...Twoje Bieszczady - serwis dla wszystkich którym Bieszczady w duszy grają...

Bieszczady


Terenwka w Bieszczadach

Bieszczady 4x4


Polecamy:

Gospodarstwo Aleksa
Werchowyna
Chata Smerek
Magiczne Bieszczady
Panorama Solina
Kolejowy Smolnik
Czadzie Sioło
4x4 w Bieszczadach


Cerkwie i cmentarze

Cerkwie drewniane w Bieszczadach
Cerkwie murowane
Kapliczki w Bieszczadach
Dawne cmentarze, cerkwie i cerkwiska
Ikonostas
O ikonie słów kilka
Bojkowszczyzna Zachodnia. Ochrona zasobów kulturowych - działania praktyczne (pdf)

Cmentarze żydowskie (kirkuty)
Cmentarze ewangelickie Bandrów i Stebnik (Steinfels); cm. gr.kat. w Stebniku
Cmentarze wojskowe w Komańczy
Cmentarz wojskowy w Lesku

Kościół w Woli Michowej
Kościół w Komańczy

Obelisk UPA

Miejscowości

Baligród i okolice
Bóbrka
Buk k.Terki
Bystre k.Czarnej
Cisna i okolice
Czarna i okolice
Daszówka
Duszatyn
Dwernik i Dwerniczek
Glinne
Jankowce
Kalnica k.Baligrodu
Komańcza i okolice
- Mogiła - legenda
- drewniany kościółek
- klasztor Nazaretanek
Lutowiska
Łupków
Mików
Muczne
Myczkowce
Nasiczne
Olszanica
Orelec
Prełuki
Rajskie
Roztoki Górne
Rzepedź
Sękowiec i okolice
Serednie Małe
Smolnik nad Osławą
Solinka
Solina i okolice
- bieszczadzkie zapory
- tajemnica zatoki
Stefkowa
Terka
Uherce Mineralne
Ustianowa
Ustrzyki Górne
Wetlina
Wola Matiaszowa
Wola Michowa
Wołosate
Zatwarnica
Zwierzyń

Dawne wsie

Balnica
Beniowa
Bereźnica Niżna
Bukowiec
Caryńskie
Choceń
Dydiowa
Dźwiniacz Górny
Hulskie
Huczwice
Jawornik
Jaworzec
Kamionki
Krywe
Łokieć
Łopienka
- rys historyczny Łopienki
- Chrystus Bieszczadzki
Łuh
Rabe k.Baligrodu
Rosolin
Ruskie
Sianki
Skorodne
Sokoliki
Sokołowa Wola
Studenne
Tarnawa Niżna i Wyżna
Tworylne
- Tworylczyk
Tyskowa
Zawój
Zubeńsko
Żurawin

Warto wiedzieć | Redyk karpacki 2013

Redyk Karpacki 2013


11.01.2013

Od wieków ludność wypasająca na górskich łąkach stada owiec kojarzy się z wolnością. Właśnie dlatego wartą uwagi jest inicjatywa, podjęta przez górali - Redyk Karpacki - Transhumance 2013. Mowa tu o budzącym podziw przedsięwzięciu, które dla wielu ludzi zamieszkujących Karpaty kojarzy się z minionymi czasami, kiedy na górskich polanach i halach wypasano zwierzęta domowe. Redyk Karpacki to międzynarodowe spotkanie ludzi żyjących i tworzących w Karpatach, ich integracja, możliwość poznania się oraz przedstawienie bogactwa kulturowego mieszkańców. Kulturowy przepęd owiec ma na celu zainteresowanym walory karpackiej przyrody oraz ideę zrównoważonego rozwoju terenów górskich.

Redyk Redyk
foto: Józef Michałek

W Redyku weźmie udział: trzysta sztuk owiec, psy pasterskie, osły i konie (jako zwierzęta juczne) oraz 7 pasterzy (dwóch Czabanów z Rumunii, dwóch Hucułów z Ukrainy oraz trzech pasterzy z Polski). Trasa obejmować będzie ok. 1400 km na terenie pięciu państw karpackich. Dzienny dystans jaki pokonają owce podczas Redyku to 10-15 km. "Zamysł Redyku Karpackiego nawiązuje do kolonizacji wołoskiej. Postanowiliśmy, że tak jak to miało miejsce kilka wieków temu łukiem Karpat będziemy przechodzić z owcami pochodzącymi z Rumunii" - informuje Józef Michałek z Istebnej, przedstawiciel Związku Podhalan - Oddział Górali Ślaskich.

Inicjatorem i jednym z pomysłodawców Redyku jest Piotr Kohut z Koniakowa, Prezes Fundacji Transhumance: - "Jestem bacą w Beskidzie Śląskim i zawodowo zajmuję się wypasaniem owiec. Pomysł Redyku rodził się przez wiele lat i wynika z potrzeby emocjonalnej środowisk góralskich. Nasze działania polegają na propagowaniu kultury karpackiej. Nie chcemy zamykać się w regionach, czy subregionach. Chcemy pokazać, że naszym dziedzictwem jest pasterstwo tradycyjne, wynikające z kultury wołoskiej, która to przed wiekami zagospodarowywała tereny górskie. Nasza kultura też musiała się odrodzić kilka lat temu, aby pojawiła się tradycja wypasu. Na Podhalu wygląda to nieco lepiej, ale poszło to trochę w stronę komercyjną. My chcemy wyróżnić każdy region w Karpatach w tym naszym projekcie, a zarazem "rozpalić watry" w sercach ludzi poprzez przejście owiec, aby zwrócili uwagę na lokalne środowiska, działające na rzecz regionów. Nic nas bardziej nie łączy, jak sprawy związane z przyrodą i kulturą pasterską. Są one takie same w Polsce, Rumunii, na Ukrainie i innych krajach. Tradycja pasterska jest czynnikiem, który łączy wszystkie te państwa i narody, nawet w językowym aspekcie zagadnień związanych z serowarstwem. W całych Karpatach w ten sam sposób są wypasane owce i produkowane sery. My pokazujemy, wpisując się w ideę Konwencji Karpackiej, że kiedy ludzie od dołu zaczynają inicjatywę ma to inny wymiar, niż gdy są to działania narzucone od góry i określone na dane rozwiązania. Mamy nadzieję, że po Redyku środowiska: rumuńskie, na Huculszczyźnie, Zakarpaciu i w Polskich Karpatach będą kultywować tę tradycję".

Redyk owce Redyk
foto: Józef Michałek

Wspólny wypas owiec należących do wielu właścicieli, gazdów, prowadzony przez bacę praktykowany jest w Karpatach nieprzerwanie od wielu stuleci. Owce co roku prowadzone są na letnie pastwiska i tam przebywają od początku maja do końca września. "Zadaniem bacy jest uzyskanie zgody właścicieli hal na prowadzenie wypasu, wynajęcie juhasów i pozyskanie takiej ilości owiec, aby sałasz przynosił zysk. Pędzenie owiec na pastwiska poprzedza obrzęd "mieszania owiec". Jest on wydarzeniem odnawiającym co roku więź wspólnoty pasterskiej wsi. W naturalny sposób "mieszanie" przenosiło sakrum świątyni na "wspólny sałasz". W ten sposób kształtowała się kultura pasterska będąca zarazem źródłem żywotnej kultury góralskiej łączącej do dziś mieszkańców Karpat"- twierdzi Piotr Kohut. Górale skupieni w Związku Podhalan w Oddziale Górali Śląskich od kilku lat z powodzeniem przywracają gospodarkę i tradycyjne obrzędy związane z wypasem kulturowym. Entuzjaści tego ciekawego ruchu starają się o wpisanie na listę UNESCO swe działania jako "Niematerialne Dziedzictwo Kultury Karpat".

Redyk Karpacki "Transhumance 2013" to projekt tradycyjnej wędrówki z owcami przez Karpaty, organizowany dla uczczenia wędrówek pasterzy wołoskich, które doprowadziły do zasiedlenia obszaru Karpat i powstania wspólnej wysokogórskiej kultury pasterskiej. Cała inicjatywa rozpocznie się 11 maja 2013r. mieszaniem owiec w Rumunii w Rotbav (w rejonie Brasov). Wędrówka pasterzy na obszarze Rumunii planowana jest na okres od 11 maja do 5 czerwca i przebiegać będzie przez rejony: Brasov, Mures, Cluj, Bistrita, Nasand, Maramures i zakończy się na przejściu rumuńsko-ukraińskim w Sighetu Marmatei. Na Ukrainie przebiegać będzie przez regiony: iwanofrankowski, zakarpacki i lwowski. W okresie od lipca do sierpnia trasa Redyku przebiegać będzie przez terytorium Polski. W województwie podkarpackim Redyk będzie odbywał się od 1 lipca do 14 lipca, a jego trasa przebiegać będzie łańcuchem Karpat w okolicach połonin i pasma granicznego przez powiaty: bieszczadzki, leski, sanocki, krośnieński i jasielski. Od 15 lipca do 11 sierpnia Przepęd owiec odbędzie się na terenie województwa małopolskiego. W dniach od 12 do 25 sierpnia Redyk zagości w województwie śląskim. Od 30 sierpnia do 14 września ostatni odcinek Redyku przebiegać będzie na obszarze Czech. Redyk Karpacki jest okazją do organizacji wycieczek, konferencji, seminariów, spotkań oraz szkoleń. Będą one wspólną inicjatywą lokalnych środowisk i organizatorów omawianej inicjatywy.

Redyk w Leśnicy Redyk w Leśnicy
foto: Józef Michałek

Głównymi wartościami ideologicznymi organizatorów Redyku jest wiara w Pana Boga. Górale zaangażowani w ten projekt wierzą, że Redyk powiedzie ich właściwymi ścieżkami w górach i życiu. Nie bez znaczenia jest tu miłość do świata gór, ludzi i przyrody. Idea Redyku jest sposobem na życie, gdyż jest ono niczym innym jak ciągłą wędrówką. Organizatorzy zapewniają, że nie robią tego, aby ustanawiać rekordy i ścigać się z kimkolwiek. Pokładają ufność w Bogu oraz w doświadczenie i dobre intencje ludzi. Stawiają na pierwszym miejscu bezpieczeństwo i zdrowie ludzi. Dobrostan oraz dobra kondycja zwierząt będzie pod stałym nadzorem i dodatkowym dozorem weterynaryjnym. Pochód ze stadem będzie odbywał się w naturalnym rytmie dziennego sposobu wypasu owiec. Poza tym górale muszą zawierzyć w kompetencje partnerów i lokalnych przewodników. Ich wytrwałość i determinacja w realizacji tego celu być może ożywi nasze polskie tradycje pasterskie.

Warto wiedzieć, że jeszcze w latach osiemdziesiątych w Polsce wypasano ponad 5 milionów owiec, a obecnie jedynie 200 tysięcy. W ostatnich latach, gdy duże obszary południowej części kraju leżą odłogiem, być może właśnie pasterstwo będzie szansą na ożywienie rozwoju ziem górskich, w oparciu o dopłaty unijne. "Nasza działalność cieszy się coraz większym zainteresowaniem, tworzy się wręcz moda na turystykę kulturową, która bazuje na ofercie z żywym folklorem i wyrobem produktów regionalnych. Chcemy, żeby po przejściu Redyku na tych terenach przebiegał Międzynarodowy Szlak Kultury Wołoskiej, który rozpocznie się na Morawach w Czechach, a jego koniec będzie miał miejsce w Transylwanii " - zaznacza Józef Michałek.

tekst: Piotr Kutiak
www.przewodnik-bieszczady.pl
zdjęcia: Józef Michałek
www.transhumance.pl, http://redykkarpacki.pl

Zobacz także:

Redyk dotarł do Łupkowa, relacja z odcinka Roztoki - Łupków
Ruszył Redyk Karpacki 2013
Transhumacja czyli karpackie wędrowanie - szkolenia pasterskie
Spotkanie informacyjne w sprawie Redyku Karpackiego Transhumance 2013 w Magurskim Parku Narodowym
Szkolenie pasterskie w projekcie "Karpaty Łączą" w dniu 26.02.2013 w Rymanowie

Redyk karpacki Redyk
foto: Józef Michałek
Mieszanie owiec Mieszanie owiec w Koniakowie
foto: Józef Michałek
Redyk w Sopotni Redyk w Sopotni
foto: Józef Michałek
Redyk w Sopotni Redyk w Sopotni
foto: Józef Michałek
Redyk Redyk
foto: Józef Michałek
Praktyczne

Kamera w Czaszynie

Schroniska
Schroniska PTSM
Bazy namiotowe i chatki
Harcerskie bazy i hoteliki
Noclegi

Mapa Bieszczady - wersja online
Mapy Bieszczadów - recenzje
Mapy wycinkowe - recenzje
Przewodniki
Ciekawe wydawnictwa

Szlaki turystyczne - opisy
Szlaki turystyczne - wykaz
Czasy przejść
Ścieżki przyrodnicze - wykaz
Regulamin BdPN
Punkty kasowe BdPN

Bieszczadzka Kolejka Leśna
Jazdy konne
Rejsy po Zalewie Solińskim
Wyciągi narciarskie
Muzea
Informacja turystyczna
Przewodnicy
Przewoźnicy (Bus)
Przejścia graniczne
Traperska przygoda - tabory

Warto wiedzieć

Z psem w Bieszczady
Zagroda pokazowa żubrów
Wędkarskie eldorado na Sanie
Park Gwiezdnego Nieba Bieszczady
Karpackie niebo
Sery w Bieszczadach
Wypał węgla drzewnego
Jaskinie
Snowgliding w Bieszczadach
Bieszczadzkie szybowiska
Bieszcz. Centrum Nordic Walking

Trochę historii
Podział (granice) Bieszczadów
Losy bieszczadzkiej ludności
Różne plany rozwoju Bieszczadów
Na wyniosłych połoninach BdPN
Nie tylko Wysokie
Sieć wodna
Geocaching

Fauna Bieszczadów
Flora Bieszczadów

Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Bieszczadzkie"

Ukraińska Powstańcza Armia
Karol Wojtyła w Bieszczadach
Bieszczady pół wieku temu
Bieszczady w filmie

Polowanie w Bieszczadach

Reportaże

Rozmaitości bieszczadzkie

Wyprawy piesze

Tarnica z Wołosatego
Halicz z Wołosatego
Bukowe Berdo z Mucznego
Krzemień
Szeroki Wierch
Połonina Caryńska
Połonina Wetlińska
Smerek (wieś) - Smerek - Połonina Wetlińska - Brzegi Górne
Cisna - Jasło - Smerek (wieś)
Przysłup - Jasło
Suche Rzeki - Smerek
Dwernik-Kamień
Pętla: Wetlina - Riaba Skała - Czerteż - Kremenaros - Rawki - Dział - Wetlina
Mała i Wielka Rawka z p. Wyżniańskiej
Ścieżka "Berehy Górne"
Chryszczata z Komańczy
Chryszczata z Jeziorka Bobrowego
Szlak Huczwice - Chryszczata
Wołosań z Żubraczego
Jaworne - Kołonice - Jabłonki
Krąglica
Hyrlata
Szlak graniczny Łupków - Balnica
Przełęcz nad Roztokami - Ruske
Przełęcz nad Roztokami - Okrąglik - Jasło
Jasło i Okrąglik ze Strzebowisk
Łopiennik
Ścieżka Jeleni Skok z Cisnej (wieża widokowa)
Opołonek i Kińczyk Bukowski
Ścieżka dendrologiczno-historyczna w Berehach
Przysłup Caryński z Bereżek
Bukowiec - Sianki - Źródła Sanu
Tarnawa Niżna - Dźwiniacz Górny
Brenzberg - ścieżka
Krutyjówka - ścieżka
Tworylne i Krywe z Rajskiego
Terka - Studenne
Otaczarnia w Bukowcu
Rajskie - Studenne (most)
Przysłup - Krywe
Korbania z Bukowca
Korbania z Łopienki i Tyskowej
Suliła
Wola Michowa - Balnica szl. żółtym
Z Balnicy do Osadnego
Do Solinki z Żubraczego
Zwierzyń - Myczków
Tyskowa i Radziejowa ze Stężnicy
Lasumiła - najgrubsza jodła
Jodła k.Pszczelin - opis ścieżki
Stare Procisne, ścieżka
Dwernik - Procisne, ścieżka
Przez bieszczadzki las - ścieżka Nasiczne - Sękowiec
Kopalnia ropy Polana - Ostre
Holica z Ustianowej - ścieżka
Hylaty - ścieżka hist-przyrodnicza
Huczwice - ścieżka geologiczna
Komańcza - ścieżka dydaktyczna
Jawornik - ścieżka
Gminny szlak Baligród
Bukowy Dwór - ścieżka przyrodnicza
Po ekomuzeum w krainie bobrów
Dolina Potoku Zwór

Warto zobaczyć

Wodospady i kaskady
Jeziorka Duszatyńskie
Jeziorko Bobrowe
Sine Wiry
"Gołoborze" i dolina Rabskiego
Rezerwat "Przełom Osławy"
Rezerwat "Śnieżyca wiosenna w Dwerniczku"
Torfowisko "Tarnawa"
Torfowisko "Wołosate"
Jaskinie w Nasicznem
Grota w Rosolinie
Rezerwat "Hulskie"
Młyn w Hulskiem
Pichurów - punkt widokowy
Przełęcz Wyżna - pkt. widokowy
Przełęcz Żebrak
Zagroda pokazowa żubrów
Mini-zoo w Lisznej i Myczkowcach
Kamień leski
Koziniec kamieniołom
Skałki Myczkowieckie
Kolejowy Smolnik
Ogród biblijny w Myczkowcach
Miniatury cerkwi Myczkowce
Entomo-zieleniec Myczkowce
MBL Sanok - skansen w Sanoku
Park miejski w Sanoku
Zielony domek w Ustrzykach G.
Muzeum Historii Bieszczad
Klasztor w Zagórzu
Droga krzyżowa w Zagórzu
Sanktuarium w Jasieniu
Ekomuzeum Hołe
Pomnik Tołhaja
Most podwieszany w Dwerniczku
XIX-wieczny most kolejki
Radoszyckie źródełko
- legenda o radoszyckim źródełku
Nowe pomniki przyrody w dolinie Osławy i Kalniczki
Góry Słonne
Rezerwat Sobień
Rezerwat "Polanki"
Góry Słonne - pkt. widokowy

Ski-tour

Hyrlata (1103 m) zimą
Matragona (990 m) zimą
Osina (963m n.p.m.)
Płasza, Kurników Beskid, Okrąglik

Rowerem

Trasy rowerowe

Samochodem

Trasy samochodowe
Stan dróg w Bieszczadach
Parkingi

Słowacja i Ukraina

Zalew Starina (Słowacja)

Projekt Rozłucz
Jasienica Zamkowa
Stara Sól
Bieszczady Wschodnie - relacja z wyjazdu 2005
Czarnohora, relacja z wyjazdu 2006


Serwis nasz i współpracujący z nami reklamodawcy
zbierają i przechowują tzw. pliki cookies zarówno do np. statystyk,
jak i w celach reklamowych. Korzystając z naszych stron bez zmiany ustawien przegladarki będą one zapisane w pamięci urządzenia. Przeglądając nasz serwis ZGADZASZ się na wykorzystywanie tych plików. Szczegółowe informacje na temat cookies
znajdują się w naszej Polityce prywatności

© Twoje Bieszczady 2001-2023