...Twoje Bieszczady - serwis dla wszystkich którym Bieszczady w duszy grają...

Bieszczady


Terenwka w Bieszczadach

Bieszczady 4x4


Polecamy:

Gospodarstwo Aleksa
Werchowyna
Chata Smerek
Magiczne Bieszczady
Panorama Solina
Kolejowy Smolnik
Czadzie Sioło
4x4 w Bieszczadach


Cerkwie i cmentarze

Cerkwie drewniane w Bieszczadach
Cerkwie murowane
Kapliczki w Bieszczadach
Dawne cmentarze, cerkwie i cerkwiska
Ikonostas
O ikonie słów kilka
Bojkowszczyzna Zachodnia. Ochrona zasobów kulturowych - działania praktyczne (pdf)

Cmentarze żydowskie (kirkuty)
Cmentarze ewangelickie Bandrów i Stebnik (Steinfels); cm. gr.kat. w Stebniku
Cmentarze wojskowe w Komańczy
Cmentarz wojskowy w Lesku

Kościół w Woli Michowej
Kościół w Komańczy

Obelisk UPA

Miejscowości

Baligród i okolice
Bóbrka
Buk k.Terki
Bystre k.Czarnej
Cisna i okolice
Czarna i okolice
Daszówka
Duszatyn
Dwernik i Dwerniczek
Glinne
Jankowce
Kalnica k.Baligrodu
Komańcza i okolice
- Mogiła - legenda
- drewniany kościółek
- klasztor Nazaretanek
Lutowiska
Łupków
Mików
Muczne
Myczkowce
Nasiczne
Olszanica
Orelec
Prełuki
Rajskie
Roztoki Górne
Rzepedź
Sękowiec i okolice
Serednie Małe
Smolnik nad Osławą
Solinka
Solina i okolice
- bieszczadzkie zapory
- tajemnica zatoki
Stefkowa
Terka
Uherce Mineralne
Ustianowa
Ustrzyki Górne
Wetlina
Wola Matiaszowa
Wola Michowa
Wołosate
Zatwarnica
Zwierzyń

Dawne wsie

Balnica
Beniowa
Bereźnica Niżna
Bukowiec
Caryńskie
Choceń
Dydiowa
Dźwiniacz Górny
Hulskie
Huczwice
Jawornik
Jaworzec
Kamionki
Krywe
Łokieć
Łopienka
- rys historyczny Łopienki
- Chrystus Bieszczadzki
Łuh
Rabe k.Baligrodu
Rosolin
Ruskie
Sianki
Skorodne
Sokoliki
Sokołowa Wola
Studenne
Tarnawa Niżna i Wyżna
Tworylne
- Tworylczyk
Tyskowa
Zawój
Zubeńsko
Żurawin

» Warto zobaczyć | Przełom Osławy

Przełom Osławy pod Duszatynem

Rezerwat przyrody "Przełom Osławy pod Duszatynem" utworzony został w roku 2000 na powierzchni 322,45 ha. Obejmuje on m.in. meandrowy odcinek rzeki Osławy - zwany Łokciem. Osława opływa w tym miejscu niewielkie wzgórze Łokieć (515 m n.p.m) zataczając na odcinku ok. 1,8 km łuk przypominający swym kształtem omegę. Ciekawostką jest fakt, że do pełnego zamknięcia omegi brakuje zaledwie sto parę metrów.

Przełom Osławy pod Duszatynem Przełom Osławy pod Duszatynem
Fragment mapy wyd. Compass

Teren ten przylega bezpośrednio do szlaku czerwonego na odcinku Prełuki - Duszatyn, może zatem stanowić urozmaicenie tej trasy, lub raczej będzie mógł, gdyż obecnie teoretycznie obowiązuje tam zakaz wstępu (Ust. o Ochronie Przyrody) - niewykluczone, że w przyszłości powstanie w rezerwacie znakowana ścieżka.

Dojście torami od strony Prełuk Dojście torami kolejki od strony Prełuk, wiosna
foto: P. Szechyński

Przy niskim stanie wody można pokusić się o obejście całego rezerwatu rzeką, liczne kamienie i głazy pozwalają zrobic to "suchą nogą". Jest to jednak wariant dla miłośników przyrody, zainteresowanych jej obserwacją - z trasy nie ma żadnych widoków. Mniej więcej w połowie drogi jest jeden głębszy "dołek".

Warto jednak pokusić się o zejście do mostu kolejki wąskotorowej - jednego z najwyższych i najdłuższych w Bieszczadach (50 m długości), który znajduje się zaledwie 200 m od drogi - prowadzi tam wydeptana ścieżka. Całość oparta jest na jednym żelbetonowym łuku.

Osława w rezerwacie, między Prełukami a Duszatynem Osława w rezerwacie, między Prełukami a Duszatynem. Droga znajduje się po lewej stronie, natomiast tory kolejki po prawej (poza kadrem), wiosna
foto: P. Szechyński

Należy w tym miejscu dodać, że z drogi przy osuwisku był jeszcze trzydzieści lat temu doskonały widok na znajdujący się w dole odcinek Osławy oraz wkomponowany w to most wąskotorówki i fragment Łokcia. Widok ten był niejednokrotnie uważany za jeden z najciekawszych w tej części Bieszczadów, zdobił przewodniki i widokówki.

W kolejnych latach z drogi praktycznie nie było widoku - teren zarósł młodymi drzewkami i krzewami, miejscami były jedynie niewielkie prześwity. By coś zobaczyć należało wyjść kawałek na osuwisko, jednak może to być niebezpieczne - jest ono czynne i w każdej chwili mogą posypać się kamienie. Poniżej - dla porównania - stan na lipiec 2006 oraz lipiec 1991 a więc w piętnastoletnim odstępie czasu (przepraszamy za jakość starych zdjęć).

W roku 2012 wycięto krzaki i od tego czasu ponownie można cieszyć się doskonałym widokiem na fragment przełomu Osławy. Oczywiście z górnej części osuwiska jest on pełniejszy, ale przynajmniej jest wybór. Wyremontowana została również cała droga na odcinku od Duszatyna po Prełuki i Rzepedź a przy osuwisku powstał spory parking.

osława osława z mostu kolejki Rok 1991. Pierwsze zdjęcie wykonane z osuwiska, widać, że przy drodze nie ma żadnych drzew. Drugie z mostu kolejki, droga jest mniej więcej w połowie wysokości osuwiska
foto: Justyna Szechyńska
łokieć osuwisko - przełom osławy Rok 2006. Porośnięte osuwisko, po lewej widoczne krzewy, które "zabrały" widok. Na drugiej fotce osuwisko z mostu wąskotorówki
foto: P. Szechyński

 

Jak dojść do rezerwatu

Na moście kolejki Na moście kolejki, 2010
foto: P. Szechyński

Idąc od Prełuk w kierunku Duszatyna napotykamy spore osuwisko po lewej stronie drogi. Tuż po jego minięciu, po prawej stronie widoczne jest wyraźne trawiaste "pobocze" i zagłębiająca się od niego w kierunku lasu ścieżka.

Po skręcie schodzimy kilkadziesiąt metrów łagodnym zejściem, mając po prawej strome 20-30 metrowe zbocze, u którego podstaw płynie Osława. Po chwili ścieżka opada stromo w dół (po opadach mogą być problemy ze schodzeniem - ślisko).

Osława pod mostem kolejki ... i pod mostem, 2010
foto: P. Szechyński

Schodzimy i już po 2 minutach ukazuje się pionowe, kamieniste zbocze a przed nim tory wąskotorówki. Tory w okresie letnim bywają zarośnięte, ledwie widoczne, ale czasem teren jest wykoszony. Należy teraz skręcić w prawo i po 20 metrach osiąga się most. Warto uważać na przerdzewiałe barierki a na pewno nie wolno się o nie opierać.

Z mostu ładny widok na Osławę w obu kierunkach oraz osuwisko, które zostawiliśmy przed chwilą. Most jest w coraz gorszym stanie - przestrzegamy przed opieraniem się o poręcze. Bezproblemowo można również zejść pod most i obejrzeć go z odległości kilkudziesięciu metrów z osuwiskiem w tle - ciekawy widok. Powrót do drogi tą samą ścieżką.

Most kolejki pod Duszatynem Na moście kolejki, 2018
foto: P. Szechyński

Zainteresowani przejściem całego przełomu, ruszaja natomiast w górę rzeki (jak już wyżej wspomniano - nie będzie to jednak legalne). Po 300 metrach osiągamy wyspę - Osława rozwidla się by po kolejnych 100 metrach płynąć znów jednym ciekiem. Po prawej stronie większy, bardziej rwący nurt, natomiast po lewej stronie wysepki niewielkie "dołki" z niemal stojącą, ciemnozieloną wodą, w której bez trudu można dostrzec pływające ryby. Idąc dalej zataczamy coraz większy łuk, po chwili kolejne dołki oraz ciekawe osuwisko po prawej stronie. Las od strony Łokcia niemal na płaskim terenie, mocno zarośniętym bujną roślinnością. U brzegów arcyciekawe "rzeźby" na odsłoniętych, żywych korzeniach nadbrzeżnych drzew, uformowane przez wartki nurt Osławy. Liczne nory i zagłębienia świadczą o tym, że miejsca te mają wielu mieszkańców.

Przełom Osławy pod Duszatynem Jeden z "dołków"
foto: P. Szechyński

Niemal na "wierzchołku" omegi, tuż nad wodą znajduje się ukryta w koronie drzewa ambona, która może stanowić dobre miejsce dla obserwatorów przyrody. Idąc nadal łukiem osiągamy kolejny - największy "dołek". W upalne dni wystarczający aby dla ochłody przepłynać parę metrów. Wychodzimy na długa prostą i po kolejnych kilkuset metrach osiągamy drogę, którą opuściliśmy koło osuwiska. Poznać ją po słupach i drutach telefonicznych, gdyż jest słabo widoczna z rzeki. Stromą i zarośniętą skarpą można wyjść na drogę. Osuwisko od którego zaczynaliśmy "rzeczny spacer" znajduje się za zakrętem, zaledwie 100 m za nami.

Osława pod Duszatynem Osława poniżej mostu
foto: P. Szechyński

Warto również zejść z mostu w druga stronę. Na jego końcu będzie tabliczka Kaskada. Trzeba zejść zgodnie ze wskazaniem i po kilkudziesięciu metrach ukaże się piękny przełom rzeki oraz kaskada. W zasadzie miejsce to (zakręt poniżej mostu) jest ciekawsze, niż "omega".

Należy też pamiętać, iż być może niewiele zabrakło a ten malowniczy przełom uległby znacznemu przekształceniu - nie bez wpływu na środowisko rezerwatu. Końcem lat 90.XXw. planowano tu wybudowanie niewielkiej elektrowni wodnej. Do tego celu woda miała być spiętrzona do ok. 1m niewielką tamą i puszczona na turbiny hydroelektrowni osobnym kanałem i rurą. Dzięki licznym protestom, m.in. za pośrednictwem "Pracowni na rzecz wszystkich istot" i części społeczności zarówno lokalnej jak i turystów, udało się doprowadzić do zaniechania tej inwestycji. Warto pamiętać także i to, że zgodę na nią wydał m.in. Zespół Parków Krajobrazowych w Krośnie i Generalna Dyrekcja Lasów Państwowych z Warszawy (choć Nadleśnictwo Komańcza zaopiniowało projekt negatywnie).

Czas przejścia: ok. 1h.

tekst oraz zdjęcia:P. Szechyński

Więcej zdjęć: przełom Osławy - galeria zdjęć

Przełom Osławy pod Duszatynem Kaskada poniżej mostu kolejki pod Duszatynem
foto: P. Szechyński
Przełom Osławy pod Duszatynem Osława poniżej mostu kolejki pod Duszatynem
foto: P. Szechyński
Przełom Osławy pod Duszatynem Osława poniżej mostu kolejki pod Duszatynem
foto: P. Szechyński
Przełom Osławy pod Duszatynem - rezerwat Przełom Osławy pod Duszatynem, widok z kierunku Prełuk, jesień
foto: P. Szechyński
Osława pod Duszatynem Osława pod Duszatynem, widok z mostu kolejki wąskotorowej, jesień
foto: P. Szechyński
Przełom Osławy pod Duszatynem - most wąskotorówki Przełom Osławy pod Duszatynem, widok na most wąskotorówki, jesień
foto: P. Szechyński
Przełom osławy pod Duszatynem Przełom Osławy pod Duszatynem, prawie na czubku "omegi"
foto: P. Szechyński
Przełom osławy pod Duszatynem Przełom Osławy pod Duszatynem - most wąskotorówki
foto: P. Szechyński
Przełom osławy pod Duszatynem Przełom Osławy pod Duszatynem, widok z drogi
foto: P. Szechyński
Przełom osławy pod Duszatynem Przełom Osławy pod Duszatynem
foto: P. Szechyński
Przełom osławy pod Duszatynem Przełom Osławy pod Duszatynem
foto: P. Szechyński

 

Na zdjęciach: przełom Osławy pod Duszatynem (2006).

przełom Osławy przełom Osławy pod Duszatynem
Praktyczne

Kamera w Czaszynie

Schroniska
Schroniska PTSM
Bazy namiotowe i chatki
Harcerskie bazy i hoteliki
Noclegi

Mapa Bieszczady - wersja online
Mapy Bieszczadów - recenzje
Mapy wycinkowe - recenzje
Przewodniki
Ciekawe wydawnictwa

Szlaki turystyczne - opisy
Szlaki turystyczne - wykaz
Czasy przejść
Ścieżki przyrodnicze - wykaz
Regulamin BdPN
Punkty kasowe BdPN

Bieszczadzka Kolejka Leśna
Jazdy konne
Rejsy po Zalewie Solińskim
Wyciągi narciarskie
Muzea
Informacja turystyczna
Przewodnicy
Przewoźnicy (Bus)
Przejścia graniczne
Traperska przygoda - tabory

Warto wiedzieć

Z psem w Bieszczady
Zagroda pokazowa żubrów
Wędkarskie eldorado na Sanie
Park Gwiezdnego Nieba Bieszczady
Karpackie niebo
Sery w Bieszczadach
Wypał węgla drzewnego
Jaskinie
Snowgliding w Bieszczadach
Bieszczadzkie szybowiska
Bieszcz. Centrum Nordic Walking

Trochę historii
Podział (granice) Bieszczadów
Losy bieszczadzkiej ludności
Różne plany rozwoju Bieszczadów
Na wyniosłych połoninach BdPN
Nie tylko Wysokie
Sieć wodna
Geocaching

Fauna Bieszczadów
Flora Bieszczadów

Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Bieszczadzkie"

Ukraińska Powstańcza Armia
Karol Wojtyła w Bieszczadach
Bieszczady pół wieku temu
Bieszczady w filmie

Polowanie w Bieszczadach

Reportaże

Rozmaitości bieszczadzkie

Wyprawy piesze

Tarnica z Wołosatego
Halicz z Wołosatego
Bukowe Berdo z Mucznego
Krzemień
Szeroki Wierch
Połonina Caryńska
Połonina Wetlińska
Smerek (wieś) - Smerek - Połonina Wetlińska - Brzegi Górne
Cisna - Jasło - Smerek (wieś)
Przysłup - Jasło
Suche Rzeki - Smerek
Dwernik-Kamień
Pętla: Wetlina - Riaba Skała - Czerteż - Kremenaros - Rawki - Dział - Wetlina
Mała i Wielka Rawka z p. Wyżniańskiej
Ścieżka "Berehy Górne"
Chryszczata z Komańczy
Chryszczata z Jeziorka Bobrowego
Szlak Huczwice - Chryszczata
Wołosań z Żubraczego
Jaworne - Kołonice - Jabłonki
Krąglica
Hyrlata
Szlak graniczny Łupków - Balnica
Przełęcz nad Roztokami - Ruske
Przełęcz nad Roztokami - Okrąglik - Jasło
Jasło i Okrąglik ze Strzebowisk
Łopiennik
Ścieżka Jeleni Skok z Cisnej (wieża widokowa)
Opołonek i Kińczyk Bukowski
Ścieżka dendrologiczno-historyczna w Berehach
Przysłup Caryński z Bereżek
Bukowiec - Sianki - Źródła Sanu
Tarnawa Niżna - Dźwiniacz Górny
Brenzberg - ścieżka
Krutyjówka - ścieżka
Tworylne i Krywe z Rajskiego
Terka - Studenne
Otaczarnia w Bukowcu
Rajskie - Studenne (most)
Przysłup - Krywe
Korbania z Bukowca
Korbania z Łopienki i Tyskowej
Suliła
Wola Michowa - Balnica szl. żółtym
Z Balnicy do Osadnego
Do Solinki z Żubraczego
Zwierzyń - Myczków
Tyskowa i Radziejowa ze Stężnicy
Lasumiła - najgrubsza jodła
Jodła k.Pszczelin - opis ścieżki
Stare Procisne, ścieżka
Dwernik - Procisne, ścieżka
Przez bieszczadzki las - ścieżka Nasiczne - Sękowiec
Kopalnia ropy Polana - Ostre
Holica z Ustianowej - ścieżka
Hylaty - ścieżka hist-przyrodnicza
Huczwice - ścieżka geologiczna
Komańcza - ścieżka dydaktyczna
Jawornik - ścieżka
Gminny szlak Baligród
Bukowy Dwór - ścieżka przyrodnicza
Po ekomuzeum w krainie bobrów
Dolina Potoku Zwór

Warto zobaczyć

Wodospady i kaskady
Jeziorka Duszatyńskie
Jeziorko Bobrowe
Sine Wiry
"Gołoborze" i dolina Rabskiego
Rezerwat "Przełom Osławy"
Rezerwat "Śnieżyca wiosenna w Dwerniczku"
Torfowisko "Tarnawa"
Torfowisko "Wołosate"
Jaskinie w Nasicznem
Grota w Rosolinie
Rezerwat "Hulskie"
Młyn w Hulskiem
Pichurów - punkt widokowy
Przełęcz Wyżna - pkt. widokowy
Przełęcz Żebrak
Zagroda pokazowa żubrów
Mini-zoo w Lisznej i Myczkowcach
Kamień leski
Koziniec kamieniołom
Skałki Myczkowieckie
Kolejowy Smolnik
Ogród biblijny w Myczkowcach
Miniatury cerkwi Myczkowce
Entomo-zieleniec Myczkowce
MBL Sanok - skansen w Sanoku
Park miejski w Sanoku
Zielony domek w Ustrzykach G.
Muzeum Historii Bieszczad
Klasztor w Zagórzu
Droga krzyżowa w Zagórzu
Sanktuarium w Jasieniu
Ekomuzeum Hołe
Pomnik Tołhaja
Most podwieszany w Dwerniczku
XIX-wieczny most kolejki
Radoszyckie źródełko
- legenda o radoszyckim źródełku
Nowe pomniki przyrody w dolinie Osławy i Kalniczki
Góry Słonne
Rezerwat Sobień
Rezerwat "Polanki"
Góry Słonne - pkt. widokowy

Ski-tour

Hyrlata (1103 m) zimą
Matragona (990 m) zimą
Osina (963m n.p.m.)
Płasza, Kurników Beskid, Okrąglik

Rowerem

Trasy rowerowe

Samochodem

Trasy samochodowe
Stan dróg w Bieszczadach
Parkingi

Słowacja i Ukraina

Zalew Starina (Słowacja)

Projekt Rozłucz
Jasienica Zamkowa
Stara Sól
Bieszczady Wschodnie - relacja z wyjazdu 2005
Czarnohora, relacja z wyjazdu 2006

 

Serwis nasz i współpracujący z nami reklamodawcy
zbierają i przechowują tzw. pliki cookies zarówno do np. statystyk,
jak i w celach reklamowych. Korzystając z naszych stron bez zmiany ustawien przegladarki będą one zapisane w pamięci urządzenia. Przeglądając nasz serwis ZGADZASZ się na wykorzystywanie tych plików. Szczegółowe informacje na temat cookies
znajdują się w naszej Polityce prywatności

© Twoje Bieszczady 2001-2023