» Mapy Bieszczadów - opinie | Wydawnictwo Ruthenus Krosno

Mapy Bieszczadów; recenzje - Wydawnictwo Ruthenus

"Bieszczady" - mapa turystyczno-nazewnicza
Wydawnictwo "Ruthenus" Rafał Barski
38-400 Krosno 1, skr.poczt. 140
tel/fax (013) 436-51-00, www.ruthenus.com.pl

Redakcja i opracowanie kartograficzne oraz nazewnictwo: Wojciech Krukar
SKALA: 1:60 000, jednostronna,
współrzędne geograficzne w układzie WGS-84,
Wydanie III, Krosno'2007
ISBN: 978-83-7530-007-9
Cięcie warstwicowe co 20m, poziomice pogrubione co 100m, poziomice przerywane co 10m

Naszym zdaniem:

•  wysoki poziom kartograficzny
•  bardzo bogata treść turystyczna
•  esencja mapy, czyli przebogate nazewnictwo terenowe
•  udane odzwierciedlenie rzeczywistości (poprawny układ szlaków, schronisk i innych obiektów)
•  siatka GPS
•  obszerny informator o regionie
•  słownik wybranych toponimów
•  schemat granic fizycznogeograficznych oraz turystycznych Bieszczadów
•  schemat narciarskich tras wędrownych w Wetlinie i okolicy

•  drobne błędy topograficzne
•  drobne błędy przy rozmieszczeniu zakazów ruchu

Podsumowując: W stosunku do wydań poprzednich wprowadzono wiele zmian. Jak mówi Rafał Barski, wydawca pozycji: "Oddajemy do rąk czytelników kolejne, już trzecie wydanie naszej sztandarowej mapy nazewniczo-turystycznej. Różni się ono znacznie od poprzednich wydań (I - 2004 rok, II - 2005 rok). Najważniejsze zmiany to: wprowadzenie kilkudziesięciu nowych nazw terenowych ustalonych podczas badań terenowych Wojciecha Krukara odbytych w latach 2005-2006 (głównie na terenie gmin Baligród i Solina w związku z pracami nad szczegółowymi mapami tych obszarów); zmiana granicy lasu - drobne uaktualnienia na podstawie najnowszych (2006) zdjęć satelitarnych, w tym także zmiana przedstawienia granicy lasu na mapie - poprzednio była to ciągła zielona linia, obecnie granicę lasu wyznaczają drobne zielone kropki; zmiana znaków zakazu ruchu - na poprzednich wydaniach znaki te symbolizował znak "zakaz wjazdu", obecnie symbolizuje je znak "zakaz ruchu wszelkich pojazdów" - prosimy o wyrozumiałość w rozmieszczeniu znaków, gdyż dane te są "płynne" i w wielu miejscach gdzie znak taki być powinien i jest oznaczony na mapie został on w terenie usunięty przez wandali; zmiana przebiegu niektórych szlaków turystycznych (np. niebieski szlak graniczny w okolicy Łupkowa - szlak w terenie zmieniony w kwietniu 2007 - obecnie przebiega przez teren wsi Łupków, obok schroniska studenckiego obchodzącego w b.r. 25-lecie; zmiana przebiegu niektórych ścieżek edykacyjnych (np. ścieżka ed. nr 1 w "worku" bieszczadzkim, poprawione ewidentne błędy "chochlika drukarskiego" (np. wysokość szczytu nad Nasicznem zamiast 942 m - ma już prawidłowo 842 m.), w związku z reorganizacją Straży Granicznej w 2005/2006 usunięto znaki SG z miejscowości, w których strażnice przestały istnieć (np. Komańcza, Cisna); uaktualniono dane o granicznych przejściach turystycznych, zmieniono nieco cieniowanie mapy - obecnie jest ono bardziej intensywne, co powoduje uplastycznienie mapy; wprowadzono też ponad 100 różnych drobnych zmian topograficznych."

Szereg w/w poprawek znacznie wzbogacił i polepszył tę i tak doskonałą pozycję. Cieszy, że zostały wziete pod uwagę również sugestie, które pojawiły się przy umieszczonych niżej mini-recenzjach wydań poprzednich (literówki, zakazy ruchu, odcień). Poprawiło się również znacznie rozmieszczenie zakazów ruchu, tych jednak w 100% nie da się ulokować poprawnie dla tak rozległego terenu, zatem zawsze gdzieś będzie coś odbiegać od rzeczywistości.

Kolejnym wyzwaniem dla wydawców, będzie być może poprawa dróg leśnych. Ich mnogość oraz naturalne zanikanie wykluczają poprawne nasienie wszystkich czy nawet dużej części, dlatego warto byłoby przywiązać wagę do tych najbardziej "strategicznych" - uczęszczanych przez turystów.

Szlaki i ścieżki naniesione są na ogół poprawnie. Brakuje kilku nowych, które zapewne zostaną naniesione w kolejnym wydaniu. Drobnej korekty wymaga ścieżka z Tarnawy do Dźwiniacza, która na wszystkich mapach zaznaczana jest w końcowej fazie jako pętla powracająca tą samą trasą. W rzeczywistości ścieżka biegnie wzdłuż Sanu niemal do ujścia potoku, schodzi do potoku Roztoka, który pokonuje nowym drewnianym mostkiem i wychodzi na asfalt dokładnie na sporym łuku drogi poniżej zabudowań b. Igloopolu. Ze wspomnianej kładki dobrze widoczne są resztki przyczółków dawnego mostu drogowego.

Trzecie wydanie mapy "Bieszczady" wydawnictwa Ruthenus jest obecnie (2007) najbardziej dokładną i zawierającą najmniej błędów topograficznych przy jednoczesnie bardzo bogatej treści turystycznej mapą, ze szczególnym nastawieniem na zaawansowanych - już nieco znających Bieszczady - turystów.

"Bieszczady" - mapa turystyczno-nazewnicza
Wydawnictwo "Ruthenus" Rafał Barski
38-400 Krosno 1, skr.poczt. 140
tel/fax (013) 436-51-00, www.ruthenus.com.pl

Autor: Wojciech Krukar
SKALA: 1:60 000, jednostronna,
współrzędne geograficzne w układzie WGS-84,
Wydanie II, Krosno'2005
ISBN: 83-86588-58-6
Cięcie warstwicowe co 20m, poziomice pogrubione co 100m, poziomice przerywane co 10m
Redakcja i opracowanie kartograficzne, nazewnictwo: Wojciech Krukar

Naszym zdaniem:

•  wysoki poziom kartograficzny
•  bardzo bogata treść turystyczna
•  esencja mapy, czyli przebogate nazewnictwo terenowe
•  udane odzwierciedlenie rzeczywistości (poprawny układ szlaków, schronisk i innych obiektów)
•  siatka GPS
•  obszerny informator o regionie
•  słownik wybranych toponimów
•  schemat granic fizycznogeograficznych oraz turystycznych Bieszczadów
•  schemat narciarskich tras wędrownych w Wetlinie i okolicy

•  drobne błędy topograficzne
•  drobne błędy przy rozmieszczeniu zakazów ruchu oraz sama forma ich oznaczenia na mapie znakiem "zakaz wjazdu", niezgodnym z rzeczywistością - kontynuacja z poprzedniego wydania
•  zastosowana kolorystyka - tu właściwie należy się nie minus, ale maleńki minusik - niektóre elementy są zbyt słabo kontrastujące ze sobą, powodując efekt zlewania się

Podsumowując: Najnowsza mapa Bieszczadów Wojciecha Krukara (ukazała się na rynku we wrześniu 2005) wnosi przede wszytkim liczne poprawki błędów topograficznych, które znalazły się na poprzednim wydaniu oraz bogatszą treść turystyczną poprzez uzupełnienie niektórych nazw a także naniesienie wielu nowych, ciekawych obiektów nie ujmowanych dotychczas na mapach.

Wszystkie uwagi skierowane do wydania I pozostają jednak aktualne, dlatego nie będę ich powtarzał (patrz: opis wyd.I poniżej). Szkoda również że na rewersie mapy zmieniły się głównie reklamy. Część błędów topograficznych pozostała, zatem autorzy mają jeszcze nad czym pracować, ale należy oddać sprawiedliwość, że wiele z nich zostało wyeliminowanych. Zdarzają się również drobne wpadki, które należy zaliczyć do błędów typu "literówka" (np. wzgórze nad Nasicznem na którym znajdują się jaskinie - pomyłka w wysokości o 100m, jest 942m, powinno być 842m n.p.m), jednak są to błędy, których czepiać się nie warto.

Po pewnym czasie użytkowania muszę również wycofać minus, który znalazł się przy poprzedniej recenzji za małą wygodę użytkowania ze względu na wielkość płachty. Ponieważ mapa jest jednostronna i złożona w prawidłowy sposób: najpierw na pół awersem do góry potem w harmonijkę - nie ma problemów z jej przeglądaniem w terenie. Problem pojawia się dopiero gdy potrzebujemy zerknąc na rewers - jednak w praktyce (w terenie) czyni się to rzadko, gdyż nie ma takiej potrzeby.

Drugie wydanie mapy "Bieszczady" wydawnictwa Ruthenus jest obecnie (2005) najbardziej dokładną i zawierającą najmniej błędów topograficznych przy jednoczesnie bardzo bogatej treści turystycznej mapą, jednak mapą nie dla każdego ze względu na swoją specyfikę. Konkurencja ma nad czym pracować, a od wydawców w/w mapy oczekujemy w kolejnym wydaniu przywiązania większej uwagi do jej czytelności.

"Bieszczady" - mapa turystyczno-nazewnicza
Wydawnictwo "Ruthenus" Rafał Barski
38-400 Krosno 1, skr.poczt. 140
tel/fax (013) 436-51-00, www.ruthenus.com.pl

SKALA: 1:60 000, jednostronna,
współrzędne geograficzne w układzie WGS-84,
Wydanie I, Krosno'2004
ISBN: 83-86588-58-6
Cięcie warstwicowe co 20m, poziomice pogrubione co 100m, poziomice przerywane co 10m
Redakcja i opracowanie kartograficzne, nazewnictwo: Wojciech Krukar

Naszym zdaniem:

•  wysoki poziom kartograficzny
•  bardzo bogata treść turystyczna
•  esencja mapy, czyli przebogate nazewnictwo terenowe
•  udane odzwierciedlenie rzeczywistości (poprawny układ szlaków, schronisk i innych obiektów)
•  siatka GPS
•  obszerny informator o regionie
•  słownik wybranych toponimów
•  schemat granic fizycznogeograficznych oraz turystycznych Bieszczadów
•  schemat narciarskich tras wędrownych w Wetlinie i okolicy
•  zdjęcia

•  wielkość (zaliczamy do minusów ze względu na wygodę użytkowania)
•  drobne, ale miejscami liczne błędy topograficzne
•  drobne błędy przy rozmieszczeniu zakazów ruchu oraz sama forma ich oznaczenia na mapie znakiem "zakaz wjazdu", niezgodnym z rzeczywistością
•  zastosowana kolorystyka - tu właściwie należy się nie minus, ale maleńki minusik - niektóre elementy są zbyt słabo kontrastujące ze sobą, powodując efekt zlewania się

Podsumowując: Mapa "Bieszczady" wydawnictwa Ruthenus, już na okładce sugeruje do kogo jest skierowana: Mapa dla wytrawnego turysty. Należy tę uwagę brać dosłownie - turysta nie znający jeszcze Bieszczadów zupełnie lub znający je bardzo słabo, raczej się w niej pogubi.

Wydanie mapy jednostronnej w skali 1:60 000 oznacza, że otrzymujemy ogromną płachtę, co utrudnia posługiwanie się nią w terenie. Wiąże się to z koniecznością jej częstego łamania - jednak już po kilkunastu próbach widać, że papier nie jest zbyt trwały i będą z tym problemy - przy intensywnym użytkowaniu mapa wystarczy na jeden sezon. Pod tym względem nie odbiega ona od map firmy Compass, które również nie są zbyt trwałe.

Po rozłożeniu płachty i rzucie okiem na mapę robi ona bardzo pozytywne wrażenie. Od razu widać, iż twórcy mapy chcą przekazać nam ogrom informacji. Rzuca na kolana bogactwo nazw terenowych, ale także należy się olbrzymi plus za dużą liczbę (w stosunku do innych dostępnych na dzień dzisiejszy map) naniesionych ciekawych punktów, tj. budowli, krzyży, źródełek, wodospadów, kapliczek, itd. Pod tym względem jest to na razie zdecydowany nr 1 na rynku.

Zastosowana kolorystyka, mogłaby być bardziej kontrastowa, miejscami zlewają się poziomice i szlaki oraz siatka. Nieco zbyt blady jest również kolor którym oznaczono cyfry na warstwicach. Jest to dość istotne przy mapie z tak bogatą treścią.

Mapa zawiera drobne błędy topograficzne, oznacza to, iż odnajdziemy tu kilka zaznaczonych błędnie obiektów, kilka niejasno poprowadzonych dróżek, obiekty po niewłaściwej stronie drogi, itp. - błędy te są jednak stosunkowo mało istotne, gdyż dotyczą zazwyczaj mniej znanych miejsc, które znajdują się najczęściej poza głównymi trasami turystycznymi.

W nieco w sumie niezrozumiały - jeśli chodzi o przyczyny - sposób, oznakowano zakazy dla zmotoryzowanych, znajdujące się na bieszczadzkich stokówkach, a jest ich przecież sporo. Wszędzie skorzystano ze znaczka "zakaz wjazdu", co kierowcy planujący wycieczkę, mogą odebrać jako zakaz przejazdu w jedną stronę, zgodnie z Kodeksem Drogowym. W rzeczywistości przy drogach tych stoją w znakomitej większości znaki "zakaz ruchu", gdyż odcinki te są zamknięte całkowicie. Przykład: droga Wola Michowa - Przełęcz Żebrak. Naniesiono tam znak "zakaz wjazdu" stojący w Woli Michowej, nie naniesiono żadnego znaku przy wjeździe na tę drogę na Przełęczy Żebrak, co oznacza, że od W.Michowej wjechać nie wolno, natomiast z P.Żebrak zjechać tu można. W rzeczywistości zarówno w Woli Michowej, jak i na Przełęczy Żebrak stoją znaki "zakaz ruchu", gdyż odcinek ten jest zamknięty ze względu na ostoję zwierzyny. Gdyby w W.Michowej na mapie umieszczono znak właściwy (zakaz ruchu), kierowca nie musiałby gdybać, czy dotyczy to tylko wjazdu, aczkolwiek też nie byłoby to najlepsze rozwiązanie, bo sugerowałoby, że za Przełęczą Żebrak też droga jest zamknięta (a nie jest). Może zatem najlepiej robić tak, jak jest w rzeczywistości?

Osobną kwestią jest nazewnictwo, które stanowi niejako najważniejsze przesłanie mapy. Naniesiono tu bardzo dużą liczbę nazw terenowych, co ma spore zalety edukacyjne. Mapa dzięki temu nadaje się nie tylko do zabrania w teren, ale i do studiowania w domowym zaciszu i głębszej refleksji nad bieszczadzkim nazewnictwem. Zastosowane nazwy będą na pewno wzbudzać pewne kontrowersje, gdyż spośród bogatego nazewnictwa musiano wybrać najczęściej jedno (w domyśle najważniejsze) określenie danego miejsca, podczas gdy w rzeczywistości było ich więcej w różnych okresach czasu. Część określeń to nazwy typowo historyczne, ale jest również sporo nazw mało znanych, ale używanych do dziś o dość młodym pochodzeniu. Problemem jest ich odróżnienie. W odniesieniu do miejsc, które mają więcej nazw nie wyjaśniono dlaczego wybrano akurat tę, a nie inną.

Informator o regionie na odwrocie mapy jest bardzo bogaty w treść - najobszerniejszy ze wszystkich wydawnictw. Natomiast słowniczek toponimów jest dosyć skromny - można było na niego wygospodarować nieco więcej miejsca, np. kosztem mało przydatnego zdjęcia satelitarnego Bieszczadów oraz zbyt chyba dużego schematu tras narciarskich wokół Wetliny. Bardzo ładne są również wykorzystane w informatorze zdjęcia.

Widać, że w mapę włożono ogrom pracy i wysiłek ten na pewno się opłacił, gdyż powstała dzięki temu jedna z najlepszych obecnie map Bieszczadów. Połączenie mapy turystycznej z nazewniczą jest bardzo trudne i z pewnością przyjdzie czas kiedy trzeba będzie rozwijać się w bardziej określonym kierunku, kładąc nacisk albo na jedno, albo na drugie, przez co mapa będzie miała ściślej określonego odbiorcę. Jest to pozycja doskonała dla wymagającego turysty, którego interesuje coś więcej niż typowe trasy turystyczne, a także lubującego się w historii regionu. Natomiast turyści wybierający się w Bieszczady po raz pierwszy, na wszelki wypadek powinni zacząć od innych pozycji wydawniczych w tym temacie, ze świadomością iż po "liźnięciu" Bieszczadów warto zaopatrzyć się również we wspomnianą mapę i dzięki niej poznawać je dogłębniej.

P. Szechyński