» Warto zobaczyć | Przełęcz Wyżna

Przełęcz Wyżna jako punkt widokowy oraz miejsce wyjścia na szlak na Połoninę Wetlińską lub Dział i Rawki

Leżąca na wysokości 872 m n.p.m. Przełęcz Wyżna, zwana też Przełęczą nad Berehami jest chyba jednym z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w Bieszczadach. Stanowi jednocześnie dobry punkt widokowy, o czym przypominamy zwłaszcza tym, którzy po raz pierwszy.

Podjazd serpentynami od strony Berehów
foto: P. Szechyński

Przełęcz Wyżna oddziela pasmo Połoniny Wetlińskiej od Działu. Prowadzi tutaj droga z Wetliny do Brzegów Górnych (Berehów). Na dojeździe zarówno z jednej, jak i z drugiej strony są serpentyny - przy czym te po stronie Berehów dłuższe i znacznie bardziej widokowe. Stanowią nieodłączny element wielu pocztówek, okładek map czy przewodników, głównie z Połoniną Caryńską jako głównym motywem.

Na Przełęczy Wyżnej znajduje się utwardzony, sporej wielkości parking. Jest on płatny w sezonie turystycznym. Podczas sezonu na parkingu można nabyć napoje chłodzące, kawę, lody oraz coś zjeść - w przeciwieńswie do punktów kasowych Bieszczadzkiego Parku Narodowego, które wycofały się ze sprzedaży wszelkich artykułów spożywczych. Od stycznia 2019 czynny jest także "Zajazd u Górala", gdzie również można zjeść obiad czy napić się kawy.

Połonina Caryńska spod Wyżnej
foto: P. Szechyński

Parking latem jest mocno oblegany. Trudno się temu dziwić, ponieważ to właśnie z Przełęczy Wyżnej wiedzie jeden z najpopularniejszych i najbardziej uczęszczanych bieszczadzkich szlaków: szlak żółty przełęcz Wyżna - Połonina Wetlińska do schroniska Chatka Puchatka. Czas dojścia to maksymalnie jedna godzina. Cena postoju całodniowego to ok. 25 zł za dzień dla samochodów osobowych.

Punkt kasowy BdPN na Przełęczy Wyżnej
foto: P. Szechyński

Przy wejściu na szlak znajduje się punkt kasowy BdPN - bilety do parku: 8,00 zł (4,00 zł ulgowy) w sezonie 2022. Tuż przed punktem kasowym znajduje się ustawiony w roku 2000 pomnik pamięci Jerzego Harasymowicza, którego prochy rozsypano nad Połoniną Wetlińską. Obok niewielki drewniany budynek w którym można nabyć drobne pamiątki - to Galeria nad Berehami. Latem ustawia się tu jeszcze kilka innych przenośnych punktów z gastronomią. W roku 2014 BdPN postawił tu również ekologiczną toaletę.

Tablica Parku Gwiezdnego Nieba
foto: M. Piela

Końcem czerwca 2020 roku, Bieszczadzki Park Narodowy wydłużył przebieg szlaku żółtego. Obecnie prowadzi od Chatki Puchatka do Przełęczy Wyżnej a z P. Wyżnej biegnie na Dział, łącząc się ze szlakiem zielonym Mała Rawka - Wetlina. Zatem obecnie z Przełęczy Wyżnej można udać się również na Rawki czy Kremenaros. Do tej pory było to możliwe jedynie z Przełęczy Wyżniańskiej lub Wetliny.

26.08.2011 roku na początku szlaku odsłonięto kolejny pomnik: "Ofiarom gór i ratownikom niosącym im pomoc", którego projektantem i wykonawcą jest Roman Dawidziak. Ustawiono go przy tym uczęszczanym szlaku, aby skłaniał turystów do refleksji i przypominał, że "kapuściane góry" bywają niebezpieczne. Przez ostatnie pół wieku poniosło w nich śmierć 99 osób. Pomnik ufundowała społeczność Gmin Bieszczadzkich w roku jubileuszu 50-lecia Grupy Bieszczadzkiej GOPR.

W części parkingu od strony Połoniny Caryńskiej ustawiona została tablica z panoramą 220 stopni wraz z opisem. Z Przełęczy Wyżnej podziwiać możemy całą Połoninę Wetlińską od Smereka (1222m n.p.m.) przez Roh (1255 - najwyższy punkt Połoniny Wetlińskiej) do miejsca gdzie znajduje się Chatka Puchatka (1228). Następnie przesuwając wzrok w prawo całą Połoninę Caryńską (1245 i 1297m n.p.m - dwa charakterystyczne wierzchołki) oraz Szeroki Wierch (1315 - najwyższy punkt Szerokiego W. zwany Tarniczką) a także Tarnicę (1346) - najwyższy szczyt Bieszczadów Zachodnich. Doskonale są stąd również widoczne - niemal w całej okazałości - opadające w dół, wijące się serpentyny.

Na parkingu znajduje się również tablica Parku Gwiezdnego Nieba "Bieszczady" oraz elementy powiązane z tym projektem.

P. Szechyński

Przełęcz Wyżna, początek szlaku na Dział, 2020
foto: M. Piela

Przełęcz Wyżna, początek szlaku na Połoninę Wetlińską, 2019
foto: P. Szechyński

Przełęcz Wyżna, obecnie latem jest tu kilka obiektów małej gastronomii, 2019
foto: P. Szechyński

Bywają tu tacy goście, grudzień 2014
foto: M. Piela

Pomnik Ofiarom gór i ratownikom niosącym im pomoc. Zima 2014
foto: M. Piela

Widok z parkingu na Połoninę Wetlińską. Zima 2014
foto: M. Piela

Widok z przełęczy Wyżnej na Połoninę Caryńską
foto: P. Szechyński

Widok z przełęczy Wyżnej w kierunku przełęczy Wyżniańskiej, w tle Tarnica
foto: P. Szechyński

Parking na przełęczy Wyżnej
foto: P. Szechyński

Przełęcz Wyżna i początek podejścia szlakiem żółtym na Połoninę Wetlińską widziane z Działu
foto: P. Szechyński

Panorama z Przełęczy Wyżnej, wczesna wiosna
foto: P. Szechyński

Panorama z Przełęczy Wyżnej zimą
foto: P. Szechyński