» Szlaki piesze | ścieżka Huczwice

Ścieżka przyrodniczo-geologiczna przy kamieniołomie Huczwice

Udostępniona turystom w roku 2005 ścieżka, której kulminacją jest punkt widokowy na kamieniołom "Huczwice", to ciekawa propozycja dla osób chcących zobaczyć w/w zakład górniczy oraz rzucić okiem na okoliczną przyrodę. Celem ścieżki jest ukazanie 80 metrowej odkrywki fliszu karpackiego oraz - teoretycznie - stanowiska sosny wdziarowej.

Z lewej początek ścieżki - z prawej widoczna droga do kamieniołomu Huczwice
foto: J. Szechyńska

Początek ścieżki znajduje się w miejscu gdzie odchodzi droga do kamieniołomu. Dojście lub dojazd z Bytrego: drogą przez mostek na potoku Jabłonka, obok ORW "Bystre", następnie obok ośrodków po prawej stronie. Teraz do końca nowego asfaltu i po kilkuset metrach będzie plac po prawej stronie oraz droga do kamieniołomu. Na wprost wyraźna tabliczka z oznakowaniem początku ścieżki. Wejście do kamieniołomu drogą równoległą do ścieżki jest wzbronione. W roku 2014 Nadleśnictwo Baligród udostępniło w miejscu placu nowy parking dla turystów, nie ma zatem obecnie żadnego problemu z pozostawieniem pojazdu.

Ścieżka podchodzi łagodnie do góry, w terenie zalesionym. Wznosi się ponad drogę przeznaczoną dla samochodów wywożących materiał skalny z zakładu. Po kwadransie widać będzie przez prześwity ścianę kamieniołomu. Kolejne 5 minut zajmie dojście do punktu widokowego na kamieniołom. Obok ławeczki oraz 2 tablice. Roztacza się stąd piękny widok na ścianę odkrywki. Wyraźnie słychać również (w dniach kiedy kamieniołom nie pracuje) samoczynnie spadające odłamki różnej wielkości - stąd przebywanie w kamieniołomie, zwłaszcza blisko ściany jest bardzo niebezpieczne.

Tablica przy punkcie widokowym
foto: P. Szechyński

Z pierwszej tablicy dowiemy się co nieco o miejscu w którym się znajdujemy. Nie są to tereny dawnej wsi Huczwice, która znajdowała się nieco dalej - w kierunku Bobrowego jeziorka. Zakład Górniczy przybrał po prostu taką nazwę. Pełna nazwa firmy zarządzającej kamieniołomem to P.P.H.U. "Zrąb" sp. z o.o. Zakład Górniczy Wierchomla.

To co ujrzymy stojąc na punkcie widokowym to przykład odkrywki fliszu karpackiego. Fliszem nazywamy utwory skalne składające się z naprzemianległych ławic piaskowców i łupków. Skały fliszowe powstały w zbiorniku morskim wskutek wielokrotnego, okresowego dopływu wody z zawieszonym w niej iłem i piaskiem, zazwyczaj w krótkim czasie. Materiał ten ulegał przeobrażeniu i zmieniał się w ławice zlepieńców, piaskowców i łupków. Formacje fliszowe Karpat zostały sfałdowane pod wpływem procesów górotwórczych, które zakończyły się ok. 26 mln lat temu (oligocen).

Fałd na którym się znajdujemy to tzw. Łuska Bystrego. Na ścianie kamieniołomu odsłaniają się jedne z najstarszych skał fliszowych polskich Karpat. Piaskowce i łupki znajduja się w pozycji odwróceonej i zapadają się ku północy pod kątem 30-40 stopni, co jest wyraźnie widoczne. Na powierzchniach ławic piaskowców mogą występować drobne kryształki kwarcu - tzw. diamenty marmaroskie a w szczelinach skał występują kryształki czerwonego realgaru i żółtego aurypigmentu. Piaskowce są dobrej jakości surowcem do produkcji łamanych kruszyw drogowych.

Trasa ścieżki
foto: P. Szechyński

Druga - stojąca obok tablica, zawiera informacje o znajdującym się tu stanowisku sosny wdziarowej, które jest jednocześnie zbiorowym pomnikiem przyrody.

Zakład Górniczy Huczwice
foto: P. Szechyński

Unikatowy w tej części Karpat drzewostan sosnowy powstał w drodze sukcesji naturalnej na osuwisku sprzed około 250 lat. Takie drzewostany zostały po raz pierwszy opisane przez Schramma w roku 1913. Autor ten nadał im właśnie nazwę wdziarów (wdziary sosnowe) - od wdzierania się lekkonasiennej sosny na stanowiska zajmowane wcześniej przez drzewostan jodłowo-bukowy. Wdzierająca się sosna dzięki głebokiemu korzenieniu się zabezpiecza wylesioną powierzchnię przed erozją. Drzewostany sosnowe są na ogół jednowiekowe, natomiast ten charakteryzuje się niespotykaną poza Tatrami i Pieninami kilkugeneracyjną strukturą wieku. W bezpośrednim sąsiedztwie spotyka się 2-3 generacje a ich wiek mieści się w granicach 65-235 lat.

Opuszczając to miejsce kierujemy się zgodnie z oznakowaniem jeszcze kilkadziesiat metrów dalej. Oprócz widoku na ścianę z innej perspektywy, napotykamy krzyż w miejscu gdzie w roku 1990 zginął tragicznie komandos z Białegostoku. Powrót tą samą trasą.
Czas przejścia: ok. 25 minut do góry i ok. 15 minut powrót.

Przez kamieniołom przejść legalnie nie można. Jest natomiast możliwe jego obejście, lub dojście lasem z przeciwnej strony. Górna krawędź kamieniołomu to jednak miejsce niebezpieczne i warto trzymać się od niej z daleka.

Kamieniołom "Gruby" widziany z górnej części "Drobnego"
foto: P. Szechyński

Las przy górnej krawędzi kamieniołomu
foto: P. Szechyński

Zabudowania kamieniołomu widziane z góry
foto: P. Szechyński

P. Szechyński
wykorzystano informacje Nadleśnictwa Baligród znajdujące się na trasie ścieżki.