...Twoje Bieszczady - serwis dla wszystkich którym Bieszczady w duszy grają...

Bieszczady


Terenwka w Bieszczadach

Bieszczady 4x4


Polecamy:

Gospodarstwo Aleksa
Werchowyna
Chata Smerek
Magiczne Bieszczady
Panorama Solina
Kolejowy Smolnik
Czadzie Sioło
4x4 w Bieszczadach


Cerkwie i cmentarze

Cerkwie drewniane w Bieszczadach
Cerkwie murowane
Kapliczki w Bieszczadach
Dawne cmentarze, cerkwie i cerkwiska
Ikonostas
O ikonie słów kilka
Bojkowszczyzna Zachodnia. Ochrona zasobów kulturowych - działania praktyczne (pdf)

Cmentarze żydowskie (kirkuty)
Cmentarze ewangelickie Bandrów i Stebnik (Steinfels); cm. gr.kat. w Stebniku
Cmentarze wojskowe w Komańczy
Cmentarz wojskowy w Lesku

Kościół w Woli Michowej
Kościół w Komańczy

Obelisk UPA

Miejscowości

Baligród i okolice
Bóbrka
Buk k.Terki
Bystre k.Czarnej
Cisna i okolice
Czarna i okolice
Daszówka
Duszatyn
Dwernik i Dwerniczek
Glinne
Jankowce
Kalnica k.Baligrodu
Komańcza i okolice
- Mogiła - legenda
- drewniany kościółek
- klasztor Nazaretanek
Lutowiska
Łupków
Mików
Muczne
Myczkowce
Nasiczne
Olszanica
Orelec
Prełuki
Rajskie
Roztoki Górne
Rzepedź
Sękowiec i okolice
Serednie Małe
Smolnik nad Osławą
Solinka
Solina i okolice
- bieszczadzkie zapory
- tajemnica zatoki
Stefkowa
Terka
Uherce Mineralne
Ustianowa
Ustrzyki Górne
Wetlina
Wola Matiaszowa
Wola Michowa
Wołosate
Zatwarnica
Zwierzyń

Dawne wsie

Balnica
Beniowa
Bereźnica Niżna
Bukowiec
Caryńskie
Choceń
Dydiowa
Dźwiniacz Górny
Hulskie
Huczwice
Jawornik
Jaworzec
Kamionki
Krywe
Łokieć
Łopienka
- rys historyczny Łopienki
- Chrystus Bieszczadzki
Łuh
Rabe k.Baligrodu
Rosolin
Ruskie
Sianki
Skorodne
Sokoliki
Sokołowa Wola
Studenne
Tarnawa Niżna i Wyżna
Tworylne
- Tworylczyk
Tyskowa
Zawój
Zubeńsko
Żurawin

» Dawne wsie | Studenne

Studenne

Wieś Studenne ulokowana była pomiędzy Sanem a wsią Terka, którą oddzielało od Studennego wzgórze, na którym stała w Studennem cerkiew. Ponadto od Terki dzieliły ją wzgórza Berdycia i Korb a w pewnym oddaleniu górowała od strony północno-zachodniej Tołsta.

studenne Studenne, widok z cmentarza w kierunku Berdycia. Za wzgórzem znajduje się Terka.
foto: P. Szechyński

Studenne rozciągało się do obecnej drogi Rajskie - Zatwarnica, biegnącej wzdłuż Sanu. Nazwa wsi wywodzi się od słowa "studene" czyli studzone, ostudzone bądź po prostu chłodne, zimne miejsce. Studenne posiadało przysiółek o nazwie Łuh, który przekształcił się prawdopodobnie w późniejsze Obłazy i dołączył do Tworylnego. Studenne było niewielką wsią, kilkanaście lat przed II wojną światową mieszkało tu nieco ponad 200 osób w 37 domach.

Słownik geograficzny z końca XIXw. podaje następujący stan rzeczy (sic!): "Studenne, wś. pow. liski, par. rzym.-kat. w Wołkowyji, gr.-kat. w Rajskiem. Leży w międzyrzeczu Sanu i Wetliny; wzniesienie opada ku obu rzekom z 580 na 489 mt. Na płd. od wsi góra lesista (765 mt.), nie dozwala wpłynąć Wetlinie do Sanu i zmusza ją do dalszego biegu.

studenne Studenne, droga opadająća w kierunku Sanu. Na wprost Tołsta.
foto: P. Szechyński

W tej górze, formacyi eocenicznej, znajduje się kopalnia nafty. We wsi jest cerkiew drewniana. S. wraz z obszarem dwors. ma 37 dm. 225 mr.; 199 gr.-kat. i 26 izrael. Obszar więk.pos. wynosi 179 mr. roli, 21 mr.łąk, 12 mr. pastwisk i 315 mr. lasu; pos.mn. 351 mr. roli, 116 mr. łąk, 63 mr. pastwisk i 87 mr. lasu. Osada powstała późno, bo w XVw. milczą o niej akta grodzkie i ziemskie. Graniczy na płd.-zach. z Terką, na płn.wschód z Sakowczykiem, na płd. z Tworylnem".

Po II wojnie światowej wieś całkowicie zniszczona. Pozostały zdziczałe drzewa owocowe, cmentarz oraz miejsce po cerkwi a także ruiny niemieckiej strażnicy granicznej. W dolnej części wsi, przy drodze nad Sanem stała kapliczka pw. Nałożenia Ryzy Matki Bożej. Została zniszczona w latach 60.XX w., zachowała się podmurówka. Więcej na ten temat: kapliczka w Studennem

Cmentarz i miejsce po cerkwi w Studennem

studenne Studenne, na wprost cerkiewny wzgórek
foto: P. Szechyński

Drewniana cerkiew w Studennem została wzniesiona na wzgórzu w roku 1926, na miejscu poprzedniej, która spłonęła w czasie I wojny światowej. Została zniszczona po roku 1945. Na cerkiewnym cmentarzu zachował się jeden krzyż metalowy i mogiły ziemne. Zachował się również krzyż pochodzący prawdopodobnie ze zwieńczenia cerkwi. Teren cmentarza i cerkwisko są obecnie zaniedbane i zarośnięte. Jesienią 2015 teren został oczyszczony oraz ogrodzony staraniem Nadleśnictwa Baligród. Część widocznych za zdjęciach poniżej kamieni, była prawdopodobnie gromadzona przed wojną na budowę nowej cerkwi. Wzgórze, na którym stała cerkiew również porośnięte lasem. W czasach istnienia wsi roztaczał się stąd widok daleko w głąb doliny Sanu.

Studenne, krzyż an cerkwisku Studenne, krzyż an cerkwisku
foto: P. Szechyński

W roku 2018 na cerkwisku ustawiono krzyż z napisem:

"Tu - na miejscu starszych świątyń, od 1926 r. stała cerkiew grecko-katolicka pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, zniszczona po 1945 r. - ocalić od zapomnienia.
Studenne 2018 r.
Wykonał: ks. Piotr Bartnik, Górzanka
Grzegorz Brodziński, Jarocin."

studenne ścieżka piesza Oznakowanie ścieżki od mostu na Sanie w kierunku Terki przez Studenne
foto: P. Szechyński

Opis dojścia na te tereny od strony Terki: Z Terki na Studenne

Obecnie prowadzi tu znakowana ścieżka również od strony Rajskiego a konkretnie od mostu na Sanie w dawnym Studennem. Ścieżka od mostu to najszybsza możliwość dotarcia na teren dawnej wsi, przejście zajmuje ok. 30 minut. Przy moście na Sanie (można wjechać samochodem od strony Rajskiego i zaparkować przy moście, ale droga jest w fatalnym stanie), należy udać się drogą w prawo - tak jak na Przełęcz Szczycisko.

Piwnica w Studennem za potokiem przy trasie ścieżki Piwnica za potokiem przy trasie ścieżki
foto: P. Szechyński

Po ok. 300 m będzie oznakowana dróżka odbijająca w prawo. Trzeba w nią skręcić i iść zgodnie z oznakowaniem (znaczek żółtej kapliczki na niebieskim tle). Po drodze do przejścia potok, być może w przyszłości pojawi się jakaś kładka, na razie jednak jej nie ma. Przy wysokom stanie wody, np. w okresie opadów, suchym butem nie da się przejść. Po minięciu potoku, leśną drogą cały czas prosto, z lewej można dostrzeć starą piwnicę za potokiem. Za chwilę droga wyprowadzi na łąkę, jeszcze kilkanaście minut i będzie teren cmentarza. Samo miejsce po cerkwi i cmentarz są słabo oznakowane, w okresie letnim kiedy trawa jest np. niewykoszona, można pójść do Terki zamiast na cmentarz. W związku zaraz po wyjściu łąką pod górę, trzeba na rozwidleniu dróg polnych skręcić w prawo a nie w lewo, co sugerują tabliczki. Cmentarz jest zaraz na początku lasu.

opracowanie: P. Szechyński

Studenne, ruiny niemieckiej strażnicy granicznej Studenne, ruiny niemieckiej strażnicy granicznej
foto: M. Piela
Piwnica w Studennem za potokiem przy trasie ścieżki Skrzyżowanie powyżej mostu na Sanie. Tu należy skręcić w prawo. Droga w lewo prowadzi na Szczycisko lub do Zatwarnicy (do wyboru)
foto: P. Szechyński
Potok w Studennem Studenne, potok na trasie ścieżki (stan na 06.2020)
foto: P. Szechyński

Literatura:

1. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XI (Sochaczew - Szlubowska Wola), 1890.
2. Kryciński S., "Cerkwie w Bieszczadach"., 1995.

Studenne - tereny dawnej wsi:

studenne studenne studenne

1. Widok na cerkiewny wzgórek (2017).
2. Krzyż na cmentarzu w Studennem (2017).
3. Pozostałości na cmentarzu w Studennem (2017).

studenne studenne studenne

4. Studenne (2017).
5. W dole Studenne, na wprost m.in. Tworylne i Krywe (2017).
6. W Studennem (2017).

studenne studenne studenne

7. Widok na Studenne i cerkiewne wzgórze z przełęczy między wsią a Terką (2013).
8. Widok z cmentarza w Studennem w kierunku Terki (2013).
9. Studenne, na wprost Tołsta (2013).

10. Cmentarz i miejsce po cerkwi w Studennem, tego krzyża już nie ma (2013).
11. Cmentarz i miejsce po cerkwi w Studennem (2013).
12. Cmentarz w Studennem (2013).

13. Cmentarz i miejsce po cerkwi w Studennem (2013).
14. Miejsce po cerkwi w Studennem (2013).
15. Studenne, pozostałości na cmentarzu.

zdjęcia: P. Szechyński

Zobacz także więcej zdjęć z tej części doliny Sanu:

Studenne, Obłazy - galeria zdjęć
Tworylne i Tworylczyk - galeria zdjęć
Krywe - galeria zdjęć

Praktyczne

Kamera w Czaszynie

Schroniska
Schroniska PTSM
Bazy namiotowe i chatki
Harcerskie bazy i hoteliki
Noclegi

Mapa Bieszczady - wersja online
Mapy Bieszczadów - recenzje
Mapy wycinkowe - recenzje
Przewodniki
Ciekawe wydawnictwa

Szlaki turystyczne - opisy
Szlaki turystyczne - wykaz
Czasy przejść
Ścieżki przyrodnicze - wykaz
Regulamin BdPN
Punkty kasowe BdPN

Bieszczadzka Kolejka Leśna
Jazdy konne
Rejsy po Zalewie Solińskim
Wyciągi narciarskie
Muzea
Informacja turystyczna
Przewodnicy
Przewoźnicy (Bus)
Przejścia graniczne
Traperska przygoda - tabory

Warto wiedzieć

Z psem w Bieszczady
Zagroda pokazowa żubrów
Wędkarskie eldorado na Sanie
Park Gwiezdnego Nieba Bieszczady
Karpackie niebo
Sery w Bieszczadach
Wypał węgla drzewnego
Jaskinie
Snowgliding w Bieszczadach
Bieszczadzkie szybowiska
Bieszcz. Centrum Nordic Walking

Trochę historii
Podział (granice) Bieszczadów
Losy bieszczadzkiej ludności
Różne plany rozwoju Bieszczadów
Na wyniosłych połoninach BdPN
Nie tylko Wysokie
Sieć wodna
Geocaching

Fauna Bieszczadów
Flora Bieszczadów

Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Bieszczadzkie"

Ukraińska Powstańcza Armia
Karol Wojtyła w Bieszczadach
Bieszczady pół wieku temu
Bieszczady w filmie

Polowanie w Bieszczadach

Reportaże

Rozmaitości bieszczadzkie

Wyprawy piesze

Tarnica z Wołosatego
Halicz z Wołosatego
Bukowe Berdo z Mucznego
Krzemień
Szeroki Wierch
Połonina Caryńska
Połonina Wetlińska
Smerek (wieś) - Smerek - Połonina Wetlińska - Brzegi Górne
Cisna - Jasło - Smerek (wieś)
Przysłup - Jasło
Suche Rzeki - Smerek
Dwernik-Kamień
Pętla: Wetlina - Riaba Skała - Czerteż - Kremenaros - Rawki - Dział - Wetlina
Mała i Wielka Rawka z p. Wyżniańskiej
Ścieżka "Berehy Górne"
Chryszczata z Komańczy
Chryszczata z Jeziorka Bobrowego
Szlak Huczwice - Chryszczata
Wołosań z Żubraczego
Jaworne - Kołonice - Jabłonki
Krąglica
Hyrlata
Szlak graniczny Łupków - Balnica
Przełęcz nad Roztokami - Ruske
Przełęcz nad Roztokami - Okrąglik - Jasło
Jasło i Okrąglik ze Strzebowisk
Łopiennik
Ścieżka Jeleni Skok z Cisnej (wieża widokowa)
Opołonek i Kińczyk Bukowski
Ścieżka dendrologiczno-historyczna w Berehach
Przysłup Caryński z Bereżek
Bukowiec - Sianki - Źródła Sanu
Tarnawa Niżna - Dźwiniacz Górny
Brenzberg - ścieżka
Krutyjówka - ścieżka
Tworylne i Krywe z Rajskiego
Terka - Studenne
Otaczarnia w Bukowcu
Rajskie - Studenne (most)
Przysłup - Krywe
Korbania z Bukowca
Korbania z Łopienki i Tyskowej
Suliła
Wola Michowa - Balnica szl. żółtym
Z Balnicy do Osadnego
Do Solinki z Żubraczego
Zwierzyń - Myczków
Tyskowa i Radziejowa ze Stężnicy
Lasumiła - najgrubsza jodła
Jodła k.Pszczelin - opis ścieżki
Stare Procisne, ścieżka
Dwernik - Procisne, ścieżka
Przez bieszczadzki las - ścieżka Nasiczne - Sękowiec
Kopalnia ropy Polana - Ostre
Holica z Ustianowej - ścieżka
Hylaty - ścieżka hist-przyrodnicza
Huczwice - ścieżka geologiczna
Komańcza - ścieżka dydaktyczna
Jawornik - ścieżka
Gminny szlak Baligród
Bukowy Dwór - ścieżka przyrodnicza
Po ekomuzeum w krainie bobrów
Dolina Potoku Zwór

Warto zobaczyć

Wodospady i kaskady
Jeziorka Duszatyńskie
Jeziorko Bobrowe
Sine Wiry
"Gołoborze" i dolina Rabskiego
Rezerwat "Przełom Osławy"
Rezerwat "Śnieżyca wiosenna w Dwerniczku"
Torfowisko "Tarnawa"
Torfowisko "Wołosate"
Jaskinie w Nasicznem
Grota w Rosolinie
Rezerwat "Hulskie"
Młyn w Hulskiem
Pichurów - punkt widokowy
Przełęcz Wyżna - pkt. widokowy
Przełęcz Żebrak
Zagroda pokazowa żubrów
Mini-zoo w Lisznej i Myczkowcach
Kamień leski
Koziniec kamieniołom
Skałki Myczkowieckie
Kolejowy Smolnik
Ogród biblijny w Myczkowcach
Miniatury cerkwi Myczkowce
Entomo-zieleniec Myczkowce
MBL Sanok - skansen w Sanoku
Park miejski w Sanoku
Zielony domek w Ustrzykach G.
Muzeum Historii Bieszczad
Klasztor w Zagórzu
Droga krzyżowa w Zagórzu
Sanktuarium w Jasieniu
Ekomuzeum Hołe
Pomnik Tołhaja
Most podwieszany w Dwerniczku
XIX-wieczny most kolejki
Radoszyckie źródełko
- legenda o radoszyckim źródełku
Nowe pomniki przyrody w dolinie Osławy i Kalniczki
Góry Słonne
Rezerwat Sobień
Rezerwat "Polanki"
Góry Słonne - pkt. widokowy

Ski-tour

Hyrlata (1103 m) zimą
Matragona (990 m) zimą
Osina (963m n.p.m.)
Płasza, Kurników Beskid, Okrąglik

Rowerem

Trasy rowerowe

Samochodem

Trasy samochodowe
Stan dróg w Bieszczadach
Parkingi

Słowacja i Ukraina

Zalew Starina (Słowacja)

Projekt Rozłucz
Jasienica Zamkowa
Stara Sól
Bieszczady Wschodnie - relacja z wyjazdu 2005
Czarnohora, relacja z wyjazdu 2006


Serwis nasz i współpracujący z nami reklamodawcy
zbierają i przechowują tzw. pliki cookies zarówno do np. statystyk,
jak i w celach reklamowych. Korzystając z naszych stron bez zmiany ustawien przegladarki będą one zapisane w pamięci urządzenia. Przeglądając nasz serwis ZGADZASZ się na wykorzystywanie tych plików. Szczegółowe informacje na temat cookies
znajdują się w naszej Polityce prywatności

© Twoje Bieszczady 2001-2023