...Twoje Bieszczady - serwis dla wszystkich którym Bieszczady w duszy grają...

Bieszczady


Terenwka w Bieszczadach

Bieszczady 4x4


Polecamy:

Gospodarstwo Aleksa
Werchowyna
Chata Smerek
Magiczne Bieszczady
Panorama Solina
Kolejowy Smolnik
Czadzie Sioło
4x4 w Bieszczadach


Cerkwie i cmentarze

Cerkwie drewniane w Bieszczadach
Cerkwie murowane
Kapliczki w Bieszczadach
Dawne cmentarze, cerkwie i cerkwiska
Ikonostas
O ikonie słów kilka
Bojkowszczyzna Zachodnia. Ochrona zasobów kulturowych - działania praktyczne (pdf)

Cmentarze żydowskie (kirkuty)
Cmentarze ewangelickie Bandrów i Stebnik (Steinfels); cm. gr.kat. w Stebniku
Cmentarze wojskowe w Komańczy
Cmentarz wojskowy w Lesku

Kościół w Woli Michowej
Kościół w Komańczy

Obelisk UPA

Miejscowości

Baligród i okolice
Bóbrka
Buk k.Terki
Bystre k.Czarnej
Cisna i okolice
Czarna i okolice
Daszówka
Duszatyn
Dwernik i Dwerniczek
Glinne
Jankowce
Kalnica k.Baligrodu
Komańcza i okolice
- Mogiła - legenda
- drewniany kościółek
- klasztor Nazaretanek
Lutowiska
Łupków
Mików
Muczne
Myczkowce
Nasiczne
Olszanica
Orelec
Prełuki
Rajskie
Roztoki Górne
Rzepedź
Sękowiec i okolice
Serednie Małe
Smolnik nad Osławą
Solinka
Solina i okolice
- bieszczadzkie zapory
- tajemnica zatoki
Stefkowa
Terka
Uherce Mineralne
Ustianowa
Ustrzyki Górne
Wetlina
Wola Matiaszowa
Wola Michowa
Wołosate
Zatwarnica
Zwierzyń

Dawne wsie

Balnica
Beniowa
Bereźnica Niżna
Bukowiec
Caryńskie
Choceń
Dydiowa
Dźwiniacz Górny
Hulskie
Huczwice
Jawornik
Jaworzec
Kamionki
Krywe
Łokieć
Łopienka
- rys historyczny Łopienki
- Chrystus Bieszczadzki
Łuh
Rabe k.Baligrodu
Rosolin
Ruskie
Sianki
Skorodne
Sokoliki
Sokołowa Wola
Studenne
Tarnawa Niżna i Wyżna
Tworylne
- Tworylczyk
Tyskowa
Zawój
Zubeńsko
Żurawin

» Miejscowości | Daszówka

Daszówka

Daszówka jest małą wioską położoną w dolinie potoku Daszówka, wypływającego ze stoków Żukowa. Wciśnięta w dolinę, wioska z trzech stron otoczona jest górami: od północy pasmem Żukowa, od wschodu Przełęczą 597 m n.p.m ., od południa z Berdem 606 m n.p.m, Łabiską 615m n.p.m. i Przysłupem 617 m n.p.m. Nazwa Przysłup pochodzi od rumuńskiego słowa prislop - przełęcz, takie toponimy pojawiły się wraz z osadnictwem wołoskim; nazwy te były często mylnie przenoszone przez kartografów austriackich, prawdopodobnie początkowo nazwa odnosiła się do Przełęczy 597 m n.p.m. Wioska rozciągała się od Teleśnicy Oszwarowej aż pod Przełęcz 597. Dzisiaj jedynym dojazdem do wsi jest droga z Teleśnicy Oszwarowej.

Daszówka Daszówka, droga na wysokości cmentarza, 2020
foto: P. Szechyński

Początkowo nazwa miejscowości miała formę Daszowa i pochodziła od imienia Dasz, obecna nazwa występuje od XVIw. Pierwsza wzmianka o Daszówce pochodzi z roku 1540, wioska była lokowana przed rokiem 1540 w dobrach Kmitów (Kmitowie herbu Szreniawa byli możnym rodem, przybyłym z Wiśnicza na tereny Bieszczadów w XIVw., w XV i XVIw. sukcesywnie kolonizowali dolinę Sanu, za swoją siedzibę obrali Sobień a później Lesko). W latach 1540 - 1541 doszło do rozgraniczenia pomiędzy wsiami Bandrów, Strwiążek i innymi wioskami należącymi do starostwa przemyskiego a wsiami: Czarna, Sokołowa Wola, Daszowa (dzisiejsza Daszówka), Teleśnica Fiodorowa (Teleśnica Oszwarowa), Łobozew, Ustianowa i innymi oraz wsiami Rabe i Hoszów, które należały do Andrzeja Tarły. W roku 1589 wioska należała do Herburtów z Dobromila. W późniejszym czasie wioska wielokrotnie zmieniała właścicieli, należała m.in. do Stadnickich, Kroguleckich, Leszczyńskich, Lityńskich. W 1921r. dwór należał do Mieczysława Lityńskiego.

Daszówka Daszówka, miejsce gdzie szlak niebieski odbija na Żuków, 2020
foto: P. Szechyński

Podczas spisu ludności przeprowadzonego w 1921r. w Daszówka licząca 64 domy była zamieszkiwana przez 437 mieszkańców, w tym 378 grek., 37 rzym., 22 mojż. W czasie II wojny światowej, do roku 1941, wioska leżała w granicach ZSRR. 1 sierpnia 1941r. Daszówka znalazła się w Generalnym Gubernatorstwie (Generalgouvernement für die besetzten polnischen Gebiete), Dystrykcie Galicja (Distrikt Galizien). Podczas okupacji Niemcy tuż po wkroczeniu do wsi wymordowali żydowskich właścicieli tutejszego majątku, a dwór spalili. Od 1944 roku tereny wsi były ponownie okupowane przez Wojska Radzieckie. Od 1945 do 1951 roku Daszówka była w granicach b.ZSRR. W tym okresie na terenach dworskich funkcjonował sowchoz - odpowiednik polskich PGR-ów.

mapka wymiany granic Tereny przekazane Polsce w ramach akcji wymiany granic z 15 lutego 1951r.

15 lutego 1951 okolice Ustrzyk Dolnych (w tym Daszówka), Czarnej i Lutowisk powróciły do Polski w ramach wymiany odcinków granicznych. Polska oddała Sokalszczynę (wraz z kopalniami węgla) a w zamian otrzymała część dzisiejszych polskich Bieszczadów. Moskwa już pod koniec lat 40 XXw. upatrzyła sobie Sokalszczyznę, ZSRR zaproponowało wymianę odcinków granicznych. Sowieci wyliczali, korzyści jakie państwo Polskie otrzymałoby po zmianie granic: pozostałą część linii kolejowej Zagórz - Przemyśl dotychczas znajdująca się na terytorium ZSRR a także kopalnie ropy naftowej w Czarnej. Dodatkowo ZSRR zażądało dopłaty w złocie Wobec sprzeciwu państwa Polskiego wymieniono tereny o powierzchniach 480km2 (wymieniono mniejsze obszary niż wcześniej zakładano, dlatego do dziś cześć linii kolejowej znajduje się na terytorium Ukrainy).

Tereny przekazane ZSRR w ramach akcji wymiany granic z 15 lutego 1951r. Tereny przekazane ZSRR w ramach akcji wymiany granic z 15 lutego 1951r.

W ramach akcji H-T doszło do przesiedlenia ludności z wymienianych terenów. Mieszkańcy Daszówki zostali wywiezieni pod Odessę; w roku 1957 kilku rodzinom udało się stamtąd powrócić. Dzisiaj Daszówka jest małą wioską liczącą około 55 mieszkańców.

Cerkiew

Parafia w Daszówce należała do dekanatu Ustrzyckiego; do parafii należały świątynie w Teleśnicy Oszwarowej i Woli Sokołowej. Prawdopodobnie pierwszą cerkiew we wsi wzniesiono pod koniec XVI wieku. Ostatnia drewniana cerkiew pw. św. Dymitra pochodzi z 1835 roku. Świątynia o konstrukcji zrębowej była wybudowana na planie prostokąta, jednoprzestrzenna, z prezbiterium i babińcem tej samej szerokości co nawa. Ściany boczne kryte gontem, front był pionowo szalowany deskami. Poniżej wysokości okien znajdował się okalający świątynie dach okapowy. Całość cerkwi była kryta wspólnym dla babińca, nawy i prezbiterium dachem dwuspadowym jednokalenicowym. Nad nawą, na kalenicy znajdowała się wieżyczka zwieńczona skromną makowiczką. Dach jak i wieżyczka była kryta gontem. Początek i koniec kalenicy wieńczyły kute krzyże. Świątynia była odnawiana w 1936 roku, zapewne na zbliżającą się okoliczność 950-lecia chrztu Rusi. Po roku 1951 cerkiew była użytkowana jako magazyn, w 1956r. została rozebrana. Do dziś na cerkwisku można odczytać fragmenty zarysu podmurówki. Cmentarz przycerkiewny jest silnie zdewastowany z kilkoma zachowanymi, poprzewracanymi nagrobkami.

Cerkwisko w Daszówce Cerkwisko w Daszówce, 2009
foto: M. Organ

Cmentarz przycerkiewny w Daszówce

Cmentarz znajduje się przy głównej drodze pod koniec wsi. Cmentarz przycerkiewny jest silnie zdewastowany z kilkoma zachowanymi, poprzewracanymi nagrobkami. Większość nagrobków jest poprzewracana, w połowie przykryta ziemią. Wszystkie żeliwne krzyże wieńczące niegdyś nagrobki zostały wyłamane (nie zachował się ani jeden), do dzisiaj zachował się tylko dwa kute, wygięte krzyże z przewróconych nagrobków. Na cmentarzu znajduje się jeden powojenny, lastrykowy pomnik. Na uwagę zasługuje również nagrobek połączony z spłaszczonym półokrągłym sarkofagiem. Całość cerkwiska porośnięta jest drzewami i krzakami, obok znajdują się pozostawione maszyny rolnicze wraz z ciekawym przykładem bieszczadzkiej twórczości - Fiatem 126p przerobionym na kabriolet (stał w roku 2009).

Stan cmentarza w roku 2009:

Cmentarz Daszówka Nagrobek wraz z zachowanym krzyżem
foto: M. Organ
Nagrobek Daszówka Nagrobek z wnęką i wygiętą pionową belką krzyża
foto: M. Organ
Nagrobek Daszówka Nieczytelna inskrypcja z powyższego nagrobka
foto: M. Organ
Nagrobki Daszówka Nagrobek w formie sarkofagu (z lewej) oraz nagrobek z zachowanym kamiennym krzyżem
foto: M. Organ
Nagrobki Daszówka Inskrypcja powyższego nagrobka oraz jedyny powojenny nagrobek na cmentarzu
foto: M. Organ
Nagrobki Daszówka Poprzewracane nagrobki
foto: M. Organ
Daszówka Fiat 126p cabrio Bieszczadzki krążownik szos
foto: M. Organ

 

Stan cmentarza i cerkwiska w roku 2020:

Cmentarz Daszówka Cmentarz w Daszówce, 2020. Ten nagrobek leży niejako poza terenem cmentarza
foto: P. Szechyński
Cmentarz Daszówka Cmentarz w Daszówce, współczesny lastrykowy nagrobek, 2020
foto: P. Szechyński
Cmentarz Daszówka Cmentarz w Daszówce, 2020
foto: P. Szechyński
Cmentarz Daszówka Cmentarz w Daszówce, 2020
foto: P. Szechyński
Cmentarz Daszówka Cmentarz w Daszówce, 2020
foto: P. Szechyński
Cmentarz Daszówka Cmentarz w Daszówce, 2020
foto: P. Szechyński
Cmentarz Daszówka Cmentarz w Daszówce, 2020
foto: P. Szechyński
Cmentarz Daszówka Cmentarz w Daszówce, 2020
foto: P. Szechyński
Cmentarz Daszówka Cmentarz w Daszówce, 2020
foto: P. Szechyński
Cmentarz Daszówka Cmentarz w Daszówce, 2020
foto: P. Szechyński
Cmentarz Daszówka Cmentarz w Daszówce, 2020
foto: P. Szechyński

Więcej zdjęć cmentarza (stan na czerwiec 2020): Daszówka, cmentarz i miejce po cerkwi - galeria zdjęć

Na granicy wsi Teleśnica Oszwarowa i Daszówka przebiega szlak PTTK łączący:

- Polana - Łabiska - Teleśnica Oszwarowa - Daszówka - Żuków - Równia - Gromadzyń - Ustrzyki Dolne

Z Daszówki można również dojść do nieistniejących dzisiaj wiosek Paniszczew i Sokołowa Wola.

Kapliczka w miejscu wyjścia szlaku niebieskiego na Żuków Kapliczka w miejscu wyjścia szlaku niebieskiego na Żuków, 2009
foto: M. Organ
Kapliczka Daszówka Ta sama kapliczka w roku 2020
foto: P. Szechyński

 

opracowanie: Michał Organ

Bibliografia:

1. S.Kryciński, Cerkwie w Bieszczadach, Oficyna Wydawnicza "Rewasz", wyd.3, Pruszków 2005
2. M. i A.Michniewscy, M.Duda, Cerkwie Drewniane Karpat - Polska i Słowacja, Oficyna Wydawnicza "Rewasz", Pruszków 2003
3. Słownik Geograficzny Królewstwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880
4. W.Krukar, Mapa Bieszczady, Krosno, 2007/2008
Informacje własne.

Praktyczne

Kamera w Czaszynie

Schroniska
Schroniska PTSM
Bazy namiotowe i chatki
Harcerskie bazy i hoteliki
Noclegi

Mapa Bieszczady - wersja online
Mapy Bieszczadów - recenzje
Mapy wycinkowe - recenzje
Przewodniki
Ciekawe wydawnictwa

Szlaki turystyczne - opisy
Szlaki turystyczne - wykaz
Czasy przejść
Ścieżki przyrodnicze - wykaz
Regulamin BdPN
Punkty kasowe BdPN

Bieszczadzka Kolejka Leśna
Jazdy konne
Rejsy po Zalewie Solińskim
Wyciągi narciarskie
Muzea
Informacja turystyczna
Przewodnicy
Przewoźnicy (Bus)
Przejścia graniczne
Traperska przygoda - tabory

Warto wiedzieć

Z psem w Bieszczady
Zagroda pokazowa żubrów
Wędkarskie eldorado na Sanie
Park Gwiezdnego Nieba Bieszczady
Karpackie niebo
Sery w Bieszczadach
Wypał węgla drzewnego
Jaskinie
Snowgliding w Bieszczadach
Bieszczadzkie szybowiska
Bieszcz. Centrum Nordic Walking

Trochę historii
Podział (granice) Bieszczadów
Losy bieszczadzkiej ludności
Różne plany rozwoju Bieszczadów
Na wyniosłych połoninach BdPN
Nie tylko Wysokie
Sieć wodna
Geocaching

Fauna Bieszczadów
Flora Bieszczadów

Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Bieszczadzkie"

Ukraińska Powstańcza Armia
Karol Wojtyła w Bieszczadach
Bieszczady pół wieku temu
Bieszczady w filmie

Polowanie w Bieszczadach

Reportaże

Rozmaitości bieszczadzkie

Wyprawy piesze

Tarnica z Wołosatego
Halicz z Wołosatego
Bukowe Berdo z Mucznego
Krzemień
Szeroki Wierch
Połonina Caryńska
Połonina Wetlińska
Smerek (wieś) - Smerek - Połonina Wetlińska - Brzegi Górne
Cisna - Jasło - Smerek (wieś)
Przysłup - Jasło
Suche Rzeki - Smerek
Dwernik-Kamień
Pętla: Wetlina - Riaba Skała - Czerteż - Kremenaros - Rawki - Dział - Wetlina
Mała i Wielka Rawka z p. Wyżniańskiej
Ścieżka "Berehy Górne"
Chryszczata z Komańczy
Chryszczata z Jeziorka Bobrowego
Szlak Huczwice - Chryszczata
Wołosań z Żubraczego
Jaworne - Kołonice - Jabłonki
Krąglica
Hyrlata
Szlak graniczny Łupków - Balnica
Przełęcz nad Roztokami - Ruske
Przełęcz nad Roztokami - Okrąglik - Jasło
Jasło i Okrąglik ze Strzebowisk
Łopiennik
Ścieżka Jeleni Skok z Cisnej (wieża widokowa)
Opołonek i Kińczyk Bukowski
Ścieżka dendrologiczno-historyczna w Berehach
Przysłup Caryński z Bereżek
Bukowiec - Sianki - Źródła Sanu
Tarnawa Niżna - Dźwiniacz Górny
Brenzberg - ścieżka
Krutyjówka - ścieżka
Tworylne i Krywe z Rajskiego
Terka - Studenne
Otaczarnia w Bukowcu
Rajskie - Studenne (most)
Przysłup - Krywe
Korbania z Bukowca
Korbania z Łopienki i Tyskowej
Suliła
Wola Michowa - Balnica szl. żółtym
Z Balnicy do Osadnego
Do Solinki z Żubraczego
Zwierzyń - Myczków
Tyskowa i Radziejowa ze Stężnicy
Lasumiła - najgrubsza jodła
Jodła k.Pszczelin - opis ścieżki
Stare Procisne, ścieżka
Dwernik - Procisne, ścieżka
Przez bieszczadzki las - ścieżka Nasiczne - Sękowiec
Kopalnia ropy Polana - Ostre
Holica z Ustianowej - ścieżka
Hylaty - ścieżka hist-przyrodnicza
Huczwice - ścieżka geologiczna
Komańcza - ścieżka dydaktyczna
Jawornik - ścieżka
Gminny szlak Baligród
Bukowy Dwór - ścieżka przyrodnicza
Po ekomuzeum w krainie bobrów
Dolina Potoku Zwór

Warto zobaczyć

Wodospady i kaskady
Jeziorka Duszatyńskie
Jeziorko Bobrowe
Sine Wiry
"Gołoborze" i dolina Rabskiego
Rezerwat "Przełom Osławy"
Rezerwat "Śnieżyca wiosenna w Dwerniczku"
Torfowisko "Tarnawa"
Torfowisko "Wołosate"
Jaskinie w Nasicznem
Grota w Rosolinie
Rezerwat "Hulskie"
Młyn w Hulskiem
Pichurów - punkt widokowy
Przełęcz Wyżna - pkt. widokowy
Przełęcz Żebrak
Zagroda pokazowa żubrów
Mini-zoo w Lisznej i Myczkowcach
Kamień leski
Koziniec kamieniołom
Skałki Myczkowieckie
Kolejowy Smolnik
Ogród biblijny w Myczkowcach
Miniatury cerkwi Myczkowce
Entomo-zieleniec Myczkowce
MBL Sanok - skansen w Sanoku
Park miejski w Sanoku
Zielony domek w Ustrzykach G.
Muzeum Historii Bieszczad
Klasztor w Zagórzu
Droga krzyżowa w Zagórzu
Sanktuarium w Jasieniu
Ekomuzeum Hołe
Pomnik Tołhaja
Most podwieszany w Dwerniczku
XIX-wieczny most kolejki
Radoszyckie źródełko
- legenda o radoszyckim źródełku
Nowe pomniki przyrody w dolinie Osławy i Kalniczki
Góry Słonne
Rezerwat Sobień
Rezerwat "Polanki"
Góry Słonne - pkt. widokowy

Ski-tour

Hyrlata (1103 m) zimą
Matragona (990 m) zimą
Osina (963m n.p.m.)
Płasza, Kurników Beskid, Okrąglik

Rowerem

Trasy rowerowe

Samochodem

Trasy samochodowe
Stan dróg w Bieszczadach
Parkingi

Słowacja i Ukraina

Zalew Starina (Słowacja)

Projekt Rozłucz
Jasienica Zamkowa
Stara Sól
Bieszczady Wschodnie - relacja z wyjazdu 2005
Czarnohora, relacja z wyjazdu 2006

 

Serwis nasz i współpracujący z nami reklamodawcy
zbierają i przechowują tzw. pliki cookies zarówno do np. statystyk,
jak i w celach reklamowych. Korzystając z naszych stron bez zmiany ustawien przegladarki będą one zapisane w pamięci urządzenia. Przeglądając nasz serwis ZGADZASZ się na wykorzystywanie tych plików. Szczegółowe informacje na temat cookies
znajdują się w naszej Polityce prywatności

© Twoje Bieszczady 2001-2023