» Trasy samochodowe | Hoczew - Czarna, cięciwa małej obwodnicy

Na "małej obwodnicy" czyli z Hoczwi do Czarnej

Proponowana trasa krajoznawcza prowadzi cięciwą tzw. małej obwodnicy bieszczadzkiej z Hoczwi do Czarnej (45 km). Wiedzie ona malowniczymi dolinami rzek i potoków w sąsiedztwie Jeziora Solińskiego przez Wschodniobeskidzki Obszar Chronionego Krajobrazu i umożliwia szybkie poznanie najcenniejszych - ocalałych po ostatniej wojnie - zabytków architektury drewnianej bądź murowanej.

Średnia Wieś - drewniany kościół parafialny
foto: S. Orłowski

Nasz krótki opis zawiera jedynie ich wyszczególnienie (bez kapliczek przydrożnych). Mamy nadzieję, iż ułatwi planowanie poznawczych wycieczek krajoznawczych pomagając w odszukaniu atrakcji regionu.

Hoczew - położona na rozdrożu wielkiej i małej obwodnicy przy ujściu Hoczewki do Sanu posiada wczesnośredniowieczne grodzisko obronne, murowany barokowy rzymskokatolicki kościół parafialny z 2 ćw. XVIII w. konsekrowany w 1745 r., otoczony murem o kształcie ośmioboku z 4 kapliczkami, dzwonnicą od wschodu i bramą od zach. z późnobarokowym wyposażeniem wnętrza. Na rozdrożu dróg prywatny warsztat rzeźbiarski z galerią artysty Zdzisława Pękalskiego. We wsi szkoła, poczta, sklepy, baza noclegowa.

Średnia Wieś wyróżnia się jedną z pereł drewnianej architektury sakralnej. Jest nią jednonawowy drewniany kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia NMP z 2 poł. XVI w. wykonany w konstrukcji zrębowej i wzmiankowany w 1607 r. z polichromią z I poł. XVIII w. z późnobarokowymi ołtarzami, tel. 469 42 10. Obok pałacowy park krajobrazowy z dąbrową i licznymi drzewami pomnikowymi.

Bereska - posiada murowany rzymskokatolicki kościół filialny z I poł. XIX w. wzniesiony wówczas jako kaplica unicka, rozbudowany w 1970 r., ruinę murowanej trójdzielnej cerkwi unickiej z 1868 r., odnawianej w 1920 r. oraz pozostałości dworskiego parku krajobrazowego. We wsi konie, baza noclegowa, zajazd "Carino".

Górzanka - drewniana trójdzielna unicka cerkiew konstrukcji zrębowej z 1838 r.
foto: S. Orłowski

Bereźnica Wyżna - drewniana filialna cerkiew unicka fundacji Mikołaja Krajewskiego z 1839 r., obecnie rzymskokatolicki kościół filialny. We wnętrzu duża część ikonostasu z ikonami z XVII w., polichromią oraz cmentarzem z nagrobkami właścicieli wsi (obok cerkwi), tel. 469 25 81 (plebania). W górnym końcu wsi punkt widokowy z rozległą panoramą na okolicę i BdPN.

Myczków - wyróżnia się na trasie dwoma świątyniami stojącymi obok siebie. Są to: murowany neogotycki jednonawowy kościół murowany z 1900 r. z dwu wieżową fasadą i murowana dwudzielna greckokatolicka cerkiew z 1900 r. z wieżą w fasadzie, obie budowle z fundacji Jana Nepomucena Zatorskiego, właściciela wsi. W pobliżu pozostałości krajobrazowego parku dworskiego z XIX w.

Czarna - drewniana trójdzielna unicka cerkiew par. z 1834r., dziś rzymsko-kat. kościół parafialny
foto: S. Orłowski

Polańczyk - uzdrowisko z zespołem sanatoriów, domów wczasowych, pensjonatów, kawiarni, przystani żeglarskich i statku Tramp posiada pocztę, policję, siedzibę gminy, "it", sieć szlaków spacerowych. Murowana cerkiew unicka z 1907 r. użytkowana dziś jako rzymskokatolicki kościół parafialny posiada wyposażenie wnętrza przeniesione z cerkwi w Łopience. W ołtarzu głównym znajduje się ikona Matki Bożej z Dzieciątkiem (kopia obrazu z Werchraty-Krechowa k. Żółkwi) z 1 poł. XVIII w. wzmiankowana w 1756 r. Dziś jest tutaj sanktuarium Matki Bożej. Obok murowana parawanowa dzwonnica z 1863 r. W pobliżu cerkwi pozostałości dworskiego parku krajobrazowego.

Wołkowyja - wieś letniskowa położona nad zatoką Jeziora Solińskiego przy zielonym szlaku do BdPN, posiada nowy kościół, ośrodek zarybieniowy, Ośrodek Wypoczynkowy "Ranczo", bazę noclegową, pola biwakowe, wypożyczalnie sprzętu wodnego, szkołę, sklepy, ośrodek zdrowia, pocztę. W odległości 2 km ciekawa cerkiew drewniana z ikonostasem w Górzance.

Górzanka (3 km) - drewniana trójdzielna unicka cerkiew konstrukcji zrębowej z 1838 r. fundacji Piotra Glajzera, dziedzica wsi, położona w otoczeniu pomnikowych dębów kryje w swoim wnętrzu rewelację: jedyny w Bieszczadach rzeźbiony ikonostas z większością zachowanych ikon, niestety rozebrany i zdemontowany na ścianach przez poprzednich proboszczów. Dziś jest tutaj rzymskokatolicki kościół parafialny.

Bukowiec - miejscowość letniskowa nad Solinką wpływającą w pobliżu wsi do Jeziora Solińskiego posiada dwa ośrodki wypoczynkowe, domki letniskowe, wyciąg narciarski, kąpielisko w rzece Solince oraz połączenie szlakiem pieszym zielonym z BdPN.

Rajskie - miejscowość letniskowa nad Jeziorem Solińskim wchodzącym w dolinę Sanu posiada domki wypoczynkowe z wypożyczalnią sprzętu pływającego, nowy kościół i Ośrodek Wypoczynkowy "Caritas", tel. 504 378 454.

Chrewt - jest malowniczą miejscowością letniskową nad Jeziorem Solińskim, które w tym miejscu sięga zatoką do wpływającego Czarnego Potoku. Otaczają ją zakładowe i prywatne domki wypoczynkowe z przystaniami żeglarskimi i kąpieliskiem strzeżonym. Przy szosie bar i galeria rzeźbiarska.

Polana - to wieś z 3 galeriami, stadniną koni, drewniana dwudzielna greckokatolicka cerkiew p.w. św. Mikołaja Cudotwórcy z 1790 r. z polichromią z 1937 r., użytkowana od 1970 r. jako rzymskokatolicki kościół parafialny. Tel. 461 91 78.

Czarna - posiada drewniana trójdzielna unicką cerkiew parafialną z 1834 r. z ikonostasem cofniętym na ścianę i zabytkowym wyposażeniem z XIX w., dziś rzymskokatolicki kościół parafialny, tel. 461 94 40, 461 90 41. We wsi galeria "Barak", restauracje, sklepy, poczta, gimnazjum, konie, baza noclegowa, Ośrodek Konferencyjny PKN z basenem letnim, źródła mineralne, sieć szlaków spacerowych, pola biwakowe, stara kopalnia ropy naftowej z XIX w.

Stanisław Orłowski - Stowarzyszenie Przewodników Turystycznych "Karpaty"