...Twoje Bieszczady - serwis dla wszystkich którym Bieszczady w duszy grają...

Bieszczady


Terenwka w Bieszczadach

Bieszczady 4x4


Polecamy:

Magiczne Bieszczady
Werchowyna
Panorama Solina
Kolejowy Smolnik
Czadzie Sioło
4x4 w Bieszczadach
Gospodarstwo Aleksa
Swobodne wycieczki
Chata Smerek


Cerkwie i cmentarze

Cerkwie drewniane w Bieszczadach
Cerkwie murowane
Kapliczki w Bieszczadach
Dawne cmentarze, cerkwie i cerkwiska
Ikonostas
O ikonie słów kilka
Bojkowszczyzna Zachodnia. Ochrona zasobów kulturowych - działania praktyczne (pdf)

Cmentarze żydowskie (kirkuty)
Cmentarze ewangelickie Bandrów i Stebnik (Steinfels); cm. gr.kat. w Stebniku
Cmentarze wojskowe w Komańczy
Cmentarz wojskowy w Lesku

Kościół w Woli Michowej
Kościół w Komańczy

Obelisk UPA

Miejscowości

Baligród i okolice
Bóbrka
Buk k.Terki
Bystre k.Czarnej
Cisna i okolice
Czarna i okolice
Daszówka
Duszatyn
Dwernik i Dwerniczek
Glinne
Jankowce
Kalnica k.Baligrodu
Komańcza i okolice
- Mogiła - legenda
- drewniany kościółek
- klasztor Nazaretanek
Lutowiska
Łupków
Mików
Muczne
Myczkowce
Nasiczne
Olszanica
Orelec
Prełuki
Rajskie
Roztoki Górne
Rzepedź
Sękowiec i okolice
Serednie Małe
Smolnik nad Osławą
Solinka
Solina i okolice
- bieszczadzkie zapory
- tajemnica zatoki
Stefkowa
Terka
Uherce Mineralne
Ustjanowa
Ustrzyki Górne
Wetlina
Wola Matiaszowa
Wola Michowa
Wołosate
Zatwarnica
Zwierzyń

Dawne wsie

Balnica
Beniowa
Bereźnica Niżna
Bukowiec
Caryńskie
Choceń
Dydiowa
Dźwiniacz Górny
Hulskie
Huczwice
Jawornik
Jaworzec
Kamionki
Krywe
Łokieć
Łopienka
- rys historyczny Łopienki
- Chrystus Bieszczadzki
Łuh
Rabe k.Baligrodu
Rosolin
Ruskie
Sianki
Skorodne
Sokoliki
Sokołowa Wola
Studenne
Tarnawa Niżna i Wyżna
Tworylne
- Tworylczyk
Tyskowa
Zawój
Zubeńsko
Żurawin

» Cerkwie drewniane | Cerkiew w Rzepedzi

Cerkiew greckokatolicka p.w. św. Mikołaja w Rzepedzi

Cerkiew pw. św. Mikołaja w Rzepedzi, znajduje się przy końcu części zwanej Rzepedź-Wieś, nad potokiem Rzepedka. Dojazd/dojście od stacyjki PKP: szosą w kierunku Szczawnego, po minięciu po lewej kościoła z 1982r. i niewielkiej kapliczki będzie skręt w lewo na Rzepedź-Wieś oraz tablica Szlaku Architektury Drewnianej. Od skrętu do cerkwi ok. 1200m, cerkiew znajduje się po prawej stronie drogi.

Rzepedź cerkiew Cerkiew w Rzepedzi
foto: P. Szechyński

Pierwotnie cerkiew w Rzepedzi wzmiankowana była w 1526 roku. Obecna greckokatolicka cerkiew filialna p.w. św. Mikołaja wzniesiona została w roku 1824. Odnowiona i przebudowana w roku 1896 - m.in. zmiana konstrukcji dachu i przemalowanie ikonostasu, przez Josypa Bukowczyka, dodano również zakrystię. Obiekt reprezentuje typ północno-wschodni cerkwi łemkowskiej, wariant bezwieżowy (wg R. Brykowskiego), zwany również osławickim. Często wymieniana - nie do końca trafnie - jako typ wschodniołemkowski. Po spaleniu się w roku 2006 cerkwi w Komańczy, do dnia dzisiejszego zachowały się tylko dwie starsze bezwieżowe cerkwie typu północno-wschodniego: Rzepedź oraz pobliski Turzańsk. W roku 2010 odbudowano i konsekrowano cerkiew w Komańczy, zatem obecnie mamy ponownie trzy tego typu obiekty.

Cerkiew położona jest na niewielkim wzgórzu, na cmentarzu grzebalnym, otoczona murem z dzikiego kamienia z drewniana bramką. Bramka w formie wąskiego, dwuspadowego daszku wspartego na dwóch słupach. Jest to budowla drewniana, orientowana (prezbiterium od wschodu), konstrukcji zrębowej, oszalowana, trójdzielna.

Cerkiew w Rzepedzi Bramka i murek z kamienia
foto: P. Szechyński

Prezbiterium na rzucie prostokątnym, zamknięte trójbocznie, z zakrystia od północy. Nawa szersza, kwadratowa. Od zachodu prostokątny babiniec (prytwor) przedłużeniu w jego przedłużeniu niższy przedsionek, szerokości babińca. Wszystkie podstawowe pomieszczenia o jednakowej wysokości.

Wewnątrz świątyni sklepienia zwierciadlane. Chór muzyczny nadwieszony, z wygiętym parapetem. Okna zamknięte łukiem odcinkowym. Nad wejściem z przedsionka do babińca ryty napis fundacyjny. Z zewnątrz podmurówka osłonięta fartuchami z blachy. Pod dachami dwustrefowy gzyms - podokapowy i nadokienny, profilowany.

Nad prezbiterium, nawą i babińcem dachy namiotowe z ośmiobocznymi wieżyczkami o cebulastych hełmach, z latarniami i krzyżami roboty kowalskiej 1896 roku: nad przedsionkiem dach pulpitowy, kryty blachą. Polichromia figuralno-ornamentalna z 1896 roku malowana przez Josipa Bukowczyka; na chórze muzycznym widok cerkwi w Rzepedzi przed przebudową z 1896 roku oraz katedry greckokatolickiej w Przemyślu.

Cerkiew w Rzepedzi Cerkiew w Rzepedzi, przedsionek
foto: P. Szechyński

Wyposażenie wnętrza współczesne cerkwi. Ikonostas uzupełniony w 1896r, czterostrefowy, architektoniczny, zdekompletowany (brak ikon w strefie Deesis i tond w zwieńczeniu). W strefie ołtarzy ikony: Matki Boskiej z Dzieciątkiem i Chrystusa Błogosławiącego, współczesne z ikonostasem, przemalowane w 1896r. Ikony namiestne posiadają rzadko spotykany owalny kształt. Carskie wrota ażurowe z motywem winnej latorośli; we wrotach diakońskich wizerunki dwóch diakonów w tondach; pozostałe ikony malował w 1896 roku Josip Bukowczyk. Ołtarze boczne o charakterze barokowym, architektoniczne z nowszymi ikonami; pierwszy i drugi przy ikonostasie; trzeci w prezbiterium, połączony z tabernakulum. Ikona św. Anny Samotrzeć z św. Joachimem i Józefem. Krzyż procesyjny ruski, dwustronnie malowany.

W roku 1947 cerkiew została przejęta na własność przez Państwo. Przekazano ją w użytkowanie rzymskokatolickiej parafii w pobliskiej Komańczy. W latach 50 i 60 była użytkowana sporadycznie - jako kaplica pogrzebowa. W roku 1960 odnalezione został przez mieszkańców cerkiewny dzwon, który wcześniej zakopano celem ukrycia. Dzwon został skonfiskowany przez władze i wywieziony do Sanoka.

Napis fundacyjny w cerkwi Napis fundacyjny
foto: P. Szechyński

W roku 1969 rozebrano południową zakrystię, ponieważ zawalił się na niej dach. W latach 1970-1973 cerkiew była również remontowana przez parafian. Aktywny udział w remoncie brali także grekokatolicy. W roku 1994 wykonano ekspertyzę mykologiczno-budowlaną oraz zabezpieczono kopuły prezbiterium. Pierwotny wygląd przywrócił jej remont z lat 1997-1999.

Dzwonnica w Rzepedzi Dzwonnica
foto: P. Szechyński

W roku 1976 grekokatolicy uzyskali zgodę biskupa przemyskiego Ignacego Tokarczuka na korzystanie z cerkwi kilka razy do roku. W roku 1987 cerkiew wróciła do swej pierwotnej roli i stała się filialną cerkwią greckokatolicką wchodzącą w skład parafii w Komańczy.

Dzwonnica została wzniesiona współcześnie z cerkwią. Położona w zachodniej części cmentarza grzebalnego, na osi cerkwi. Drewniana, konstrukcji słupowej, oszalowana. Jest to budowla na rzucie kwadratu o ściętych narożnikach. Trójkondygnacyjna, o ścianach pochyłych, kondygnacje przedzielone są gzymsami profilowanymi z daszkami okapowymi. W górnej kondygnacji znajdują się prostokątne okienka. Dach namiotowy z ośmioboczną latarnią, kryty blachą.

Cerkiew w Rzepedzi Cmentarz cerkiewny
foto: P. Szechyński

Na cmentarzu cerkiewnym nagrobek Iwana Warchoła (zm. 1927) kamienny; na cokole płaskorzeźba św. Mikołaja, w zwieńczeniu krzyż, wykonany przez kamieniarza z Brusna Starego. Pochowany jest tu również Stanisław Niezabitowski, oficer WP podczas Powstania Listopadowego a późniejszy właściciel Rzepedzi, jego neogotycki nagrobek znajduje się w północnej części cmentarza cerkiewnego. Na cmentarzu grzebalnym spoczywa urodzony 06.01.1932 w Rzepedzi greckokatolicki biskup Teodor Mankowicz. Sprawował on w latach 1969-1988 opiekę duszpasterską nad grekokatolikami z Komańczy, Kulasznego, Rzepedzi i Ustrzyk Dolnych a Nowiny latach 1967-1974 także w Łosiu, Pętnej, Uściu Gorlickim i Nowicy.

Więcej zdjęć: Cerkiew w Rzepedzi - galeria zdjęć

Literatura:

1. Katalog zabytków sztuki - województwo krośnieńskie; pod redakcją Ewy Śnieżyńskiej-Stolotowej i Franciszka Stolota. Polska Akademia Nauk Instytut Sztuki Warszawa 1982,
2. St. Kryciński, Cerkwie w Bieszczadach, Warszawa 1995,
3. R. Brykowski, Drewniana architektura cerkiewna w Polsce, na Słowacji i Rusi Zakarpackiej, Wrocław 1986,
4. M. i A. Michniewscy, M. Duda: Cerkwie drewniane Karpat - Polska i Słowacja, Pruszków 2003.

Cerkiew greckokatolicka w Rzepedzi Cerkiew greckokatolicka w Rzepedzi
foto: P. Szechyński
Cerkiew greckokatolicka w Rzepedzi Cerkiew greckokatolicka w Rzepedzi
foto: P. Szechyński
Cerkiew greckokatolicka w Rzepedzi Cerkiew greckokatolicka w Rzepedzi
foto: P. Szechyński
Praktyczne

Kamera w Czaszynie

Schroniska
Schroniska PTSM
Bazy namiotowe i chatki
Harcerskie bazy i hoteliki
Noclegi

Mapa Bieszczady - wersja online
Mapy Bieszczadów - recenzje
Mapy wycinkowe - recenzje
Przewodniki
Ciekawe wydawnictwa

Szlaki turystyczne - opisy
Szlaki turystyczne - wykaz
Czasy przejść
Ścieżki przyrodnicze - wykaz
Regulamin BdPN
Punkty kasowe BdPN

Bieszczadzka Kolejka Leśna
Jazdy konne
Rejsy po Zalewie Solińskim
Wyciągi narciarskie
Muzea
Informacja turystyczna
Przewodnicy
Przewoźnicy (Bus)
Przejścia graniczne
Traperska przygoda - tabory

Warto wiedzieć

Z psem w Bieszczady
Zagroda pokazowa żubrów
Wędkarskie eldorado na Sanie
Park Gwiezdnego Nieba Bieszczady
Karpackie niebo
Sery w Bieszczadach
Wypał węgla drzewnego
Jaskinie
Snowgliding w Bieszczadach
Bieszczadzkie szybowiska
Bieszcz. Centrum Nordic Walking

Trochę historii
Podział (granice) Bieszczadów
Losy bieszczadzkiej ludności
Różne plany rozwoju Bieszczadów
Na wyniosłych połoninach BdPN
Nie tylko Wysokie
Sieć wodna
Geocaching

Fauna Bieszczadów
Flora Bieszczadów

Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Bieszczadzkie"

Ukraińska Powstańcza Armia
Karol Wojtyła w Bieszczadach
Bieszczady pół wieku temu
Bieszczady w filmie

Polowanie w Bieszczadach

Reportaże

Rozmaitości bieszczadzkie

Wyprawy piesze

Tarnica z Wołosatego
Halicz z Wołosatego
Bukowe Berdo z Mucznego
Krzemień
Szeroki Wierch
Połonina Caryńska
Połonina Wetlińska
Smerek (wieś) - Smerek - Połonina Wetlińska - Brzegi Górne
Cisna - Jasło - Smerek (wieś)
Przysłup - Jasło
Suche Rzeki - Smerek
Dwernik-Kamień
Pętla: Wetlina - Riaba Skała - Czerteż - Kremenaros - Rawki - Dział - Wetlina
Mała i Wielka Rawka z p. Wyżniańskiej
Ścieżka "Berehy Górne"
Chryszczata z Komańczy
Chryszczata z Jeziorka Bobrowego
Szlak Huczwice - Chryszczata
Wołosań z Żubraczego
Jaworne - Kołonice - Jabłonki
Krąglica
Hyrlata
Szlak graniczny Łupków - Balnica
Przełęcz nad Roztokami - Ruske
Przełęcz nad Roztokami - Okrąglik - Jasło
Jasło i Okrąglik ze Strzebowisk
Łopiennik
Ścieżka Jeleni Skok z Cisnej (wieża widokowa)
Opołonek i Kińczyk Bukowski
Ścieżka dendrologiczno-historyczna w Berehach
Przysłup Caryński z Bereżek
Bukowiec - Sianki - Źródła Sanu
Tarnawa Niżna - Dźwiniacz Górny
Brenzberg - ścieżka
Krutyjówka - ścieżka
Tworylne i Krywe z Rajskiego
Terka - Studenne
Otaczarnia w Bukowcu
Rajskie - Studenne (most)
Przysłup - Krywe
Korbania z Bukowca
Korbania z Łopienki i Tyskowej
Suliła
Wola Michowa - Balnica szl. żółtym
Z Balnicy do Osadnego
Do Solinki z Żubraczego
Zwierzyń - Myczków
Tyskowa i Radziejowa ze Stężnicy
Lasumiła - najgrubsza jodła
Jodła k.Pszczelin - opis ścieżki
Stare Procisne, ścieżka
Dwernik - Procisne, ścieżka
Przez bieszczadzki las - ścieżka Nasiczne - Sękowiec
Kopalnia ropy Polana - Ostre
Holica z Ustianowej - ścieżka
Hylaty - ścieżka hist-przyrodnicza
Huczwice - ścieżka geologiczna
Komańcza - ścieżka dydaktyczna
Jawornik - ścieżka
Gminny szlak Baligród
Bukowy Dwór - ścieżka przyrodnicza
Po ekomuzeum w krainie bobrów
Dolina Potoku Zwór

Warto zobaczyć

Wodospady i kaskady
Jeziorka Duszatyńskie
Jeziorko Bobrowe
Sine Wiry
"Gołoborze" i dolina Rabskiego
Rezerwat "Przełom Osławy"
Rezerwat "Śnieżyca wiosenna w Dwerniczku"
Torfowisko "Tarnawa"
Torfowisko "Wołosate"
Jaskinie w Nasicznem
Grota w Rosolinie
Rezerwat "Hulskie"
Młyn w Hulskiem
Pichurów - punkt widokowy
Przełęcz Wyżna - pkt. widokowy
Przełęcz Żebrak
Zagroda pokazowa żubrów
Mini-zoo w Lisznej i Myczkowcach
Kamień leski
Koziniec kamieniołom
Skałki Myczkowieckie
Kolejowy Smolnik
Ogród biblijny w Myczkowcach
Miniatury cerkwi Myczkowce
Entomo-zieleniec Myczkowce
MBL Sanok - skansen w Sanoku
Park miejski w Sanoku
Zielony domek w Ustrzykach G.
Muzeum Historii Bieszczad
Klasztor w Zagórzu
Droga krzyżowa w Zagórzu
Sanktuarium w Jasieniu
Ekomuzeum Hołe
Pomnik Tołhaja
Most podwieszany w Dwerniczku
XIX-wieczny most kolejki
Radoszyckie źródełko
- legenda o radoszyckim źródełku
Nowe pomniki przyrody w dolinie Osławy i Kalniczki
Góry Słonne
Rezerwat Sobień
Rezerwat "Polanki"
Góry Słonne - pkt. widokowy

Ski-tour

Hyrlata (1103 m) zimą
Matragona (990 m) zimą
Osina (963m n.p.m.)
Płasza, Kurników Beskid, Okrąglik

Rowerem

Trasy rowerowe

Samochodem

Trasy samochodowe
Stan dróg w Bieszczadach
Parkingi

Słowacja i Ukraina

Zalew Starina (Słowacja)

Projekt Rozłucz
Jasienica Zamkowa
Stara Sól
Bieszczady Wschodnie - relacja z wyjazdu 2005
Czarnohora, relacja z wyjazdu 2006

 

Serwis nasz i współpracujący z nami reklamodawcy
zbierają i przechowują tzw. pliki cookies zarówno do np. statystyk,
jak i w celach reklamowych. Korzystając z naszych stron bez zmiany ustawien przegladarki będą one zapisane w pamięci urządzenia. Przeglądając nasz serwis ZGADZASZ się na wykorzystywanie tych plików. Szczegółowe informacje na temat cookies
znajdują się w naszej Polityce prywatności

© Twoje Bieszczady 2001-2024