...Twoje Bieszczady - serwis dla wszystkich którym Bieszczady w duszy grają...

Bieszczady


Terenwka w Bieszczadach

Bieszczady 4x4


Polecamy:

Gospodarstwo Aleksa
Chata Smerek
Magiczne Bieszczady
Werchowyna
Panorama Solina
Kolejowy Smolnik
Czadzie Sioło
4x4 w Bieszczadach


Cerkwie i cmentarze

Cerkwie drewniane w Bieszczadach
Cerkwie murowane
Kapliczki w Bieszczadach
Dawne cmentarze, cerkwie i cerkwiska
Ikonostas
O ikonie słów kilka
Bojkowszczyzna Zachodnia. Ochrona zasobów kulturowych - działania praktyczne (pdf)

Cmentarze żydowskie (kirkuty)
Cmentarze ewangelickie Bandrów i Stebnik (Steinfels); cm. gr.kat. w Stebniku
Cmentarze wojskowe w Komańczy
Cmentarz wojskowy w Lesku

Kościół w Woli Michowej
Kościół w Komańczy

Obelisk UPA

Miejscowości

Baligród i okolice
Bóbrka
Buk k.Terki
Bystre k.Czarnej
Cisna i okolice
Czarna i okolice
Daszówka
Duszatyn
Dwernik i Dwerniczek
Glinne
Jankowce
Kalnica k.Baligrodu
Komańcza i okolice
- Mogiła - legenda
- drewniany kościółek
- klasztor Nazaretanek
Lutowiska
Łupków
Mików
Muczne
Myczkowce
Nasiczne
Olszanica
Orelec
Prełuki
Rajskie
Roztoki Górne
Rzepedź
Sękowiec i okolice
Serednie Małe
Smolnik nad Osławą
Solinka
Solina i okolice
- bieszczadzkie zapory
- tajemnica zatoki
Stefkowa
Terka
Uherce Mineralne
Ustjanowa
Ustrzyki Górne
Wetlina
Wola Matiaszowa
Wola Michowa
Wołosate
Zatwarnica
Zwierzyń

Dawne wsie

Balnica
Beniowa
Bereźnica Niżna
Bukowiec
Caryńskie
Choceń
Dydiowa
Dźwiniacz Górny
Hulskie
Huczwice
Jawornik
Jaworzec
Kamionki
Krywe
Łokieć
Łopienka
- rys historyczny Łopienki
- Chrystus Bieszczadzki
Łuh
Rabe k.Baligrodu
Rosolin
Ruskie
Sianki
Skorodne
Sokoliki
Sokołowa Wola
Studenne
Tarnawa Niżna i Wyżna
Tworylne
- Tworylczyk
Tyskowa
Zawój
Zubeńsko
Żurawin

» Cerkwie drewniane | Cerkiew w Liskowatem

Cerkiew greckokatolicka, parafialna, pw. Narodzenia NP Marii w Liskowatem

Cerkiew greckokatolicka w Liskowatem ulokowana jest w kępie drzew przy drodze prowadzącej z Krościenka na północny zachód w kierunku Arłamowa. Dojazd ok. 200m drogą gruntową od drogi asfaltowej. Geograficznie cerkiew położona jest w Górach Sanocko-Turczańskich.

Cerkiew w Liskowatem
foto: P. Olejnik

Ta drewniana cerkiew powstała i została konsekrowana w 1832r., choć historycy sztuki spierają się sugerując wcześniejsze lata z racji stylu charakterystycznego dla XVII wieku. Jest jednym z trzech obiektów sztuki cerkiewnej w stylu bojkowskim w naszym kraju. Pozostałe dwie to stojąca w sanockim skansenie cerkiew z Grąziowej oraz cerkiew w Smolniku nad Sanem. Przy czym trzy wymienione cerkwie prezentują styl bojkowski prosty, zwany archaicznym. Do cerkwi bojkowskich zalicza się również np. Czerteż czy Równię, zatem ogólnie jest ich nieco więcej. Jej budowniczymi byli majstrowie Iwan Rak z Łopuszanki i Wasyl Tomczak z Liskowatego.

Cerkiew w Liskowatem
foto: P. Olejnik

Świątynia posiadała dodatkową kaplicę z ikonostasem pw. św. Dymitra, usytuowaną nad babińcem w formie galeryjki, która niestety nie przetrwała do naszych czasów. Obiekt przechodził remont w 1929r., gdzie m.in. powiększono okna w prezbiterium. Budynek opuszczony po 1951r. został zagospodarowany przez greckich komunistów-emigrantów jako magazyn nawozów sztucznych. W tym czasie wnętrze przedzielone zostało stropem oraz zniszczeniu uległo całe wyposażenie.

W latach 60.XX w. przeprowadzono konserwację i rekonstrukcję obiektu m.in. usunięto strop z lat pięćdziesiątych. Nie ukończono go jednak, nie odtwarzając ażurowej galerii od strony zachodniej z powodu braku dokumentacji historycznej. Od 1974 roku cerkiew była użytkowana jako kościół rzymskokatolicki, do czasu wybudowania nowego obiektu usytuowanego opodal.

Cerkiew w Liskowatem
foto: P. Olejnik

Budowla orientowana, konstrukcji zrębowej, ustawiona na kamiennej podmurówce, częściowo pobita gontem. W bryle budynku wyraźnie wyodrębniają się trzy kwadratowe części. Po bokach prezbiterium symetrycznie umieszczone w bryle budynku zakrystie - tzw. pastoforia. Szeroka nawa, przy babińcu obszerny przedsionek. Nawa o tej samej szerokości co sanktuarium z zakrystiami. Babiniec jest węższy, dwukondygnacyjny. Nad nim osobne pomieszczenie będące dawniej kaplicą, do której wejścia prowadziła zewnętrzna galeria. Dziś po niej zostały tylko wystające belki zrębowe. Od południa do cerkwi prowadzą drzwi z XIX-wiecznymi okuciami oraz zamkiem. W nadprożu wyryta data 1832 oraz nazwisko Gieriej Nikołaj Liskowacki - ówczesny proboszcz parafii greckokatolickiej w Liskowatem. Dachy pokryte gontem - nad prezbiterium łamany z szerokim okapem, nad nawą i babińcem namiotowe jednozałomowe.

Wewnątrz w nawie sklepienie zwierciadlane połączone dwoma tragarzami. W zakrystiach stropy belkowe. Chór o prostym parapecie, nadwieszony. Wnętrze pozbawione całkowicie wyposażenia. Na teren cerkiewny prowadzi murowana, parawanowa dzwonnica-brama prawdopodobnie z XIX wieku.

Cerkiew w Liskowatem
foto: P. Olejnik

Przy cerkwi znajduja się zachowane nagrobki, m.in. Anatola Kordasewicza oraz Antona Fedorjaka - parochów parafii Liskowate. Grób ks.Fedorjaka został ostatnio odnowiony i zyskał nową granitową płytę. Ciekawostką na przyległym cmentarzu grzebalnym jest nagrobek prawdopodobnie niemieckiego żołnierza poległego 06.08.1944 r., który jest pod stałą opieką. Przycerkiewny cmentarz otoczony był kamiennym murkiem rozebranym całkowicie po roku 1951.

Obecnie z powodu braku środków na remont i konserwacje cerkiew w Liskowatem sukcesywnie niszczeje a brak porozumienia konserwatora zabytków z mieszkańcami chcącymi m.in. oszalować budynek deskami powoduje, iż powoli znika z naszej rzeczywistości jedna z nielicznych, bezcennych bojkowskich cerkwi. Jest to jeden z najbardziej zagrożonych obiektów drewnianej architektury cerkiewnej na tym terenie.

Liczba wiernych:

• 1890r. - 1210
• 1918r. - 1880
• 1938r. - 1923

opracowanie i zdjęcia: P. Olejnik

Literatura:

1. M. i A. Michniewscy, M. Duda: Cerkwie drewniane Karpat - Polska i Słowacja, Pruszków 2003.
2. S. Kryciński, "Cerkwie w Bieszczadach", 1995.
3. M. Skowroński, A. Komski, A. Skowrońska-Wydrzyńska, "Cerkwie Bieszczadzkie".
4. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, Woj. krośnieńskie, Lesko, Sanok, Ustrzyki Dolne i okolice, opr. E. Śnieżyńska-Stolotowa i F. Stolot, Warszawa 1982.

Liskowate Liskowate
foto: P. Olejnik
Liskowate Liskowate, cerkiew
foto: P. Olejnik
Liskowate cmentarz Liskowate, cmentarz
foto: P. Olejnik
Liskowate dzwonnica Liskowate, dzwonnica parawanowa
foto: P. Olejnik
Liskowate cmentarz Liskowate, cmentarz
foto: P. Olejnik
Liskowate cerkiew zimą Liskowate, cerkiew zimą
foto: P. Olejnik
Praktyczne

Kamera w Czaszynie

Schroniska
Schroniska PTSM
Bazy namiotowe i chatki
Harcerskie bazy i hoteliki
Noclegi

Mapa Bieszczady - wersja online
Mapy Bieszczadów - recenzje
Mapy wycinkowe - recenzje
Przewodniki
Ciekawe wydawnictwa

Szlaki turystyczne - opisy
Szlaki turystyczne - wykaz
Czasy przejść
Ścieżki przyrodnicze - wykaz
Regulamin BdPN
Punkty kasowe BdPN

Bieszczadzka Kolejka Leśna
Jazdy konne
Rejsy po Zalewie Solińskim
Wyciągi narciarskie
Muzea
Informacja turystyczna
Przewodnicy
Przewoźnicy (Bus)
Przejścia graniczne
Traperska przygoda - tabory

Warto wiedzieć

Z psem w Bieszczady
Zagroda pokazowa żubrów
Wędkarskie eldorado na Sanie
Park Gwiezdnego Nieba Bieszczady
Karpackie niebo
Sery w Bieszczadach
Wypał węgla drzewnego
Jaskinie
Snowgliding w Bieszczadach
Bieszczadzkie szybowiska
Bieszcz. Centrum Nordic Walking

Trochę historii
Podział (granice) Bieszczadów
Losy bieszczadzkiej ludności
Różne plany rozwoju Bieszczadów
Na wyniosłych połoninach BdPN
Nie tylko Wysokie
Sieć wodna
Geocaching

Fauna Bieszczadów
Flora Bieszczadów

Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Bieszczadzkie"

Ukraińska Powstańcza Armia
Karol Wojtyła w Bieszczadach
Bieszczady pół wieku temu
Bieszczady w filmie

Polowanie w Bieszczadach

Reportaże

Rozmaitości bieszczadzkie

Wyprawy piesze

Tarnica z Wołosatego
Halicz z Wołosatego
Bukowe Berdo z Mucznego
Krzemień
Szeroki Wierch
Połonina Caryńska
Połonina Wetlińska
Smerek (wieś) - Smerek - Połonina Wetlińska - Brzegi Górne
Cisna - Jasło - Smerek (wieś)
Przysłup - Jasło
Suche Rzeki - Smerek
Dwernik-Kamień
Pętla: Wetlina - Riaba Skała - Czerteż - Kremenaros - Rawki - Dział - Wetlina
Mała i Wielka Rawka z p. Wyżniańskiej
Ścieżka "Berehy Górne"
Chryszczata z Komańczy
Chryszczata z Jeziorka Bobrowego
Szlak Huczwice - Chryszczata
Wołosań z Żubraczego
Jaworne - Kołonice - Jabłonki
Krąglica
Hyrlata
Szlak graniczny Łupków - Balnica
Przełęcz nad Roztokami - Ruske
Przełęcz nad Roztokami - Okrąglik - Jasło
Jasło i Okrąglik ze Strzebowisk
Łopiennik
Ścieżka Jeleni Skok z Cisnej (wieża widokowa)
Opołonek i Kińczyk Bukowski
Ścieżka dendrologiczno-historyczna w Berehach
Przysłup Caryński z Bereżek
Bukowiec - Sianki - Źródła Sanu
Tarnawa Niżna - Dźwiniacz Górny
Brenzberg - ścieżka
Krutyjówka - ścieżka
Tworylne i Krywe z Rajskiego
Terka - Studenne
Otaczarnia w Bukowcu
Rajskie - Studenne (most)
Przysłup - Krywe
Korbania z Bukowca
Korbania z Łopienki i Tyskowej
Suliła
Wola Michowa - Balnica szl. żółtym
Z Balnicy do Osadnego
Do Solinki z Żubraczego
Zwierzyń - Myczków
Tyskowa i Radziejowa ze Stężnicy
Lasumiła - najgrubsza jodła
Jodła k.Pszczelin - opis ścieżki
Stare Procisne, ścieżka
Dwernik - Procisne, ścieżka
Przez bieszczadzki las - ścieżka Nasiczne - Sękowiec
Kopalnia ropy Polana - Ostre
Holica z Ustianowej - ścieżka
Hylaty - ścieżka hist-przyrodnicza
Huczwice - ścieżka geologiczna
Komańcza - ścieżka dydaktyczna
Jawornik - ścieżka
Gminny szlak Baligród
Bukowy Dwór - ścieżka przyrodnicza
Po ekomuzeum w krainie bobrów
Dolina Potoku Zwór

Warto zobaczyć

Wodospady i kaskady
Jeziorka Duszatyńskie
Jeziorko Bobrowe
Sine Wiry
"Gołoborze" i dolina Rabskiego
Rezerwat "Przełom Osławy"
Rezerwat "Śnieżyca wiosenna w Dwerniczku"
Torfowisko "Tarnawa"
Torfowisko "Wołosate"
Jaskinie w Nasicznem
Grota w Rosolinie
Rezerwat "Hulskie"
Młyn w Hulskiem
Pichurów - punkt widokowy
Przełęcz Wyżna - pkt. widokowy
Przełęcz Żebrak
Zagroda pokazowa żubrów
Mini-zoo w Lisznej i Myczkowcach
Kamień leski
Koziniec kamieniołom
Skałki Myczkowieckie
Kolejowy Smolnik
Ogród biblijny w Myczkowcach
Miniatury cerkwi Myczkowce
Entomo-zieleniec Myczkowce
MBL Sanok - skansen w Sanoku
Park miejski w Sanoku
Zielony domek w Ustrzykach G.
Muzeum Historii Bieszczad
Klasztor w Zagórzu
Droga krzyżowa w Zagórzu
Sanktuarium w Jasieniu
Ekomuzeum Hołe
Pomnik Tołhaja
Most podwieszany w Dwerniczku
XIX-wieczny most kolejki
Radoszyckie źródełko
- legenda o radoszyckim źródełku
Nowe pomniki przyrody w dolinie Osławy i Kalniczki
Góry Słonne
Rezerwat Sobień
Rezerwat "Polanki"
Góry Słonne - pkt. widokowy

Ski-tour

Hyrlata (1103 m) zimą
Matragona (990 m) zimą
Osina (963m n.p.m.)
Płasza, Kurników Beskid, Okrąglik

Rowerem

Trasy rowerowe

Samochodem

Trasy samochodowe
Stan dróg w Bieszczadach
Parkingi

Słowacja i Ukraina

Zalew Starina (Słowacja)

Projekt Rozłucz
Jasienica Zamkowa
Stara Sól
Bieszczady Wschodnie - relacja z wyjazdu 2005
Czarnohora, relacja z wyjazdu 2006

 

Serwis nasz i współpracujący z nami reklamodawcy
zbierają i przechowują tzw. pliki cookies zarówno do np. statystyk,
jak i w celach reklamowych. Korzystając z naszych stron bez zmiany ustawien przegladarki będą one zapisane w pamięci urządzenia. Przeglądając nasz serwis ZGADZASZ się na wykorzystywanie tych plików. Szczegółowe informacje na temat cookies
znajdują się w naszej Polityce prywatności

© Twoje Bieszczady 2001-2024