W wakacje promujemy muzea i przyrodę - 22 numer "Skarbów"
01.07.2010

Po szybkim przejrzeniu najnowszego numeru "Skarbów Podkarpackich" widać od razu, że dużo w nim miejsca poświęcone jest wystawom muzealnym. - To pierwsze takie otwarcie wydawnictwa na tematykę muzealną, i tak już zostanie - podkreśla redaktor naczelny Krzysztof Zieliński. - Podkarpackie muzea to prawdziwe skarbnice kultury, coraz ciekawiej i wszechstronniej prezentujące swoje, i nie tylko, zbiory. A naszym zadaniem jest przekonywanie, że warto je odwiedzać, nie tylko w Noc Muzeów. Stąd i zaproszenie do Krosna, Przemyśla czy Stalowej Woli.

Stałe miejsce na łamach "Skarbów" zajmują także materiały dotyczące dawnej kartografii. Tym razem ciekawą konfrontację współczesnego programu budowy autostrady i dróg szybkiego ruchu na Podkarpaciu z pracami Austriaków w XIX-wiecznej, rozbiorowej Galicji przedstawia Andrzej Potocki.

Materiał o medyckim "Wersalu" Izabeli Fac, czyli dworze Pawlikowskich w Medyce to kolejny rozdział z tematu zniszczonych rezydencji. Bogato ilustrowany tekst pokazuje, jaką stratę poniosła polska kultura. Podobne zagadnienie porusza Stanisław Kłos opowiadając o ruinie na Diłoku, czyli cerkwi w nieistniejącej, bieszczadzkiej wsi Krywe.

Dla przełamania tej nostalgicznej nuty warto zerknąć na artykuły: "Traktat o niebiańskiej miłości" Barbary Adamskiej oraz "Bizantyńska gemma z heliotropu" Marty Trojanowskiej. Pierwszy dotyczy malarskiej kopii dzieła Tycjana przechowywanego w zbiorach Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, drugi opisuje niezwykłe i tajemnicze - 1000 letnie - dzieło sztuki jubilerskiej ze zbiorów Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej w Przemyślu.

- Docierały do nas sugestie, że zapominamy iż "skarby" to nie tylko kultura, że zapominamy o cennych i wartych opisania zasobach przyrodniczych naszego regionu. Stąd też i pierwsza część prezentująca parki krajobrazowe na Podkarpaciu. Mam nadzieję, że zachęci ona do wakacyjnego wypadu także w te obszary - mówi Krzysztof Zieliński. - Towarzyszy im tekst Edwarda Marszałka o tym, że "lasów nam przybyło", czego jak się okazuje, niewiele osób ma świadomość.

Skoro o przyrodzie mowa, nie mogło zabraknąć kolejnego elementu wielkiego cyklu o wyprawach Andrzeja Śmiałego po podkarpackich rzekach. Tym razem na tapecie jest Strug i wszystkie cuda, które można obejrzeć płynąc po tej pogórskiej rzece. Wartym szczególnej uwagi jest tekst Grażyny Stojak, Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, która przybliża nam problemy związane z rewitalizacją jednego z najcenniejszych zespołów zabytkowych w naszym regionie - Rynku w Przemyślu.

Mało kto pamięta, że minęła właśnie 95. rocznica bitwy gorlickiej, jednego z najkrwawszych epizodów I wojny światowej na polskich ziemiach. Historię tych działań oraz niezwykły cmentarz wojskowy nr 123 opisuje historyk Inga Kunysz.

Stałym elementem numeru jest fotorelacja ze stanu podkarpackich kirkutów Jerzego Wygody. Tym razem obejrzeć możemy zdjęcia cmentarzy - a właściwie tego co z nich zostało - z Leżajska, Sokołowa Małopolskiego, Przeworska i Żołyni.

- A na wypad na Słowację zapraszamy do magicznej wsi Markusovce, w której jest tyle cennych zabytków, że nawet i Rzeszów mógłby ich pozazdrościć - zachęca do lektury wydawnictwa redaktor Zieliński.

Tradycyjnie, bezpłatne egzemplarze "Skarbów Podkarpackich" czekają w siedzibie wydawcy: Stowarzyszenie "Pro Carpathia" w Rzeszowie, na ulicy Gałęzowskiego 6/305. Dostępny jest także w wersji elektronicznej na stronie www.skarbypodkarpackie.pl.