...Twoje Bieszczady - serwis dla wszystkich którym Bieszczady w duszy grają...

Bieszczady


Terenwka w Bieszczadach

Bieszczady 4x4


Polecamy:

Magiczne Bieszczady
Werchowyna
Panorama Solina
Kolejowy Smolnik
Czadzie Sioło
4x4 w Bieszczadach
Gospodarstwo Aleksa
Swobodne wycieczki
Chata Smerek


Cerkwie i cmentarze

Cerkwie drewniane w Bieszczadach
Cerkwie murowane
Kapliczki w Bieszczadach
Dawne cmentarze, cerkwie i cerkwiska
Ikonostas
O ikonie słów kilka
Bojkowszczyzna Zachodnia. Ochrona zasobów kulturowych - działania praktyczne (pdf)

Cmentarze żydowskie (kirkuty)
Cmentarze ewangelickie Bandrów i Stebnik (Steinfels); cm. gr.kat. w Stebniku
Cmentarze wojskowe w Komańczy
Cmentarz wojskowy w Lesku

Kościół w Woli Michowej
Kościół w Komańczy

Obelisk UPA

Miejscowości

Baligród i okolice
Bóbrka
Buk k.Terki
Bystre k.Czarnej
Cisna i okolice
Czarna i okolice
Daszówka
Duszatyn
Dwernik i Dwerniczek
Glinne
Jankowce
Kalnica k.Baligrodu
Komańcza i okolice
- Mogiła - legenda
- drewniany kościółek
- klasztor Nazaretanek
Lutowiska
Łupków
Mików
Muczne
Myczkowce
Nasiczne
Olszanica
Orelec
Prełuki
Rajskie
Roztoki Górne
Rzepedź
Sękowiec i okolice
Serednie Małe
Smolnik nad Osławą
Solinka
Solina i okolice
- bieszczadzkie zapory
- tajemnica zatoki
Stefkowa
Terka
Uherce Mineralne
Ustjanowa
Ustrzyki Górne
Wetlina
Wola Matiaszowa
Wola Michowa
Wołosate
Zatwarnica
Zwierzyń

Dawne wsie

Balnica
Beniowa
Bereźnica Niżna
Bukowiec
Caryńskie
Choceń
Dydiowa
Dźwiniacz Górny
Hulskie
Huczwice
Jawornik
Jaworzec
Kamionki
Krywe
Łokieć
Łopienka
- rys historyczny Łopienki
- Chrystus Bieszczadzki
Łuh
Rabe k.Baligrodu
Rosolin
Ruskie
Sianki
Skorodne
Sokoliki
Sokołowa Wola
Studenne
Tarnawa Niżna i Wyżna
Tworylne
- Tworylczyk
Tyskowa
Zawój
Zubeńsko
Żurawin

» Rozmaitości bieszczadzkie | Dom jakich już nie ma

Dom jakich już nie ma

O kulturze mieszkańców danego domostwa świadczy nie tylko ład i porządek w części mieszkalnej, ale również jego otoczenie. Dlatego też na przestrzeni wieków obserwujemy cichą rywalizację mieszkańców Karpat, którzy ozdabiali przy pomocy różnorodnych gatunków swoje zagrody. Zaginione obrazy wiejskich ogródków i sadów odtwarzamy za pomocą utworów literackich, obrazów, archiwalnych fotografii.

Ogród foto: P. Kutiak

Dziś prawie każdy dom na wsi otacza wystrzyżony trawnik i szpaler iglaków. Bieszczadzkie miejscowości i karpackie wioski coraz bardziej przypominają przedmieścia. Trudno się nie zgodzić z stwierdzeniem regionalistów i przewodników turystycznych, że jedynie w skansenach można zobaczyć malwy i inne kwiaty, które niegdyś otaczały górskie i podgórskie domostwa.

Celem ukazania wzorców oraz wyłonienia najpiękniejszych ogrodów są różnorodne konkursy organizowane przez samorządy na terenie południowo - wschodniej Polski. Podczas takich konkursów istnieje możliwość wglądu i oceny bardzo wartościowych miejsc.

Państwo Kazimierz i Ludmiła zamieszkiwali pierwsze piętro kamienicy przy jednej z sanockich ulic. Wchodziło się do nich po drewnianych krętych schodach. Wystrój pokojów przywoływał na myśl album łowiecki.

Pan Kazimierz, myśliwy z ponad 60-letnim stażem zebrał ogromne ilości trofeów: medalowe poroża jeleni, ciekawą kolekcję parostków, skóry dzików, saren i jeleni na drewnianej podłodze i ścianach. Szczycił się również kolekcją wilczych czaszek i skór oraz skórą rysia. Osobne miejsce zajmowała kolekcja noży myśliwskich opatrzonych w rękojeści z rogów, sarnich raciczek i innej myśliwskiej biżuterii.

Ogród foto: P. Kutiak

Klimat tego miejsca potęgowała kolekcja strojów ludowych zdobionych haftem haczowskim będącym dziełem pani Ludmiły. Ci niezwykli ludzie, członkowie przedwojennego sanockiego Towarzystwa Gimnastycznego Sokół, byli niezwykle gościnni dla turystów, wycieczek szkolnych z sanockich placówek oświatowych.

Niezwykły ogród gościł niejednokrotnie na łamach lokalnych, branżowych i ogólnopolskich gazet. Był również tematem telewizyjnych reportaży. W wielu publikacjach zwany był "Małym Skansenem", ponieważ zawierał sporą kolekcję roślin rodzimych i sporo eksponatów pamiętających czasy przedwojennej wsi karpackiej.

Na 19 arowej działce, sprzęty służące do pracy na roli wtapiały się w tło sadu, altany krytej strzechą oraz wszechobecnej zieleń. W ogrodzie Pani Ludmiły trawa uginała się tworząc ślad za stopami, pochylone korony drzew owocowych wydawały owoce, a snopy i drewniane ule ukazywały wieś jaką jeszcze pamiętają oczy naszego dzieciństwa ale jakiej już nie zobaczą nasze dzieci.

Ogród i dom Pani Ludmiły będący małym bastionem tożsamości tego skrawka Ziemi Sanockiej był, jest i będzie świadectwem dbałości o tradycję i dumę z naszej karpackiej tożsamości, którą niestety wraz z upływem lat tracimy. Być może kilka zdjęć będzie inspiracją dla bieszczadzkich gospodarstw agroturystycznych i pozwoli na odtworzenie pięknych karpackich ogrodów pasjonatom.

Sanok, XII.2009r

tekst oraz zdjęcia: Piotr Kutiak
www.przewodnik-bieszczady.pl

Ogród, wóz foto: P. Kutiak
ule foto: P. Kutiak
Ogród, sanok foto: P. Kutiak
Stary, XIX-wieczny miech Stary, XIX-wieczny miech
foto: P. Kutiak
Państwo Kazimierz i Ludmiła Patałowie Państwo Kazimierz i Ludmiła Patałowie
foto: P. Kutiak
Wilcze trofea Wilcze trofea
foto: P. Kutiak
Trofea łowieckie Trofea łowieckie
foto: P. Kutiak
Trofea łowieckie Trofea łowieckie
foto: P. Kutiak
Buty myśliwskie Buty myśliwskie
foto: P. Kutiak
Praktyczne

Kamera w Czaszynie

Schroniska
Schroniska PTSM
Bazy namiotowe i chatki
Harcerskie bazy i hoteliki
Noclegi

Mapa Bieszczady - wersja online
Mapy Bieszczadów - recenzje
Mapy wycinkowe - recenzje
Przewodniki
Ciekawe wydawnictwa

Szlaki turystyczne - opisy
Szlaki turystyczne - wykaz
Czasy przejść
Ścieżki przyrodnicze - wykaz
Regulamin BdPN
Punkty kasowe BdPN

Bieszczadzka Kolejka Leśna
Jazdy konne
Rejsy po Zalewie Solińskim
Wyciągi narciarskie
Muzea
Informacja turystyczna
Przewodnicy
Przewoźnicy (Bus)
Przejścia graniczne
Traperska przygoda - tabory

Warto wiedzieć

Z psem w Bieszczady
Zagroda pokazowa żubrów
Wędkarskie eldorado na Sanie
Park Gwiezdnego Nieba Bieszczady
Karpackie niebo
Sery w Bieszczadach
Wypał węgla drzewnego
Jaskinie
Snowgliding w Bieszczadach
Bieszczadzkie szybowiska
Bieszcz. Centrum Nordic Walking

Trochę historii
Podział (granice) Bieszczadów
Losy bieszczadzkiej ludności
Różne plany rozwoju Bieszczadów
Na wyniosłych połoninach BdPN
Nie tylko Wysokie
Sieć wodna
Geocaching

Fauna Bieszczadów
Flora Bieszczadów

Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Bieszczadzkie"

Ukraińska Powstańcza Armia
Karol Wojtyła w Bieszczadach
Bieszczady pół wieku temu
Bieszczady w filmie

Polowanie w Bieszczadach

Reportaże

Rozmaitości bieszczadzkie

Wyprawy piesze

Tarnica z Wołosatego
Halicz z Wołosatego
Bukowe Berdo z Mucznego
Krzemień
Szeroki Wierch
Połonina Caryńska
Połonina Wetlińska
Smerek (wieś) - Smerek - Połonina Wetlińska - Brzegi Górne
Cisna - Jasło - Smerek (wieś)
Przysłup - Jasło
Suche Rzeki - Smerek
Dwernik-Kamień
Pętla: Wetlina - Riaba Skała - Czerteż - Kremenaros - Rawki - Dział - Wetlina
Mała i Wielka Rawka z p. Wyżniańskiej
Ścieżka "Berehy Górne"
Chryszczata z Komańczy
Chryszczata z Jeziorka Bobrowego
Szlak Huczwice - Chryszczata
Wołosań z Żubraczego
Jaworne - Kołonice - Jabłonki
Krąglica
Hyrlata
Szlak graniczny Łupków - Balnica
Przełęcz nad Roztokami - Ruske
Przełęcz nad Roztokami - Okrąglik - Jasło
Jasło i Okrąglik ze Strzebowisk
Łopiennik
Ścieżka Jeleni Skok z Cisnej (wieża widokowa)
Opołonek i Kińczyk Bukowski
Ścieżka dendrologiczno-historyczna w Berehach
Przysłup Caryński z Bereżek
Bukowiec - Sianki - Źródła Sanu
Tarnawa Niżna - Dźwiniacz Górny
Brenzberg - ścieżka
Krutyjówka - ścieżka
Tworylne i Krywe z Rajskiego
Terka - Studenne
Otaczarnia w Bukowcu
Rajskie - Studenne (most)
Przysłup - Krywe
Korbania z Bukowca
Korbania z Łopienki i Tyskowej
Suliła
Wola Michowa - Balnica szl. żółtym
Z Balnicy do Osadnego
Do Solinki z Żubraczego
Zwierzyń - Myczków
Tyskowa i Radziejowa ze Stężnicy
Lasumiła - najgrubsza jodła
Jodła k.Pszczelin - opis ścieżki
Stare Procisne, ścieżka
Dwernik - Procisne, ścieżka
Przez bieszczadzki las - ścieżka Nasiczne - Sękowiec
Kopalnia ropy Polana - Ostre
Holica z Ustianowej - ścieżka
Hylaty - ścieżka hist-przyrodnicza
Huczwice - ścieżka geologiczna
Komańcza - ścieżka dydaktyczna
Jawornik - ścieżka
Gminny szlak Baligród
Bukowy Dwór - ścieżka przyrodnicza
Po ekomuzeum w krainie bobrów
Dolina Potoku Zwór

Warto zobaczyć

Wodospady i kaskady
Jeziorka Duszatyńskie
Jeziorko Bobrowe
Sine Wiry
"Gołoborze" i dolina Rabskiego
Rezerwat "Przełom Osławy"
Rezerwat "Śnieżyca wiosenna w Dwerniczku"
Torfowisko "Tarnawa"
Torfowisko "Wołosate"
Jaskinie w Nasicznem
Grota w Rosolinie
Rezerwat "Hulskie"
Młyn w Hulskiem
Pichurów - punkt widokowy
Przełęcz Wyżna - pkt. widokowy
Przełęcz Żebrak
Zagroda pokazowa żubrów
Mini-zoo w Lisznej i Myczkowcach
Kamień leski
Koziniec kamieniołom
Skałki Myczkowieckie
Kolejowy Smolnik
Ogród biblijny w Myczkowcach
Miniatury cerkwi Myczkowce
Entomo-zieleniec Myczkowce
MBL Sanok - skansen w Sanoku
Park miejski w Sanoku
Zielony domek w Ustrzykach G.
Muzeum Historii Bieszczad
Klasztor w Zagórzu
Droga krzyżowa w Zagórzu
Sanktuarium w Jasieniu
Ekomuzeum Hołe
Pomnik Tołhaja
Most podwieszany w Dwerniczku
XIX-wieczny most kolejki
Radoszyckie źródełko
- legenda o radoszyckim źródełku
Nowe pomniki przyrody w dolinie Osławy i Kalniczki
Góry Słonne
Rezerwat Sobień
Rezerwat "Polanki"
Góry Słonne - pkt. widokowy

Ski-tour

Hyrlata (1103 m) zimą
Matragona (990 m) zimą
Osina (963m n.p.m.)
Płasza, Kurników Beskid, Okrąglik

Rowerem

Trasy rowerowe

Samochodem

Trasy samochodowe
Stan dróg w Bieszczadach
Parkingi

Słowacja i Ukraina

Zalew Starina (Słowacja)

Projekt Rozłucz
Jasienica Zamkowa
Stara Sól
Bieszczady Wschodnie - relacja z wyjazdu 2005
Czarnohora, relacja z wyjazdu 2006

 

Serwis nasz i współpracujący z nami reklamodawcy
zbierają i przechowują tzw. pliki cookies zarówno do np. statystyk,
jak i w celach reklamowych. Korzystając z naszych stron bez zmiany ustawien przegladarki będą one zapisane w pamięci urządzenia. Przeglądając nasz serwis ZGADZASZ się na wykorzystywanie tych plików. Szczegółowe informacje na temat cookies
znajdują się w naszej Polityce prywatności

© Twoje Bieszczady 2001-2024