...Twoje Bieszczady - serwis dla wszystkich którym Bieszczady w duszy grają...

Bieszczady


Terenwka w Bieszczadach

Bieszczady 4x4


Polecamy:

Gospodarstwo Aleksa
Werchowyna
Chata Smerek
Magiczne Bieszczady
Panorama Solina
Kolejowy Smolnik
Czadzie Sioło
4x4 w Bieszczadach


Cerkwie i cmentarze

Cerkwie drewniane w Bieszczadach
Cerkwie murowane
Kapliczki w Bieszczadach
Dawne cmentarze, cerkwie i cerkwiska
Ikonostas
O ikonie słów kilka
Bojkowszczyzna Zachodnia. Ochrona zasobów kulturowych - działania praktyczne (pdf)

Cmentarze żydowskie (kirkuty)
Cmentarze ewangelickie Bandrów i Stebnik (Steinfels); cm. gr.kat. w Stebniku
Cmentarze wojskowe w Komańczy
Cmentarz wojskowy w Lesku

Kościół w Woli Michowej
Kościół w Komańczy

Obelisk UPA

Miejscowości

Baligród i okolice
Bóbrka
Buk k.Terki
Bystre k.Czarnej
Cisna i okolice
Czarna i okolice
Daszówka
Duszatyn
Dwernik i Dwerniczek
Glinne
Jankowce
Kalnica k.Baligrodu
Komańcza i okolice
- Mogiła - legenda
- drewniany kościółek
- klasztor Nazaretanek
Lutowiska
Łupków
Mików
Muczne
Myczkowce
Nasiczne
Olszanica
Orelec
Prełuki
Rajskie
Roztoki Górne
Rzepedź
Sękowiec i okolice
Serednie Małe
Smolnik nad Osławą
Solinka
Solina i okolice
- bieszczadzkie zapory
- tajemnica zatoki
Stefkowa
Terka
Uherce Mineralne
Ustianowa
Ustrzyki Górne
Wetlina
Wola Matiaszowa
Wola Michowa
Wołosate
Zatwarnica
Zwierzyń

Dawne wsie

Balnica
Beniowa
Bereźnica Niżna
Bukowiec
Caryńskie
Choceń
Dydiowa
Dźwiniacz Górny
Hulskie
Huczwice
Jawornik
Jaworzec
Kamionki
Krywe
Łokieć
Łopienka
- rys historyczny Łopienki
- Chrystus Bieszczadzki
Łuh
Rabe k.Baligrodu
Rosolin
Ruskie
Sianki
Skorodne
Sokoliki
Sokołowa Wola
Studenne
Tarnawa Niżna i Wyżna
Tworylne
- Tworylczyk
Tyskowa
Zawój
Zubeńsko
Żurawin

» Szlaki piesze | Holica

Ścieżka dydaktyczna "Na stokach Żukowa" Ustjanowa - Holica

Prowadząca z Ustjanowej Górnej na Holicę (761 m n.p.m.) ścieżka dydaktyczna, to ciekawa propozycja zarówno dla mieszkańców okolicy, jak i przebywających w pobliżu Ustrzyk Dolnych czy Ustjanowej turystów. Kulminacją jest punkt widokowy, z którego widoczne są m.in. bieszczadzkie połoniny oraz fragment Zatoki Teleśnickiej.

Kaplica grobowa Szemelowskich Ustjanowa Górna. Kaplica grobowa Szemelowskich
foto: P. Szechyński

Ścieżka została wyznakowana w roku 2000 przez Nadleśnictwo Ustrzyki Dolne. W przeciwieństwie do wielu innych tego typu ścieżek, jest to trasa całoroczna i nie przeznaczona wyłącznie dla turystów pieszych. Prowadzą tędy zarówno trasy rowerowe, jak i trasy do narciarstwa biegowego, które zimą utrzymywane są ratrakiem. Szeroka, dobrze przygotowana ścieżka może być zatem użytkowana bez względu na porę roku. Liczy 3,5 km długości a na jej trasie rozlokowano 16 przystanków - w tym tarasy widokowe i tablice edukacyjne. Czas przejścia to ok. 2-2,5 h.

Swój początek ścieżka bierze niedaleko drewnianej cerkwi z 1792 roku, która obecnie pełni funkcję kościoła parafialnego p.w. NMP. Obok cerkwi murowana, gotycka kaplica grobowa rodziny Szemelowskich - zelatorów unickiej parafii w Ustianowej. Wzniesiono ją na przełomie XIX i XXw., kryta jest dachówką z Kołomyi a w jej podziemiach spoczywają szczątki przedstawicieli rodu. Więcej na temat cerkwi: Cerkiew w Ustjanowej

Ścieżka na Holicę, parking Parking w dolnej części trasy
foto: P. Szechyński

Trasa początkowo biegnie prosto między domami, by wkrótce odbić w prawo. Zmotoryzowani mogą ten odcinek pokonać samochodem (potężne dziury), ponieważ ten fragment ścieżki zakończony jest parkingiem. Przy parkingu ogrodzony teren, liczne tablice edukacyjne oraz tzw. Zielona klasa. W niej również znajdują się tablice opisujące rolę i znaczenie lasu, choroby lasu oraz składniki fauny i flory ekosystemu leśnego. Na pobliskich drzewach liczne domki dla ptaków. Część przyrodnicza ścieżki bierze swój początek właśnie tutaj.

Teraz należy udać się zgodnie ze wskazaniami ścieżki w głąb lasu. Prowadzi nas szeroka, wyraźna droga. Mijamy pierwsze tablice opisujące użytkowanie i pielęgnowanie lasu oraz pułapki feromonowe ułatwiające zwalczanie niektórych owadów. Po chwili skrzyżowanie z szeroką drogą biegnącą prosto pod górę a przy nim tablica ostrzegająca przed niedźwiedziami. Jeśli kogoś nie interesują walory przyrodnicze trasy a chciałby dostać się jedynie na punkt widokowy, może iść tą drogą prosto w górę. Ścieżka natomiast łagodnie trawersuje zbocze, napotykamy kolejne przystanki.

Ścieżka na Holicę Ścieżka na Holicę
foto: P. Szechyński

Należy dodać, że wszystkie tablice wyglądają bardzo estetycznie, nie jest ich za dużo i zawierają ciekawe informacje dotyczące życia lasu.

Przy jednej z kolejnych dowiemy się gdzie znajdują się główne nisze pokarmowe poszczególnych gatunków ptaków - mieszkańców boru sosnowego.

W koronach drzew żyją m.in. czubatka, mysikrólik, pierwiosnek, muchołówka żałobna, świergotek drzewny, modraszka oraz zięba. W strefie podszycia i podrostów m.in. kowalik, dzięcioły duży i czarny, pełzacz leśny, bogatka, raniuszek, kapturka, gajówka, rudzik i strzyżyk, natomiast w strefie ściółki i runa: drozd śpiewak oraz kos.

Ścieżka na Holicę Ścieżka na Holicę, wokół piękna przyroda
foto: P. Szechyński

Jednym z kolejnych przystanków jest tablica wyjaśniająca znaczenie i budowę urządzeń łowieckich. Urządzenie łowieckie dzieli się na trzy grupy: urządzenia służace do przygotowania i przechowywania karmy - czyli brogi, urządzenia przeznaczone do dokarmiania zwierzyny - paśniki oraz urządzenia do odstrzału redukcyjnego - czyli ambony.

Brogi służą do magazynowania paszy objętościowej (również wiaty na paszę liściarkę). Najprostszym tego typu rozwiązaniem są doły lub rowy w których można przechowywac karmę oraz kopce do przechowywania nasion leśnych (żołędzie, kasztany, bukiew). Do pierwszej grupy zaliczają się również zadaszone, ziemne piwnice.

Ustianowa, taras widokowy Ustjanowa z pierwszego z tarasów widokowych
foto: P. Szechyński

Druga grupa urządzeń łowieckich to różnego rodzaju i wielkości paśniki dla jeleniowatych oraz dzików. Największym tego typu urządzeniem jest magazynopaśnik do przechowywania karmy z możliwością jej wykładania. W pobliżu paśników umieszcza się również lizawki (skrzynki lub wydrążone pnie drzew), w których wykłada się bryły soli kamiennej w celu pokrycia zapotrzebowania zwierzyny na niektóre składniki mineralne.

Trzecia grupa urządzeń łowieckich służy do odstrzału oraz obserwacji zwierzyny, są to ambony. Ambony uszczelnione i ocieplone nazywa się czatowniami. Najczęściej umieszcza się je na skraju łąk i na granicy polno - leśnej, gdyż są to miejsca żerowania zwierzyny.

Wiata, ścieżka na Holicę Wiata w końcowej części trasy, 2010
foto: P. Szechyński

Kolejnym ciekawym punktem ściezki będzie taras widokowy - jeden z trzech na jej trasie. Pierwszy z nich ukazuje panoramę Ustjanowej, fragment Ustrzyk Dolnych i okolicznych wzgórz. Po chwili kolejna ciekawa tablica z tzw. ptasim budzikiem a więc opisem, kiedy poszczególne gatunki ptaków rozpoczynają dzień wydając dźwięki. Dla większości gatunków czas rozpoczęcia porannego śpiewania jest utrwaloną cechą zaleąną od określonego stopnia rozwidlenia się.

Holica, taras widokowy Holica, taras widokowy w roku 2010
foto: P. Szechyński

Po chwili kolejny taras a ścieżka zaczyna piąć się mocniej pod górę. Ten taras jest średni widokowo, można było go ulokować powyżej drogi zamiast poniżej, skąd niewiele widać ze względu na drzewa. Fragmentaryczny widok na Ustjanową i Ustrzyki Dolne. Mijamy jeszcze niewielki deszczochron i powoli zbliżamy się do grzbietu pasma. Jeszcze kilka minut i osiągamy punkt końcowy ścieżki. Znajduje się tu wiata, miejsce na ognisko, ławki oraz taras widokowy i tablica opisująca widoczną stąd panoramę. Szkic na tablicy nieco się zdezaktualizował - przedstawia możliwy widok zanim teren ten został częściowo zarośnięty przed las. Niegdyś zbocza Holicy były niemal bezleśne, przed wojną istniał tu duży ośrodek szybowcowy. W Ustianowej znajduje się pomnik lotników, wychowanków tutejszej szkoły szybowcowej, którzy polegli w czasie II wojny światowej.

Holica, wieża widokowa Holica, wieża widokowa, lato 2023
foto: M. Piela

Dobrze jest trafić na odpowiednią pogodę by mieć zapewnioną maksymalną widzialność. Z tarasu widac na pierwszym planie Teleśnicę i fragment Zatoki Teleśnickiej, dalej Ostre, Moklik, Stożek i Hulskie (szczyt) a na trzecim planie gniazdo Tarnicy, Połoninę Caryńską, Wetlińską i Smerek. Warto mieć lornetkę.

Powrót ścieżką oznaczona kolorem czerwonym, która sprowadza nas prosto w dół - nie ma konieczności wracania tą samą trasą co jest sporym plusem. Można również przejść drogą leśną grzbietem Żukowa na Bucznik (768 m n.p.m.), gdzie przebiega szlak niebieski i nim zejść do Teleśnicy Oszwarowej przez Daszówkę, lub w stronę przeciwną - do Równi. To opcja dla turystów, którzy trasę ścieżkę z Ustjanowej na Holicę traktują jako fragment dłuższej wycieczki. Ścieżka ta doskonale nadaje się dla każdego turysty - również dla dzieci.

W roku 2013 grzbiet Żukowa - w tym Holica - został przecięty drogą asfaltową o statusie drogi leśnej (niedostępna dla zmotoryzowanych turystów). Zmieniło to nieco krajobraz. Niestety tego typu dróg w Bieszczadach przybyło ostatnio dość sporo, co wzbudza kontrowersje wśród turystów i jest jednocześnie powodem do dumy dla leśników. Drogi te są w dużej części finansowane z funduszy Unijnych.

W roku 2023 zbudowana została na Holicy wieża widokowa o wysokości 35 metrów, skąd można oglądać Bieszczady Wysokie, Zalew Soliński oraz okolice Ustrzyk Dolnych. Można w jej kierunku także dojechać drogą od strony Ustjanowej Dolnej, zostawić pojazd na wyznaczonym parkingu a następnie podejść pieszo. Droga dostępna jest w całości dla rowerów - tym pojazdem dojedziemy do samej wieży.

tekst oraz zdjęcia: P. Szechyński
wykorzystano materiały Nadleśnictwa Ustrzyki Dolne

Holica Na Holicy, lato 2023
foto: M. Piela
Holica, wiata turystyczna Holica, wiata turystyczna i stojaki na rowery, lato 2023
foto: M. Piela
Holica, wieża widokowa Z wieży na Holicy, lato 2023
foto: M. Piela
Holica, widok na Ustrzyki Dolne Ustjanowa i Ustrzyki Dolne z wieży na Holicy, lato 2023
foto: M. Piela
Holica, wieża widokowa Wieża widokowa na Holicy, lato 2023
foto: M. Piela
Teleśnica i Zatoka Teleśnicka z Holicy Teleśnica i Zatoka Teleśnicka z Holicy
foto: P. Szechyński
Widok z Holicy Widok z tarasu na Holicy
foto: P. Szechyński
Holica Niemal na wierzchołku Holicy, 2010. Obecnie biegnie tędy leśna droga asfaltowa
foto: P. Szechyński
Praktyczne

Kamera w Czaszynie

Schroniska
Schroniska PTSM
Bazy namiotowe i chatki
Harcerskie bazy i hoteliki
Noclegi

Mapa Bieszczady - wersja online
Mapy Bieszczadów - recenzje
Mapy wycinkowe - recenzje
Przewodniki
Ciekawe wydawnictwa

Szlaki turystyczne - opisy
Szlaki turystyczne - wykaz
Czasy przejść
Ścieżki przyrodnicze - wykaz
Regulamin BdPN
Punkty kasowe BdPN

Bieszczadzka Kolejka Leśna
Jazdy konne
Rejsy po Zalewie Solińskim
Wyciągi narciarskie
Muzea
Informacja turystyczna
Przewodnicy
Przewoźnicy (Bus)
Przejścia graniczne
Traperska przygoda - tabory

Warto wiedzieć

Z psem w Bieszczady
Zagroda pokazowa żubrów
Wędkarskie eldorado na Sanie
Park Gwiezdnego Nieba Bieszczady
Karpackie niebo
Sery w Bieszczadach
Wypał węgla drzewnego
Jaskinie
Snowgliding w Bieszczadach
Bieszczadzkie szybowiska
Bieszcz. Centrum Nordic Walking

Trochę historii
Podział (granice) Bieszczadów
Losy bieszczadzkiej ludności
Różne plany rozwoju Bieszczadów
Na wyniosłych połoninach BdPN
Nie tylko Wysokie
Sieć wodna
Geocaching

Fauna Bieszczadów
Flora Bieszczadów

Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Bieszczadzkie"

Ukraińska Powstańcza Armia
Karol Wojtyła w Bieszczadach
Bieszczady pół wieku temu
Bieszczady w filmie

Polowanie w Bieszczadach

Reportaże

Rozmaitości bieszczadzkie

Wyprawy piesze

Tarnica z Wołosatego
Halicz z Wołosatego
Bukowe Berdo z Mucznego
Krzemień
Szeroki Wierch
Połonina Caryńska
Połonina Wetlińska
Smerek (wieś) - Smerek - Połonina Wetlińska - Brzegi Górne
Cisna - Jasło - Smerek (wieś)
Przysłup - Jasło
Suche Rzeki - Smerek
Dwernik-Kamień
Pętla: Wetlina - Riaba Skała - Czerteż - Kremenaros - Rawki - Dział - Wetlina
Mała i Wielka Rawka z p. Wyżniańskiej
Ścieżka "Berehy Górne"
Chryszczata z Komańczy
Chryszczata z Jeziorka Bobrowego
Szlak Huczwice - Chryszczata
Wołosań z Żubraczego
Jaworne - Kołonice - Jabłonki
Krąglica
Hyrlata
Szlak graniczny Łupków - Balnica
Przełęcz nad Roztokami - Ruske
Przełęcz nad Roztokami - Okrąglik - Jasło
Jasło i Okrąglik ze Strzebowisk
Łopiennik
Ścieżka Jeleni Skok z Cisnej (wieża widokowa)
Opołonek i Kińczyk Bukowski
Ścieżka dendrologiczno-historyczna w Berehach
Przysłup Caryński z Bereżek
Bukowiec - Sianki - Źródła Sanu
Tarnawa Niżna - Dźwiniacz Górny
Brenzberg - ścieżka
Krutyjówka - ścieżka
Tworylne i Krywe z Rajskiego
Terka - Studenne
Otaczarnia w Bukowcu
Rajskie - Studenne (most)
Przysłup - Krywe
Korbania z Bukowca
Korbania z Łopienki i Tyskowej
Suliła
Wola Michowa - Balnica szl. żółtym
Z Balnicy do Osadnego
Do Solinki z Żubraczego
Zwierzyń - Myczków
Tyskowa i Radziejowa ze Stężnicy
Lasumiła - najgrubsza jodła
Jodła k.Pszczelin - opis ścieżki
Stare Procisne, ścieżka
Dwernik - Procisne, ścieżka
Przez bieszczadzki las - ścieżka Nasiczne - Sękowiec
Kopalnia ropy Polana - Ostre
Holica z Ustianowej - ścieżka
Hylaty - ścieżka hist-przyrodnicza
Huczwice - ścieżka geologiczna
Komańcza - ścieżka dydaktyczna
Jawornik - ścieżka
Gminny szlak Baligród
Bukowy Dwór - ścieżka przyrodnicza
Po ekomuzeum w krainie bobrów
Dolina Potoku Zwór

Warto zobaczyć

Wodospady i kaskady
Jeziorka Duszatyńskie
Jeziorko Bobrowe
Sine Wiry
"Gołoborze" i dolina Rabskiego
Rezerwat "Przełom Osławy"
Rezerwat "Śnieżyca wiosenna w Dwerniczku"
Torfowisko "Tarnawa"
Torfowisko "Wołosate"
Jaskinie w Nasicznem
Grota w Rosolinie
Rezerwat "Hulskie"
Młyn w Hulskiem
Pichurów - punkt widokowy
Przełęcz Wyżna - pkt. widokowy
Przełęcz Żebrak
Zagroda pokazowa żubrów
Mini-zoo w Lisznej i Myczkowcach
Kamień leski
Koziniec kamieniołom
Skałki Myczkowieckie
Kolejowy Smolnik
Ogród biblijny w Myczkowcach
Miniatury cerkwi Myczkowce
Entomo-zieleniec Myczkowce
MBL Sanok - skansen w Sanoku
Park miejski w Sanoku
Zielony domek w Ustrzykach G.
Muzeum Historii Bieszczad
Klasztor w Zagórzu
Droga krzyżowa w Zagórzu
Sanktuarium w Jasieniu
Ekomuzeum Hołe
Pomnik Tołhaja
Most podwieszany w Dwerniczku
XIX-wieczny most kolejki
Radoszyckie źródełko
- legenda o radoszyckim źródełku
Nowe pomniki przyrody w dolinie Osławy i Kalniczki
Góry Słonne
Rezerwat Sobień
Rezerwat "Polanki"
Góry Słonne - pkt. widokowy

Ski-tour

Hyrlata (1103 m) zimą
Matragona (990 m) zimą
Osina (963m n.p.m.)
Płasza, Kurników Beskid, Okrąglik

Rowerem

Trasy rowerowe

Samochodem

Trasy samochodowe
Stan dróg w Bieszczadach
Parkingi

Słowacja i Ukraina

Zalew Starina (Słowacja)

Projekt Rozłucz
Jasienica Zamkowa
Stara Sól
Bieszczady Wschodnie - relacja z wyjazdu 2005
Czarnohora, relacja z wyjazdu 2006

 

Serwis nasz i współpracujący z nami reklamodawcy
zbierają i przechowują tzw. pliki cookies zarówno do np. statystyk,
jak i w celach reklamowych. Korzystając z naszych stron bez zmiany ustawien przegladarki będą one zapisane w pamięci urządzenia. Przeglądając nasz serwis ZGADZASZ się na wykorzystywanie tych plików. Szczegółowe informacje na temat cookies
znajdują się w naszej Polityce prywatności

© Twoje Bieszczady 2001-2023