk
Łopiennik
Ścieżka Jeleni Skok z Cisnej (wieża widokowa)
Opołonek i Kińczyk Bukowski
Ścieżka dendrologiczno-historyczna w Berehach
Przysłup Caryński z Bereżek
Bukowiec - Sianki - Źródła Sanu
Tarnawa Niżna - Dźwiniacz Górny
Brenzberg - ścieżka
Krutyjówka - ścieżka
Tworylne i Krywe z Rajskiego
Terka - Studenne
Otaczarnia w Bukowcu
Rajskie - Studenne (most)
Przysłup - Krywe
Korbania z Bukowca
Korbania z Łopienki i Tyskowej
Suliła
Wola Michowa - Balnica szl. żółtym
Z Balnicy do Osadnego
Do Solinki z Żubraczego
Zwierzyń - Myczków
Tyskowa i Radziejowa ze Stężnicy
Lasumiła - najgrubsza jodła
Jodła k.Pszczelin - opis ścieżki
Stare Procisne, ścieżka
Dwernik - Procisne, ścieżka
Przez bieszczadzki las - ścieżka Nasiczne - Sękowiec
Kopalnia ropy Polana - Ostre
Holica z Ustianowej - ścieżka
Hylaty - ścieżka hist-przyrodnicza
Huczwice - ścieżka geologiczna
Komańcza - ścieżka dydaktyczna
Jawornik - ścieżka
Gminny szlak Baligród
Bukowy Dwór - ścieżka przyrodnicza
Po ekomuzeum w krainie bobrów
Dolina Potoku Zwór

Warto zobaczyć

Wodospady i kaskady
Jeziorka Duszatyńskie
Jeziorko Bobrowe
Sine Wiry
"Gołoborze" i dolina Rabskiego
Rezerwat "Przełom Osławy"
Rezerwat "Śnieżyca wiosenna w Dwerniczku"
Torfowisko "Tarnawa"
Torfowisko "Wołosate"
Jaskinie w Nasicznem
Grota w Rosolinie
Rezerwat "Hulskie"
Młyn w Hulskiem
Pichurów - punkt widokowy
Przełęcz Wyżna - pkt. widokowy
Przełęcz Żebrak
Zagroda pokazowa żubrów
Mini-zoo w Lisznej i Myczkowcach
Kamień leski
Koziniec kamieniołom
Skałki Myczkowieckie
Kolejowy Smolnik
Ogród biblijny w Myczkowcach
Miniatury cerkwi Myczkowce
Entomo-zieleniec Myczkowce
MBL Sanok - skansen w Sanoku
Park miejski w Sanoku
Zielony domek w Ustrzykach G.
Muzeum Historii Bieszczad
Klasztor w Zagórzu
Droga krzyżowa w Zagórzu
Sanktuarium w Jasieniu
Ekomuzeum Hołe
Pomnik Tołhaja
Most podwieszany w Dwerniczku
XIX-wieczny most kolejki
Radoszyckie źródełko
- legenda o radoszyckim źródełku
Nowe pomniki przyrody w dolinie Osławy i Kalniczki
Góry Słonne
Rezerwat Sobień
Rezerwat "Polanki"
Góry Słonne - pkt. widokowy

Ski-tour

Hyrlata (1103 m) zimą
Matragona (990 m) zimą
Osina (963m n.p.m.)
Płasza, Kurników Beskid, Okrąglik

Rowerem

Trasy rowerowe

Samochodem

Trasy samochodowe
Stan dróg w Bieszczadach
Parkingi

Słowacja i Ukraina

Zalew Starina (Słowacja)

Projekt Rozłucz
Jasienica Zamkowa
Stara Sól
Bieszczady Wschodnie - relacja z wyjazdu 2005
Czarnohora, relacja z wyjazdu 2006

 

Serwis nasz i współpracujący z nami reklamodawcy
zbierają i przechowują tzw. pliki cookies zarówno do np. statystyk,
jak i w celach reklamowych. Korzystając z naszych stron bez zmiany ustawien przegladarki będą one zapisane w pamięci urządzenia. Przeglądając nasz serwis ZGADZASZ się na wykorzystywanie tych plików. Szczegółowe informacje na temat cookies
znajdują się w naszej Polityce prywatności

© Twoje Bieszczady 2001-2024