...Twoje Bieszczady - serwis dla wszystkich którym Bieszczady w duszy grają...

Bieszczady


Terenwka w Bieszczadach

Bieszczady 4x4


Polecamy:

4x4 w Bieszczadach
Gospodarstwo Aleksa
Swobodne wycieczki
Chata Smerek
Werchowyna
Magiczne Bieszczady
Panorama Solina
Kolejowy Smolnik
Czadzie Sioło


Cerkwie i cmentarze

Cerkwie drewniane w Bieszczadach
Cerkwie murowane
Kapliczki w Bieszczadach
Dawne cmentarze, cerkwie i cerkwiska
Ikonostas
O ikonie słów kilka
Bojkowszczyzna Zachodnia. Ochrona zasobów kulturowych - działania praktyczne (pdf)

Cmentarze żydowskie (kirkuty)
Cmentarze ewangelickie Bandrów i Stebnik (Steinfels); cm. gr.kat. w Stebniku
Cmentarze wojskowe w Komańczy
Cmentarz wojskowy w Lesku

Kościół w Woli Michowej
Kościół w Komańczy

Obelisk UPA

Miejscowości

Baligród i okolice
Bóbrka
Buk k.Terki
Bystre k.Czarnej
Cisna i okolice
Czarna i okolice
Daszówka
Duszatyn
Dwernik i Dwerniczek
Glinne
Jankowce
Kalnica k.Baligrodu
Komańcza i okolice
- Mogiła - legenda
- drewniany kościółek
- klasztor Nazaretanek
Lutowiska
Łupków
Mików
Muczne
Myczkowce
Nasiczne
Olszanica
Orelec
Prełuki
Rajskie
Roztoki Górne
Rzepedź
Sękowiec i okolice
Serednie Małe
Smolnik nad Osławą
Solinka
Solina i okolice
- bieszczadzkie zapory
- tajemnica zatoki
Stefkowa
Terka
Uherce Mineralne
Ustjanowa
Ustrzyki Górne
Wetlina
Wola Matiaszowa
Wola Michowa
Wołosate
Zatwarnica
Zwierzyń

Dawne wsie

Balnica
Beniowa
Bereźnica Niżna
Bukowiec
Caryńskie
Choceń
Dydiowa
Dźwiniacz Górny
Hulskie
Huczwice
Jawornik
Jaworzec
Kamionki
Krywe
Łokieć
Łopienka
- rys historyczny Łopienki
- Chrystus Bieszczadzki
Łuh
Rabe k.Baligrodu
Rosolin
Ruskie
Sianki
Skorodne
Sokoliki
Sokołowa Wola
Studenne
Tarnawa Niżna i Wyżna
Tworylne
- Tworylczyk
Tyskowa
Zawój
Zubeńsko
Żurawin

» Cmentarze i cerkwiska | Grób hrabiny, cmentarz w Siankach

Sianki - cmentarz i miejsce po cerkwi greckokatolickiej z 1831 r., grób hrabiny

Sianki - przed wojną ludna wieś, obecnie jest zamieszkała tylko po stronie ukraińskiej. Po polskiej stronie prowadzi tu znakowana ścieżka historyczna W dolinie górnego Sanu, która bierze swój początek w Bukowcu i biegnie przez Beniową i tereny dawnej zabudowy Sianek do umownych źródeł Sanu. Obecnie to jedna z najpopularniejszych ścieżek w Bieszczadach, jednak tłoku tutaj nie ma i wędruje się bardzo przyjemnie.

Z dawnych lat w Siankach zachowały się m.in. pozostałości dworu oraz cmentarz a właściwie jeden z cmentarzy. Sianki posiadały m.in. 2 cerkwie, kilka cmentarzy, kościół i kaplicę rzymskokatolicką. Tu skupimy się na tym, co pozostało czytelne lub dostępne dla turysty, czyli cmentarzu i miejscu po cerkwi greckokatolickiej pw. św. Stefana z 1831r. Więcej o samej wsi: Sianki - rys historyczny

Sianki - grób hrabiny w roku 2002 Sianki - grób hrabiny w roku 2002
foto: P. Szechyński

Podział wsi miał miejsce w roku 1939. Wówczas to tereny po zachodniej stronie Sanu znalazły się pod okupacją niemiecką, natomiast po wschodniej - sowiecką. W roku 1941 do Sianek wkroczył spory oddział węgierski, pozostając tu (wraz z gestapo) do roku 1944. W tymże roku w związku ze zbliżaniem się frontu Węgrzy wycofali się a Sianki były pod ciągłym ostrzałem sowieckim. Zniszczona została wtedy znaczna część zabudowy wsi. Wiosną 1945 wojska radzieckie oczyściły pas na prawym brzegu Sanu (szerokości ok. 800m) - poprzez wysiedlenie ludności. Wiązało się to z wytyczeniem nowej granicy polsko-sowieckiej. Po polskiej stronie wysiedleń dokonano w roku 1946 a zabudowę wsi w większości spalono (Wojsko Polskie). W 1947r. spalono resztę wraz z cerkwią. Od tego czasu Sianki "polskie" są niezamieszkałe. Natomiast Sianki po stronie ukraińskiej to w większości zabudowa powojenna, ponieważ tam w późniejszym okresie wróciło życie - a po naszej stronie nie.

Sianki - grób hrabiny i miejsce po cerkwi w roku 2002 Sianki (2002) - grób hrabiny i miejsce po cerkwi greckokatolickiej św. Stefana z 1831r.
foto: P. Szechyński

Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. św. Stefana w Siankach zbudowana została w roku 1831 (konsekracja w 1834), przynależąc do parafii w pobliskiej Beniowej. Możliwe, że została przeniesiona tu z Zakarpacia, gdyż bryłą przypomina cerkwie z okolic Wołowca. Nie zbudowano jej - jak to najczęściej czyniono - w miejscu poprzedniej cerkwi, tylko ok. 400m na północ, w widłach Sanu i jednego z jego dopływów. Z lokalizacją tą związana jest miejscowa legenda. Otóż cerkiew poprzednia, która stała na wzgórzu o nazwie Płosiń pewnego dnia bardzo mocno ucierpiała na skutek wichury. Wiatr był tak silny, że zerwał krzyż z jej zwieńczenia i rzucił go kilkaset metrów dalej. Uznano to za znak Boży i w tymże miejscu wzniosiono nową świątynię, natomiast starą świątynię (cerkiew typu bojkowskiego z roku 1703) sprzedano do wsi Sil na Zakarpaciu, co nie było tu wyjątkiem, gdyż jeszcze starszą cerkiew - z 1645 r. - przeniesiono do Kostryni w roku budowy następnej a więc w 1703.

Sianki - grób hrabiny w roku 2006 Sianki - grób hrabiny, 2006
foto: P. Szechyński

Ikonostas do cerkwi z 1831 r. wykonał Jan Sedenkiewicz, który po lewej stronie carskich wrót umieścił napis o treści: "Taze robota zmalowano za dzica Stroińskiego Francyka zapsykładem wóyta prawego i prowizora cerkiewnego Michała Milcakowski staraniem całej gromady dali zrobić - za odpuszczenie grzechów swoich". Cerkiew pełniła swoją rolę w zasadzie do roku 1908, kiedy to w Siankach wzniesiono kolejną cerkiew greckokatolicką - tym razem na terenie obecnie należącym do Ukrainy. Po roku 1908 służyła jako kaplica cmentarna i popadała w ruinę.

Przy cerkwi znajdowała się dzwonnica wyposażona w cztery dzwony. Na wieży cerkiewnej również znajdował się jeden dzwon. Krzyż ze zwieńczenia cerkwi został odnaleziony podczas jednego z obozów konserwatorskich "Nadsanie" i znajduje się w Izbie Pamięci w Lutowiskach.

Wokół cerkwi z 1831r. znajduje się cmentarz o powierzchni ok. 6,4 a. W latach 60.XIX w. tuż za cerkwią powstała niewielka murowana kaplica (nieco ponad 12 m2 powierzchni). Pomiędzy nimi ułożono płyty nagrobne Klary i Franciszka Stroińskich - ówczesnych właścicieli majątku. Ich nagrobki wraz z przyległą kaplicą zdają się tworzyć całość i zostały potocznie nazwane grobem hrabiny. Za czasów PRL było to miejsce dla turystów niedostępne, wręcz legendarne, niejeden zapalczywy turysta stawiał sobie za punkt honoru dotarcie właśnie do owego grobu hrabiny.

Sianki - grób F. Stroińskiego Sianki - grób Franciszka Stroińskiego, 2006
foto: P. Szechyński

Początkiem XXw. powierzchnię cmentarza rozszerzono do 25 a. W kolejnych latach cmentarz ogrodzono siatką oraz wykonane zostały dwie bramki zwieńczone kutymi krzyżami. W latach 80.XX w. grobowiec Stroińskich uległ częściowemu zniszczeniu - sprofanowali go "poszukiwacze skarbów", którzy odsunęli płyty nagrobne i rozkopali groby.

W roku 1990 cmentarz został uporządkowany przez wolontariuszy w ramach obozów konserwatorskich "Nadsanie" prowadzonych przez Stanisława Krycińskiego. Sklejono jeden z ocalałych wapiennych nagrobków, który rozpadł się na 9 części. Oczyszczono cmentarz z chaszczy a także dokonano napraw tablic z inskrypcjami na nagrobkach Stroińskich. S. Kryciński zastał wówczas odsunięte płyty nagrobne Stroińskich - zapewne poszukiwano w środku jakichś cennych przedmiotów. Jak wspomina w jednej z ostatnich publikacji: "- Trumien nie było widać, więc nie wiem czy zostały naruszone. Nie wiadomo kto to zrobił, ale do odsunięcia płyt użyto sprzętu mechanicznego, więc zapewne byli to ludzie związani z eksploatacją lasu." Udało się dostrzec ok. 30 mogił ziemnych. W roku 1993 pracownicy BdPN (z inicjatywy A. Derwicha) zrekonstruowali walące się ściany kaplicy i nakryli ją daszkiem. Podczas prac odnaleziony został kuty krzyż pochodzący ze zwieńczenia cerkwi. W roku 1994 na cmentarzu ustawiono tablicę informacyjną.

Cerkiew w Siankach Grób hrabiny oraz zarys cerkwi w Siankach widoczny na ustawionej tu instalacji, 07.2023
foto: M. Piela

Dawniej w pobliżu znajdował się jeszcze jeden cmentarz (ogólnie w Siankach więcej), usytuowany ok. 200 m od powyższego. Miał powierzchnię ok. 5 a, obecnie jest całkowicie nieczytelny. Mógł to być cmentarz grzebalny lub choleryczny z 1 połowy XIXw.

W roku 2013 Bieszczadzki Park Narodowy zlecił przeprowadzenie remontu kaplicy (grób hrabiny). Przykryto ją nowym daszkiem, poprawiono konstrukcję ścian. Drewniany daszek, wsparty na dwóch "kolumienkach" pełni funkcję ochronną, drewniana rynna odprowadza wodę. Wykonano również nowe ogrodzenie cmentarza. Prace finansowane z projektu UE.

W kolejnych latach uporządkowano teren a w roku 2021 odnowione zostały m.in. tablice z inskrypcjami Stroińskich, na których umieszczono poprawne daty śmierci. Franciszek zmarł w roku 1853 a Klara w 1869. Daty ustalił BdPN, poprzez Archiwum Archidiecezjalne w Przemyślu, gdzie zachowały się wypisy z księgi zmarłych parafii Turka.

Galeria zdjęć: cmentarz w Siankach - zdjęcia

Literatura:

1. Kryciński S. (red.), Augustyn M., Modrzejewski S., Szewc R., 1995, "Bieszczady. Słownik historyczno-krajoznawczy. Część 1 Gmina Lutowiska", BdPN, Wydawnictwo Stanisław Kryciński, Ustrzyki Górne-Warszawa.
2. Kryciński S., "Cerkwie w Bieszczadach", Warszawa 1995.
3. Kryciński S., "Bieszczady. Tam gdzie diabły, hucuły, ukraińce", Rzeszów 2013.
4. Holly G., "Stan zachowania zabytkowych cmentarzy chrześcijańskich na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego", Roczniki Bieszczadzkie nr 15 (2007).
5. Kalendarium NGK "Magurycz".

Grób hrabiny Grób hrabiny, 07.2023
foto: M. Piela
Grób hrabiny Grób hrabiny, wnętrze, 07.2023
foto: M. Piela
Sianki, grób hrabiny po remoncie Grób hrabiny po remoncie, 04.2014
foto: P. Szechyński
Sianki, grób hrabiny po remoncie Grób hrabiny po remoncie, 04.2014
foto: P. Szechyński
Sianki, grób hrabiny po remoncie Grób hrabiny po remoncie, 04.2014
foto: P. Szechyński
Sianki, grób hrabiny po remoncie Grób hrabiny po remoncie, widok od Sanu, 04.2014
foto: P. Szechyński
cmentarz w siankach Cmentarz w Siankach, ledwie widoczne mogiły ziemne
foto: M. Piela
Sianki, remont grobu hrabiny Sianki, remont grobu hrabiny, 10.2013
foto: M. Piela
Sianki, remont grobu hrabiny Sianki, remont grobu hrabiny, 10.2013
foto: M. Piela
remont grobu hrabiny Sianki, remont grobu hrabiny, 10.2013
foto: M. Piela
Sianki, płyta nagrobna Sianki, płyta nagrobna hrabiny Klary, inskrypcje jeszcze kilka lat temu były czytelne, 10.2013
foto: M. Piela
grób Franciszka Stroińskiego Sianki, grób Franciszka Stroińskiego, 10.2013
foto: M. Piela
grób hrabiny Klary Stroińskiej Sianki, grób hrabiny Klary Stroińskiej, 10.2013
foto: M. Piela
Sianki - cmentarz Sianki - cmentarz, 2006
foto: P. Szechyński
Płyta nagrobna Klary z Kalinowskich Stroińskiej Płyta nagrobna Klary z Kalinowskich Stroińskiej, stan na rok 2005
foto: P. Szechyński
Płyta nagrobna Franciszka Stroińskiego Płyta nagrobna Franciszka Stroińskiego, 2005
foto: P. Szechyński
Praktyczne

Kamera w Czaszynie

Schroniska
Schroniska PTSM
Bazy namiotowe i chatki
Harcerskie bazy i hoteliki
Noclegi

Mapa Bieszczady - wersja online
Mapy Bieszczadów - recenzje
Mapy wycinkowe - recenzje
Przewodniki
Ciekawe wydawnictwa

Szlaki turystyczne - opisy
Szlaki turystyczne - wykaz
Czasy przejść
Ścieżki przyrodnicze - wykaz
Regulamin BdPN
Punkty kasowe BdPN

Bieszczadzka Kolejka Leśna
Jazdy konne
Rejsy po Zalewie Solińskim
Wyciągi narciarskie
Muzea
Informacja turystyczna
Przewodnicy
Przewoźnicy (Bus)
Przejścia graniczne
Traperska przygoda - tabory

Warto wiedzieć

Z psem w Bieszczady
Zagroda pokazowa żubrów
Wędkarskie eldorado na Sanie
Park Gwiezdnego Nieba Bieszczady
Karpackie niebo
Sery w Bieszczadach
Wypał węgla drzewnego
Jaskinie
Snowgliding w Bieszczadach
Bieszczadzkie szybowiska
Bieszcz. Centrum Nordic Walking

Trochę historii
Podział (granice) Bieszczadów
Losy bieszczadzkiej ludności
Różne plany rozwoju Bieszczadów
Na wyniosłych połoninach BdPN
Nie tylko Wysokie
Sieć wodna
Geocaching

Fauna Bieszczadów
Flora Bieszczadów

Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Bieszczadzkie"

Ukraińska Powstańcza Armia
Karol Wojtyła w Bieszczadach
Bieszczady pół wieku temu
Bieszczady w filmie

Polowanie w Bieszczadach

Reportaże

Rozmaitości bieszczadzkie

Wyprawy piesze

Tarnica z Wołosatego
Halicz z Wołosatego
Bukowe Berdo z Mucznego
Krzemień
Szeroki Wierch
Połonina Caryńska
Połonina Wetlińska
Smerek (wieś) - Smerek - Połonina Wetlińska - Brzegi Górne
Cisna - Jasło - Smerek (wieś)
Przysłup - Jasło
Suche Rzeki - Smerek
Dwernik-Kamień
Pętla: Wetlina - Riaba Skała - Czerteż - Kremenaros - Rawki - Dział - Wetlina
Mała i Wielka Rawka z p. Wyżniańskiej
Ścieżka "Berehy Górne"
Chryszczata z Komańczy
Chryszczata z Jeziorka Bobrowego
Szlak Huczwice - Chryszczata
Wołosań z Żubraczego
Jaworne - Kołonice - Jabłonki
Krąglica
Hyrlata
Szlak graniczny Łupków - Balnica
Przełęcz nad Roztokami - Ruske
Przełęcz nad Roztokami - Okrąglik - Jasło
Jasło i Okrąglik ze Strzebowisk
Łopiennik
Ścieżka Jeleni Skok z Cisnej (wieża widokowa)
Opołonek i Kińczyk Bukowski
Ścieżka dendrologiczno-historyczna w Berehach
Przysłup Caryński z Bereżek
Bukowiec - Sianki - Źródła Sanu
Tarnawa Niżna - Dźwiniacz Górny
Brenzberg - ścieżka
Krutyjówka - ścieżka
Tworylne i Krywe z Rajskiego
Terka - Studenne
Otaczarnia w Bukowcu
Rajskie - Studenne (most)
Przysłup - Krywe
Korbania z Bukowca
Korbania z Łopienki i Tyskowej
Suliła
Wola Michowa - Balnica szl. żółtym
Z Balnicy do Osadnego
Do Solinki z Żubraczego
Zwierzyń - Myczków
Tyskowa i Radziejowa ze Stężnicy
Lasumiła - najgrubsza jodła
Jodła k.Pszczelin - opis ścieżki
Stare Procisne, ścieżka
Dwernik - Procisne, ścieżka
Przez bieszczadzki las - ścieżka Nasiczne - Sękowiec
Kopalnia ropy Polana - Ostre
Holica z Ustianowej - ścieżka
Hylaty - ścieżka hist-przyrodnicza
Huczwice - ścieżka geologiczna
Komańcza - ścieżka dydaktyczna
Jawornik - ścieżka
Gminny szlak Baligród
Bukowy Dwór - ścieżka przyrodnicza
Po ekomuzeum w krainie bobrów
Dolina Potoku Zwór

Warto zobaczyć

Wodospady i kaskady
Jeziorka Duszatyńskie
Jeziorko Bobrowe
Sine Wiry
"Gołoborze" i dolina Rabskiego
Rezerwat "Przełom Osławy"
Rezerwat "Śnieżyca wiosenna w Dwerniczku"
Torfowisko "Tarnawa"
Torfowisko "Wołosate"
Jaskinie w Nasicznem
Grota w Rosolinie
Rezerwat "Hulskie"
Młyn w Hulskiem
Pichurów - punkt widokowy
Przełęcz Wyżna - pkt. widokowy
Przełęcz Żebrak
Zagroda pokazowa żubrów
Mini-zoo w Lisznej i Myczkowcach
Kamień leski
Koziniec kamieniołom
Skałki Myczkowieckie
Kolejowy Smolnik
Ogród biblijny w Myczkowcach
Miniatury cerkwi Myczkowce
Entomo-zieleniec Myczkowce
MBL Sanok - skansen w Sanoku
Park miejski w Sanoku
Zielony domek w Ustrzykach G.
Muzeum Historii Bieszczad
Klasztor w Zagórzu
Droga krzyżowa w Zagórzu
Sanktuarium w Jasieniu
Ekomuzeum Hołe
Pomnik Tołhaja
Most podwieszany w Dwerniczku
XIX-wieczny most kolejki
Radoszyckie źródełko
- legenda o radoszyckim źródełku
Nowe pomniki przyrody w dolinie Osławy i Kalniczki
Góry Słonne
Rezerwat Sobień
Rezerwat "Polanki"
Góry Słonne - pkt. widokowy

Ski-tour

Hyrlata (1103 m) zimą
Matragona (990 m) zimą
Osina (963m n.p.m.)
Płasza, Kurników Beskid, Okrąglik

Rowerem

Trasy rowerowe

Samochodem

Trasy samochodowe
Stan dróg w Bieszczadach
Parkingi

Słowacja i Ukraina

Zalew Starina (Słowacja)

Projekt Rozłucz
Jasienica Zamkowa
Stara Sól
Bieszczady Wschodnie - relacja z wyjazdu 2005
Czarnohora, relacja z wyjazdu 2006

 

Serwis nasz i współpracujący z nami reklamodawcy
zbierają i przechowują tzw. pliki cookies zarówno do np. statystyk,
jak i w celach reklamowych. Korzystając z naszych stron bez zmiany ustawien przegladarki będą one zapisane w pamięci urządzenia. Przeglądając nasz serwis ZGADZASZ się na wykorzystywanie tych plików. Szczegółowe informacje na temat cookies
znajdują się w naszej Polityce prywatności

© Twoje Bieszczady 2001-2024